04 january 2021, Oscar van Gelderen & Manuela Klerkx
De keuze van... Roderick van der Lee
In de rubriek ‘De keuze van…’ laten we een keur aan kunstliefhebbers (van incidentele kopers tot kunstprofessionals) aan het woord over hun beleving van kunst, en vragen we naar hun voorkeuren: waar zien ze het liefste kunst? Waar kopen ze, en vooral: wie kopen ze? In dit deel Roderick van der Lee (Directeur Unseen, 42 jaar)
Wat betekent kunst voor jou?
Alles en niets. Kunst moet niets mogen betekenen, er gewoon zijn zonder functie of plicht. Enerzijds wordt er teveel ‘gewicht’ in de schoenen van kunst geschoven, anderzijds vul ik er mijn dagen van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat mee. Het is mijn werk, maar in mijn vrije uren bezoek ik ook musea, beurzen, galeries, handelaren en veilinghuizen – en verzamel ik. Zelfs ’s avonds op de bank zoek ik nog door online veilingen en platforms, of pak ik een kunstboek uit de boekenkasten.
Bryan Schutmaat, Gas Sign, 2015, Galerie Wouter van Leeuwen.
Ik heb het van huis uit meegekregen, ik ben opgegroeid in een huis vol oude kunst. Tijdens mijn studententijd regelde mijn moeder een bijbaantje voor me bij het veilinghuis van Jan Pieter Glerum, waar ze een boek mee had gemaakt, maar ook werk kocht. Mijn allereerste zelf gekochte werk, kocht ik van Jan Pieter. Zo was de cirkel rond en het hek van de dam.
Waar haal je je informatie over het wel en wee in de kunstwereld vandaan: krant, vakbladen, televisie, online?
Voornamelijk via de tamtam. Gezien mijn beroep ben ik dagelijks in contact met mensen uit het culturele veld, en wordt ook uitgebreid het wel en wee van de kunstwereld besproken. Daarnaast kranten; zowel in print als online, zowel lokaal, nationaal als internationaal.
Waar bekijk je het liefste kunst? In een galerie, museum, een beurs of online?
Zowel online als fysiek. Meestal doe ik online onderzoek voordat ik ergens ga kijken. Als directeur van een kunstbeurs voor hedendaagse fotografie kom ik veel op openingen, om op de hoogte te blijven van alle ontwikkelingen op artistiek en commercieel vlak, maar dan spreek ik vooral veel mensen en kom ik lastig echt aan goed kijken toe, dus daarom ga ik het liefst daarna nog een keer op een zo stil mogelijk moment, zoals op een doordeweekse dag, zodra de deuren open gaan. Dit geldt eigenlijk voor zowel musea, beurzen als galeries.
Pieter Hugo, Burning Bush. Oaxaca de Juárez, 2018, Cokkie Snoei.
Hoe vaak per jaar koop je kunst? Koop je werk in oplage of liefst uniek werk?
Elke maand eigenlijk wel. Daarnaast krijg ik van fotografen voor wie ik bijvoorbeeld een tentoonstelling heb samengesteld – of op een andere manier heb geholpen – vaak een printje als dank. Na twee decennia bestaat mijn collectie op die manier inmiddels uit enkele honderden werken. Mijn liefde voor kunst is heel breed, ik heb werken uit de 17e tot en met de 21e eeuw: objecten, meubelen, gravures, tekeningen, schilderijen, sculptuur, design en fotografie.
Ik heb geen echte voorkeur voor unieke werken, of in editie. Ik koop beiden met evenveel plezier. Economische waarde is voor mij ook niet leidend trouwens; van een heel oud zwart-wit vintage fotoprintje van de tuinen van Versailles dat ik voor een paar euro op een marktje in Parijs vond, word ik ook heel gelukkig.
En waar koop je dan: in de galerie, op een kunstbeurs, op een veiling of online?
Overal, maar wel steeds vaker online. Mijn laatste aankoop was een nieuwe foto via Instagram Stories, mijn een na laatste werk een 18e eeuws schilderij via een online veiling van een veilinghuis.
Is het belangrijk dat jij en je partner het altijd eens zijn over een aankoop? Hoe beslis je/jullie?
Haha, eehhh… Nee, ik overleg niet echt. Ik probeer wel rekening te houden met wat er aan de muur komt te hangen in ons huis in Amsterdam.
Awoiska van der Molen, #589-5, 2020, Annet Gelink Gallery.
Is er een galerie waar je een speciale band mee hebt?
Heel veel, voornamelijk door de beurzen Unseen en Photo London die ik heb georganiseerd. Met veel van hen heb ik een bijzondere band opgebouwd die ik enorm koester, ook persoonlijk.
Als je onbeperkt budget had, van wie zou je dan een werk aankopen?
Een huis van Tadao Ando, telt dat ook? De architectuur van Ando – de verhoudingen van de ruimtes, rechte lijnen en alles van beton – vind ik een ideaal contrast met het expressieve en dynamische van kunst en design, en met de warmte en het levendige van daarin gebruikte materialen. Richard Avedon raakt bij mij een bijzondere snaar als fotograaf, zowel in zijn techniek als in zijn sensitiviteit en esthetiek bij het vastleggen van zijn onderwerpen.
Wie zijn je favoriete kunstenaars (op GalleryViewer), en waarom?
Heeft u even? Een onmogelijke vraag om te beantwoorden: waar ik op het moment vaker naartoe drijf, is een bepaald soort fotografie waarbij de grens wordt opgezocht tussen het documentaire en een soort esthetische hogere werkelijkheid, of expressieve verbeelding daarvan. Eigenlijk een nieuw soort Magisch Realisme binnen de fotografie. Voorbeelden daarvan zijn bijvoorbeeld:
Het prachtige, thematisch documentaire werk van Pieter Hugo, dat confronterend en bevreemdend tegelijk is.
De atmosferische lege zwart-wit landschappen van Awoiska van der Molen, met diepe zwarten waarin je kan verdwijnen.
Bryan Schutmaat maakt verstilde, heldere, documentaire zwart-wit shots die het midden houden tussen film stills en abstracte composities.
Van Lonneke van der Palen houd ik met name van haar werk buiten haar studio, waar ze met dezelfde blik als van haar studiowerk toevallige composities ‘in het wild’ vastlegt.
Het werk Viviane Sassen van de afgelopen jaren draait steeds meer om artistieke interventies met de print als object zelf, waarmee ze een mooie nieuwe laag over de realiteit legt met haar eigen hand en echte materialen, niet met photoshop.
Lonneke van der Palen, Trash Treasures #1, South Africa, 2017, Galerie Fleur & Wouter.
Bekijk de Instagram van Unseen Amsterdam
Bekijk de Website van Unseen Amsterdam
