10 november 2023, Wouter van den Eijkel
De keuze van... Jelle Piersma
In de rubriek ‘De keuze van…’ laten we een keur aan kunstliefhebbers - van incidentele kopers tot kunstprofessionals - aan het woord over hun beleving van kunst en vragen we naar hun voorkeuren: waar zien ze het liefste kunst? Waar kopen ze, en vooral: wie kopen ze? Dit keer spraken we Jelle Piersma.
Jelle Piersma is een gedreven kunstverzamelaar en is met de door hem opgerichte stichting MArte initiatiefnemer van verschillende projecten om de markt voor hedendaagse kunstenaars in Nederland te stimuleren. Piersma stelde onder meer een tentoonstelling samen over de samenwerking van kunstenaarsduo’s en gaf lezingen over abstracte kunst en het opbouwen van een relatie door galeries met kunstkopers. Verzamelen doet hij grotendeels samen met zijn vrouw Ingrid, die er de voorkeur aan geeft niet op de foto te staan.
Op dinsdag 21 en zaterdag 25 november 2023 geeft Piersma bij de Vrije Academie in Amsterdam een presentatie over het verzamelen van kunst. Lees meer over de presentatie “Verzamelaars zijn gelukkige mensen”.
Wat betekent kunst voor u?
“Art is much less important than life, but what a poor life without it.” Dit citaat van Robert Motherwell hangt bij ons als magneet op de oven en drukt het heel mooi kernachtig uit. Kunst verrijkt je leven. Het verbreedt je blik, prikkelt je zintuigen en bevredigt het gevoel voor esthetiek. En de beleving thuis is de ultieme vorm van slow art watching. Door regelmatig te kijken, kunstwerken te verhangen en te combineren met andere werken zie je steeds weer wat anders.
Citaat Robert Motherwell
Heeft u kunst van huis uit meegekregen of heeft u zelf uw weg moeten vinden?
Mijn ouders namen ons als kinderen regelmatig mee naar musea en dat duurde altijd kort genoeg om het leuk te houden en toch de nieuwsgierigheid te wekken. Mijn vader liep in zijn lunchpauze met een collega de galeries af aan de Amsterdamse grachten. Maar het enige werk dat mijn ouders ooit kochten was van die collega, die ook schilderde. Het idee dat je dus een verzameling van kunstwerken bij elkaar kunt kopen hebben we zelf moeten ontwikkelen. Veel lezen en kijken hielp. Wat een extra stimulans gaf was dat mijn werkgever Rabobank over een schitterende collectie hedendaagse kunst beschikt en regelmatig opdrachten geeft aan kunstenaars om een speciale editie te ontwikkelen voor de medewerkers.
Waar bekijkt u het liefste kunst? In een galerie, museum, een beurs of online?
Musea en beurzen zijn mijn favorieten. Musea geven toegang tot de groten uit de kunstgeschiedenis en laten nieuwe ontwikkelingen zien. Ik ben blij met bijvoorbeeld alle herontdekte vrouwelijke kunstenaars en de aandacht voor kunstenaars van kleur. Waarbij het overigens ook fijn zou zijn als niet alle musea exact hetzelfde doen om maar aan te tonen dat ze de tijdsgeest verstaan.
Beurzen geven me de gelegenheid te speeddaten met een groot aantal galeries. Ik scan het aanbod en loop alleen een stand binnen als mijn oog echt geraakt wordt door een werk. Het geeft de vrijheid om in de drukte rustig rond te kijken en als ik iets zie wat mij trekt, ga ik in gesprek met de galeriehouder.
herman de vries, earth from krete, 2017
Hoe vaak per jaar koopt u kunst? Koopt u werk in oplage of liefst uniek werk?
Kunst kopen is redelijk verslavend. Je ziet bij ons over de jaren het aantal aankopen stijgen. Afgelopen jaren lag het op gemiddeld zes tot zeven werken per jaar. Onze voorkeur gaat ook steeds meer uit naar unieke werken. Er is niets mooiers dan letterlijk de hand van de kunstenaar zien in het werk – in pasteuze verflagen of knipkunst in een collage. Ook het gevoel dat in een tijd waarin alles reproduceer baar is, er maar één van bestaat, geeft net dat extra’s aan een uniek werk.
Ryo Kinoshita, Hiziki, 2021, Galerie Fons Welters
Is het belangrijk dat u en uw partner het altijd eens zijn over een aankoop? Hoe beslist u/beslissen jullie?
Mijn vrouw en ik zijn het over de meeste keuzes eens, maar we hebben ook persoonlijke favorieten. Dus we kopen ook los van elkaar. Zo viel mijn vrouw dit jaar voor een werk van herman de vries en ik wilde per se iets kopen van Ryo Kinoshita.
Popel Coumou, collage, 2020, TORCH Gallery
Is er een galerie waar u een speciale band mee heeft?
Laat ik er drie noemen. We komen graag bij Fons Welters, die een indrukwekkende ‘stal’ van kunstenaars vertegenwoordigt. We kochten er werk van Job Koelewijn, Maria Roosen en dit jaar dus Ryo Kinoshita. Torch staat ook in onze lijst, met zowel Eelco Brand als Popel Coumou in onze collectie. En we hebben een persoonlijke band met Christine van den Berg van Bradwolff & Partners. Heel moedig en goed dat ze naast haar projectruimte in Amsterdam Oost kort geleden een mooie ruimte heeft geopend aan de Lijnbaansgracht. We kochten bij haar naast herman de vries ook werk van Jaehun Park. De Zuid-Koreaanse Jaehun ontdekten we ooit op This Art Fair en toen kochten we als eersten in Nederland een videowerk van hem.
Jaehun Park, Shower room, 2019 (video), Bradwolff & Partners
Als u een onbeperkt budget had, van wie zou u dan een werk aankopen?
Ondanks alle mooie technologische innovaties die fascinerende kunst voorbrengen kom ik dan toch op kunstenaars die de eeuwenoude schilderkunst bedrijven: hedendaagse als Willem Sasnal en Peter Doig en uit Nederland Robert Zandvliet. Uit vroeger tijden Sigmar Polke, Jackson Pollock en Frank Auerbach. Als ik dan toch driedimensionaal kies, wordt het een beeld of installatie van Thomas Schütte en Ann Veronica Janssens.
Jasper de Beijer, The devil drives, 2011, Galerie Nouvelles Images, galerie dudokdegroot
Wie zijn uw favoriete kunstenaars op Gallery Viewer, en waarom?
Als er een lijn door onze keuzes loopt dan is dat het visueel sterk is en – als het meer figuratief is - ook gelaagd in betekenissen. Kortom, kunst waar je nieuwe dingen in blijft ontdekken. Van de favoriete kunstenaars heb ik er hierboven al een aantal genoemd. Verder wil ik noemen, in alfabetische volgorde:
o Jasper de Beijer - meesterlijke digitale manipulatie van maquettes en foto’s
o Koen Delaere en Marc Mulders – echte schilderkunst, gelaagd en pasteus
o Uta Eisenreich – conceptueel en toch visueel sterk en met humor
o Jeroen Henneman – razend knappe combinatie van visuele illusies en ‘de klare lijn’
o Lilian Kreutzberger – een unieke combinatie van de digitale en fysieke wereld in denkbeeldige bouwwerken
o Koen Vermeule – een prachtige fusie van figuratie en abstractie en het mooiste contrast tussen helwit en diepzwart.
En ik moet natuurlijk Sol Lewitt noemen. Daar begon ons verzamelen mee – in 1997 kochten we een steendruk van hem in het moderne kunst museum in Prato. Later kwam daar een Tondo Star bij die we kochten bij Livingstone Gallery.
Uta Eisenreich, 2010, Ellen de Bruijne Projects
Welke tentoonstelling staat u het meeste bij en waarom?
Marlene Dumas in het Palazzo Grassi op de Biennale van Venetië vorig jaar. Hoewel we veel moois hebben gezien op de hoofdtentoonstelling vond ik Dumas in deze randprogrammering het meest gedurfd en confronterend. Zeer indrukwekkend.
En laat ik ook de presentatie van Ryo Kinoshita bij Fons Welters in 2021 noemen. Een in Duitsland wonende Japanse kunstenaar die zeer complexe werken maakt met verfspuitjes en veel andere originele elementen. Elk lijst is een voortzetting van het beeld en in ons werk zeer subtiel en tegelijk imperfect. Heel Japans.
Koen Vermeule, the book, 2015, BorzoGallery
Wat is uw advies aan startende kunstkopers?
Het is een beetje een cliché maar het begint toch echt met veel kijken en lezen om je smaak te ontwikkelen. Verder vond ik een originele aanpak van het verzamelpaar Piet en Ida Sanders om aan kunstenaars waar ze werk van kochten te vragen wie ZIJ als kunstenaar bewonderden. Daar bouw je vanzelf een samenhangender collectie mee op. Meer tips geef ik graag in mijn presentatie bij de Vrije Academie over kunst verzamelen op 21 en 25 november 😊.
Sol Lewitt, Tondo Star, 2003, Livingstone Gallery
Jelle Piersma geeft zijn presentatie “Verzamelaars zijn gelukkige mensen” op dinsdag 21 en zaterdag 25 november 2023 bij de Vrije Academie in Amsterdam.
