Ed van der Elsken - Camera in love
Ed van der Elsken (1925-1990) is één van de grootste Nederlandse fotografen en documentaire filmers van de 20ste eeuw. Met De verliefde camera presenteerde het Stedelijk het grootste overzicht wereldwijd van zijn werk in 25 jaar.
Ed van der Elsken was een Nederlandse straatfotograaf en filmmaker die bij het grote publiek bekend werd met het fotoboek Een Liefdesgeschiedenis in Saint-Germain-des-Prés (1956). Van der Elsken wordt wel beschouwd als de meest invloedrijke Nederlandse fotograaf van de 20e eeuw.
Van der Elsken begon eind jaren ’40 met fotograferen en trok begin jaren ’50 net als veel tijdgenoten naar Parijs. Destijds het centrum van kunst en cultuur. In Saint-Germain-des-Prés trof Van der Elsken een groep bohemiens wier beslommeringen aan de zijlijn van de maatschappij hij van nabij vastlegde in de fotoroman Een liefdesgeschiedenis… Het boek bevat al veel kenmerken van Van der Elskens latere werk. Zijn werkterrein was de straat, en hij legde bij voorkeur excentriekelingen of mensen aan onderkant maatschappij vast.
Van der Elsken had de gave om met humor en open blik contact te maken de meest uiteenlopende mensen: van de ongemakkelijke kijken tienertweeling op de Nieuwmarkt, tot een kussend verliefd stel in Marseille en de gangsters van de Yakuza in Tokio. Door deze open en directe manier van werken en wist Van der Elsken perfect de zeitgeist te vangen, waardoor zijn werk nog altijd veel aandacht krijgt. Van der Elsken had bovendien het talent om precies vast te leggen waarnaar hij op zoek was, zo nodig regisseerde hij de scene ter plekke.
Van der Elsken zou dit vanaf eind jaren ’50 overal ter wereld doen. In 1959 vertrok hij op wereldreis, waarop hij onder andere Japan, de VS, Maleisië, de Filipijnen en Mexico zou bezoeken. De reis resulteerde in het boek Sweet life (1966) dat Van der Elsken geheel zelf had samengesteld. Aanvankelijk was Sweet life alleen een hit in Japan waar het aansloot op werk van Japanse tijdgenoten. Tegenwoordig wordt het stream-of-conscious boek met zwart-witfoto’s met hoog contrast als meesterwerk beschouwd en hoogtepunt in het oeuvre van Van der Elsken.
Eind jaren ’60 verruilt Van der Elsken Amsterdam voor Edam en gaat hij in kleur werken. Iets dat in die tijd not done was onder fotografen. Het resulteerde in de boeken Eye Love You, Hallo! en Avonturen op het Land. Ten tijde van De ontdekking van Japan (1988) werkte hij weer in zwartwit.
Momenteel toont Annet Gelink Gallery zijn werk in de online only tentoonstelling "On the Road Again" op Gallery Viewer.