Inloggen
Registreren
NL
Magazine
13 august 2024, Flor Linckens
Toevallige momenten en een gevoel van vrijheid: reizen door de ogen van Ed van der Elsken, Bertien van Manen en Robby Müller
Ed van der Elsken, Mother and twins on bike, Edam (detail), 1975 | Robby Müller, Hotel Miramare, Sestri di Levante, 2 juni (detail), 1977 | Bertien van Manen, Iftsino, Masha (detail), 1991 | Annet Gelink Gallery
Annet Gelink Gallery presenteert tot en met 8 september een online tentoonstelling op GalleryViewer die de magie van roadtrips en zomerse reizen viert door de lens van drie fotografen die zelf ook veel gereisd hebben: Ed van der Elsken, Bertien van Manen en Robby Müller. De tentoonstelling 'On the Road Again’ biedt een nostalgische ontsnapping naar vakanties en de weg ernaartoe, waarbij toevallige momenten en het gevoel van vrijheid — dat wat reizen zo onvergetelijk maakt — centraal staan. Samen nodigen ze de kijker uit om te dromen, en misschien zelfs even terug te denken aan een eerder avontuur.
Ed van der Elsken, Zandvoort, 2024, Annet Gelink Gallery
Ed van der Elsken werd beroemd vanwege de iconische manier waarop hij de kleine momenten van het leven op een universele manier wist te vangen. Soms waren dat spontane momenten, soms scenes die hij ter plekke regisseerde. Hij was daarbij niet buitengewoon geïnteresseerd in de fotokwaliteit of het soort fotorolletje dat hij gebruikte — die kocht hij vaak in kleine winkeltjes op reis — maar des te meer in de authenticiteit van het moment dat hij vastlegde. Van der Elsken fotografeerde bij voorkeur op straat en dan het liefst opvallende figuren. Hij reisde daarvoor de hele wereld af. Het werk van Van der Elsken is onder meer opgenomen in de collecties van het MoMA, Centre Pompidou, Museum Voorlinden, het Louisiana Museum of Modern Art bij Kopenhagen en het Rijksmuseum. In deze tentoonstelling zie je kleine vignetten die herinneringen oproepen aan je eigen jeugd of aan een vervlogen tijd — met je zusje achterop de fiets bij je moeder, een naturistenstrand in 1975, twee stuurse seventies kids op een brommer en twee zoenende jongeren in Marseille. Hij vangt daarmee een wereld die, ondanks zorgen over de toekomst, zeker na het zien van het nieuws, altijd ruimte laat voor kleine momenten van vrijheid en avontuur.
![]()
Bertien van Manen, Siberia - Lake Baïkal Camping, 1993, Annet Gelink Gallery
Bertien van Manen, die eerder dit jaar overleed, was een verhalenverteller die de schoonheid en complexiteit van het menselijk bestaan wist te vangen. Haar foto's onderscheiden zich door de oprechte en persoonlijke band die ze wist op te bouwen met haar onderwerpen, soms door lange periodes met hen door te brengen en brieven en foto’s met hen uit te wisselen. Haar intieme foto’s onthullen de mensen achter de stereotypes, waarbij ze de rauwe, onopgesmukte werkelijkheid en de menselijkheid van haar onderwerpen centraal stelde. Van Manen reisde de wereld rond en legde de levens vast van mensen in onder andere de Appalachen, Rusland (en de voormalige Sovjet-Unie), Oost-Europa, de Sahara, Nicaragua, het Verenigd Koninkrijk en China. Omdat ze haar subjecten soms echt beter leerde kennen kon ze diep doordringen tot de essentie, waardoor de foto’s ongepolijst, informeel en persoonlijk zijn. Het werk van Van Manen is opgenomen in de collecties van vooraanstaande musea zoals het MoMA, het Metropolitan Museum, het SFMoMA, Huis Marseille, het Stedelijk Museum, het Rijksmuseum en het Tokyo Metropolitan Museum of Photography.
![]()
Robby Müller, During 'Honeysuckle Rose', Austin, Texas, 1979, Annet Gelink Gallery
Eigenlijk waren de foto’s en polaroids van meestercinematograaf Robby Müller nooit bedoeld voor een groot publiek: hij maakte ze op verloren momenten tussen de bedrijven door. Het toeval wil dat de Britse kunstenaar en regisseur Steve McQueen bevriend was gebleven met Müller en zijn vrouw, nadat ze samen hadden gewerkt aan een project van McQueen. Ze woonden op dat moment allebei in Amsterdam en toen McQueen de collectie van ruim 2000 polaroids onder ogen kreeg zei hij meteen “Oh daar moet je echt iets mee doen.” Müller was een waanzinnige cameraman die meer dan zeventig films maakte met de groten der cinema: van Wim Wenders en Jim Jarmusch tot Lars von Trier en (de eerdergenoemde) Steve McQueen. Hij was cinematograaf van beroemde films als Paris, Texas, Down By Law, Breaking the Waves en Dancer in the Dark. Hij maakte in totaal zelfs twaalf films met Wenders. Müller won verschillende internationale oeuvreprijzen voor zijn filmwerk en in 1988 trad hij op als jurylid op het Filmfestival van Cannes. Müller ging daarnaast nooit de deur uit zonder camera en gaf daarbij de voorkeur aan polaroids vanwege het snelle resultaat. Hij maakte regelmatig foto’s van verloren momenten, ook tijdens draaidagen. Deels voor zijn plezier, maar ook als manier om te experimenteren met licht, kleur, schaduw en compositie. Het liefst fotografeerde hij in het ‘blauwe uur’, waarin natuurlijk licht en kunstlicht samen zichtbaar zijn. Hij had een talent om schoonheid te vinden op de minst veelbelovende plaatsen. Door zijn werk als cameraman wist Müller bovendien als geen ander hoe hij de driehoeksrelatie tussen het licht, de fotograaf en de camera optimaal kon benutten.
Gratis Online Magazine
Artikelen, interviews, shows & events. Wekelijks bezorgd in uw mailbox.