Als schilder had Delphine Courtillot al oog voor de natuur. Het landschap was haar favoriete onderwerp. Maar toen ze acht jaar geleden verf verruilde voor klei en ze letterlijk met haar handen in de aarde zat, voelde ze een verbondenheid die niet anders omschreven kan worden dan ‘oer’.
Bouwend aan haar keramische sculpturen voelt Courtillot zich ‘gegrond’ en onderdeel van iets groters, een entiteit voorbij de horizon van haar individuele menselijke zijn. Haar werk maakt de geologische processen invoelbaar die zo lang duren en zo traag verlopen dat we er ons gewoonlijk niet bewust van zijn. Dit is het domein van ‘geduldige’ rotsen, botten en fossielen. En op een minder zichtbaar niveau: algen, schimmels en bacteriën.
Bouwend aan haar keramische sculpturen voelt Courtillot de echo van al de pottenbakkers, aardewerkproducenten en keramisten die haar zijn voorgegaan. Duizenden jaren ambachtelijk handelen is ingesleten en doorgegeven. Courtillot geeft zich over aan haar handgeheugen en laat zich leiden door de wisselwerking tussen klei en zwaartekracht. Ook het aanbrengen van glazuur gebeurt intuïtief maar volgens een onuitgesproken logica. Kleuren wisselen elkaar af, klonteren samen of zijn juist afwezig op een manier die vergelijkbaar is met de groei van korstmossen, de eerste organismen die een maagdelijk stuk aarde koloniseren.
Zonder organismen één-op-één herkenbaar in haar werk te tonen, portretteert Courtillot de biosfeer. Zonder herkenbare vingerafdrukken of knokkelputjes laat ze dynamiek zien van de menselijke inspanning die haar mede vormgeeft. Het gegeven en het gemaakte smelten samen. Het onderscheid tussen cultuur en natuur lost op.
Naast vrijstaande sculpturen is Courtillot recent wandreliëfs gaan maken. Het lijkt een stap terug naar schilderijen en ja, er zijn landschappen in te herkennen, maar het perspectief is radicaal anders dan voorheen. De maker is niet langer een beschouwer op afstand die met haar oog het oppervlak beroert. Zij – en met haar de kijker – is onderdeel van het landschap, zit tussen de mossen, ééncelligen, wortels en kristallen. Dit is leven in een andere laag van bewustzijn.
tekst Edo Dijksterhuis