08 march 2021, Oscar van Gelderen & Manuela Klerkx
De keuze van... Andrea Davina
In de rubriek ‘De keuze van…’ laten we een keur aan kunstliefhebbers (van incidentele kopers tot kunstprofessionals) aan het woord over hun beleving van kunst, en vragen we naar hun voorkeuren: waar zien ze het liefste kunst? Waar kopen ze, en vooral: wie kopen ze? In dit deel Andrea Davina (Voorzitter Stichting Niemeijer Fonds en adviseur in de financiële- en kunstwereld, 45 jaar)
Wat betekent kunst voor jou?
Kunst zet mij aan het denken over mijzelf en de wereld waarin we leven. Het brengt mij in beweging. De ene keer is een kunstwerk heel mooi en kun je erin wegdromen, een andere keer opent het je ogen voor een maatschappelijke kwestie, zoals de Guerrilla Girls dat doen. Deze anonieme, feministische, vrouwelijke kunstenaars hebben zich ten doel gesteld seksisme en racisme in de kunstwereld te bestrijden. Op humoristische wijze stellen ze de ongelijkheid der geslachten en rassen binnen de kunst aan het licht.
Sarah van Sonsbeeck, Accidental Universe, Study, 2020, Annet Gelink Gallery.
Mijn oma verzamelde antiek en oude schilderijen, van haar heb ik leren kijken. Met mijn ouders gingen we vaak naar musea waarbij het museum Salvador Dali in Figueres de meeste indruk op mij maakte. Ik denk dat ik zeven jaar oud was, en het was alsof ik in een andere wereld stapte. Vanaf die tijd ben ik mij gaan interesseren in kunst. Het was óf naar de kunstacademie óf rechten studeren. Dat laatste is het geworden. Toen ik begon met werken, verdiende ik geld om de kunst te kopen.
Waar haal je je informatie over het wel en wee in de kunstwereld vandaan: krant, vakbladen, televisie, online?
Vooral via bevriende kunstenaars, verzamelaars en van mensen werkzaam in de kunstwereld. Ook volg ik veel online platforms zoals GalleryViewer, podcasts zoals ‘Naakt op een kleedje’, en websites als awarewomenartists.com en Mister Motley. Zo nu en dan koop ik losse kunstbladen (See All This en Frieze).
Cristina Lucas, Composition “Environment Is Us”, Istvan Kenyeres., 2020, tegenboschvanvreden.
Ik kom graag in het museum, het liefst voor een solotentoonstelling van een kunstenaar, om zo helemaal in te zoomen in de wereld van de kunstenaar, me te verdiepen in wat die te vertellen heeft, zoals afgelopen zomer ‘A Daily Practice’, de tentoonstelling van Yael Davids in het Van Abbemuseum.
Een bezoek in de studio vind ik een groot cadeau. Door mijn werk voor de Theodora Niemeijer Prijs kom ik vaker bij kunstenaars in de studio. Bijzonder omdat er dan een uitwisseling plaatsvindt, je krijgt inzicht in het proces hoe het werk tot stand is gekomen en welke dilemma’s de kunstenaar is tegengekomen. Verder kijk ik overal waar er kunst te zien is: op beurzen, in galeries, biënnales, bij open dagen van de Rijksakademie of De Ateliers, maar ook op straat. Ik vind het leuk om te ‘ontdekken’, om te zien waar beginnende kunstenaars in het algemeen mee bezig zijn, wat speelt er op dit moment in de wereld.
Hoe vaak per jaar koop je kunst? Koop je werk in oplage of liefst uniek werk?
In de beginperiode kocht ik werk van Ryan Gander, Marlene Dumas, Erik van Lieshout en Cristina Lucas, vaak op beurzen, en ook altijd wel een werk bij de opening van het galerieseizoen. Vroeger kocht ik zeker vijf werken per jaar, tegenwoordig is dat wat minder, ongeveer drie, en bij voorkeur uniek werk. De laatste jaren maakt mijn collectie een transitie door. Ik ben alleen maar vrouwelijke kunstenaars gaan verzamelen, en op de een of andere manier heeft dat meer tijd nodig. In de galeries wordt minder werk aangeboden van vrouwen. Er is een onderzoek gedaan waaruit blijkt dat op de kunstacademies 70% vrouw is en 30% man, maar als je dan kijkt naar de galeries is de verhouding net andersom. Ja, echt waar. Bovendien zijn de werken van vrouwen goedkoper. Ik kijk – en koop – tegenwoordig veel meer naar bestaande/vroegere werken van kunstenaars in het atelier. Voor mij hoeft het niet altijd nieuw en van de laatste mode te zijn.
Josefin Arnell, (Mother) sucking gates, 2019, Stigter Van Doesburg.
En waar koop je dan: in de galerie, op een kunstbeurs, op een veiling of online?
Steeds vaker online of via de kunstenaar, en afhankelijk of de kunstenaar een galerie heeft dan via de galerie. Of kunstenaarsinitiatieven zoals F-Razzor, die deze week een fundraiser hebben georganiseerd. Met deze actie willen de kunstenaars machtsmisbruik en ongelijkheid in het Nederlandse kunstveld aanpakken.
Is het belangrijk dat jij en je partner het altijd eens zijn over een aankoop? Hoe beslis je/jullie?
Nee, dat is niet belangrijk. Soms kopen we iets samen, soms apart. Het is geen criterium. Als ik enthousiast ben over een kunstenaar, is mijn partner dat vaak ook en andersom. We beslissen autonoom.
Claudy Jongstra, Diptych, 2021, Galerie Fontana.
Is er een galerie waar je een speciale band mee hebt?
Er is een aantal galeries in Nederland dat ik wat vaker fysiek of virtueel (via viewing rooms) bezoek, maar ik let meer op de kunstenaar dan op de programmering van een galerie. Zo volg ik het werk van Iris Kensmil, kwam via haar bij een galerie terecht die online werk van haar aanbod, en heb dat recent aangekocht.
Als je onbeperkt budget had, van wie zou je dan een werk aankopen?
Ik zou Marina Abramović uitnodigen een stilteruimte te maken in huis, waar we dan bezoekers uitnodigen voor de ‘Abramović method’. Je verlaat de ruimte met een kunstwerk dat je ‘bij je draagt’ – een ervaring. Of ik zou een architect vragen een virtueel museum te realiseren met belangrijke vrouwelijke kunstenaars zoals Kim Sooja, Monica Bonvivini, Loie Hollowell, Hilma Af Klint, Guerrilla Girls, Judy Chicago, Louise Bourgeois, Germaine Kruip, Agnes Denes, Iris Kensmil, Sophie Calle, Rineke Dijkstra, Marlene Dumas en vele anderen. Het enige wat op de salontafel ligt is een VR-bril.
Wie zijn je favoriete kunstenaars (op GalleryViewer), en waarom?
Wat mij aan het werk van Claudy Jongstra aanspreek is haar intuïtieve manier van werken. En dat ze met haar (kunst)werken bijdragen aan het creëren van een betere en mooiere wereld.
Yael Davids’ werk bestaat uit performances en video’s waarin het menselijk lichaam centraal staat. Ze laat ons op een andere manier nadenken hoe kunst ervaren kan worden. Ik vind het mooi hoe ze de verbinding maakt met kunst en ons op een subtiele manier bewust maakt van alledaagse bewegingen.
Ik hou van Sarah van Sonsbeeks werk, waarin het gaat over stilte en toeval.
Josefin Arnell won de Theodora Niemeijer Prijs in 2018 en maakte toen een beeld van een reusachtige teek. Zij speelt met de combinatie van research en fictie. In de fictie die ze bij de teek bedacht, zendt Moeder natuur de teek naar de mensheid om ze levend op te eten, om zich te voeden met hun vlees, allemaal omdat de moeder aarde zelf ook lijdt. De teek gaat ook over onze gefaalde aspiraties om samen te leven op deze planeet.
Ik word elke dag blij wakker met het werk van Cristina Lucas dat boven ons bed hangt. Ook bij haar speelt onderzoek een belangrijke rol en ik bewonder haar ‘esthetisch activisme’. Ze provoceert, maar wel met veel humor.
Humor vind ik ook terug in de werken van Daniëlle van Ark.
Irene Fortuyn is een van mijn eerste aankopen. Mede door haar heeft mijn manier van verzamelen een andere richting gekregen. Bevragen is een centraal thema in haar werk. Als mensen bij ons thuis op haar in beton gegoten kiezelstenen gaan zitten, verandert er iets in hun houding. Het is magisch.
Daniëlle van Ark, AP 1/1, 2013, tegenboschvanvreden.
