09 february 2021, Manuela Klerkx
Q&A Lita Cabellut in gesprek met Manuela Klerkx
Het Spaans bloed van Lita Cabellut (1961, Sariñena, Aragón) kruipt waar het niet gaan kan en dat is te zien: de levenslust en het vuur, de pijn en strijd van mensen die ze al schilderend tot leven brengt spatten van het doek af. Inmiddels staat deze in Den Haag woonachtige kunstenares bekend om haar grootschalige schilderijen waarop ze traditionele frescotechnieken en moderne toepassingen van olieverf, inkt en andere materialen combineert. Je herkent haar indrukwekkende portretten - van zwervers, prostituées, historische figuren en fictieve karakters - aan het craquelé oppervlak dat ze - door barstjes in de verf te maken - met de hand creëert. Een bijzondere techniek die het oppervlak van een extra laag voorziet en het schilderij een rauw randje geeft.
Lita Cabellut geniet internationale bekendheid als één van de meest gewaardeerde Spaanse kunstenaressen van het moment. In 2020 werd ze genomineerd en verkozen tot Kunstenaar van het jaar 2021 evenals kunstenaars als Erwin Olaf, Marlène Dumas, Claudy Jongstra en Daan Roosegaarde die haar in dat rijtje voorgingen. Momenteel werkt ze aan een solo tentoonstelling bij SmithDavidson Gallery die gepland staat voor het voorjaar. Het woord aan Lita Cabellut.
Lita Cabellut, foto: Eddy Wenting.
Klerkx: Je hebt in jouw leven heel wat meegemaakt. Je kent de ‘struggle’ zeg maar. Hoe beleef jij je leven als kunstenaar en privé in deze verwarrende tijd?
Cabellut: De natuurlijke staat van zijn voor een kunstenaar is die van een permanente lockdown. Juist de stilte om je heen en een rem op het chaotische en gehaaste leven bieden de kunstenaar een zee van mogelijkheden en tijd om onderzoek te doen naar de essentiële dingen, naar waar het er in de maatschappij om gaat. Het is ontzettend jammer dat deze rust gekoppeld is aan een rampzalige epidemie met alle gevolgen voor onze fysieke en mentale gezondheid, maar ook op economisch en maatschappelijk gebied.
Lita Cabellut, Escarcha, 2020, SmithDavidson Gallery.
Klerkx: Je eerste bezoek aan het Museo del Prado was jouw ‘geboorte’ zei je in een eerder interview. Wat bedoel je daar precies mee? En waarom juist daar?
Cabellut: De ontmoeting met de kunst was voor mij als een ontwaken, als de eerste ontmoeting met het werkelijke leven. Mijn hart en mijn hersenen hadden het geluk de dag waarop ik het Museo del Prado bezocht tot leven te komen.
Klerkx: Je zegt: “Er zijn geen losers en er zijn geen winnaars. Wij zijn allemaal helden.” Wat bedoel je daar precies mee en hoe vertaalt die uitspraak zich naar het doek?
Cabellut Ik vind dit een complexe vraag die niet gemakkelijk is uit te leggen. Een schildersdoek of canvas is in feite niet meer dan een drager - gemaakt van een bepaald materiaal - van een voorstelling die uitdrukking geeft aan het concept en de levensfilosofie van de kunstenaar. Met concepten bedoel ik mijn ethische waarden. Daaraan probeer ik trouw te blijven omdat ze mij dicht bij de essentie van mijn bestaan, van mijn ‘zijn’, brengen. Ik geloof dat het leven moeilijk is: het vergt veel van ons en los daarvan, met al onze wensen en verwachtingen leggen we de lat heel hoog. We creëren een maatschappij van winners en losers om houvast te hebben aan iets dat wij zelf niet eens begrijpen - of niet willen accepteren - namelijk dat geluk hebben of krijgen meestal het resultaat is van keihard werken. Niet iedereen kan of is in de gelegenheid dat op te brengen. Daarom zijn we in mijn optiek geen losers of winners, maar zijn wij allemaal helden vanwege de talloze hindernissen die wij in ons leven keer op keer moeten overwinnen.
Lita Cabellut, Ixia, 2020, SmithDavidson Gallery.
Klerkx: Zijn formaat en techniek belangrijke elementen in jouw schilderkunst? En zo ja, waarom?
Cabellut: Nee, die zijn totaal onbelangrijk. Het is wel zo dat je met elke kunstuiting je eigen handtekening wil zetten, en herkend wil worden op grond van de manier waarop jij je uitdrukt. Neem kunstenaars als Pina Bausch, Mondriaan, Billie Holiday, Iris van Herpen of Louise Bourgeois, er zijn er teveel om op te noemen. We herinneren ons hen niet om hun naam maar om het ‘handschrift’ waarmee zij zich onderscheiden.
Klerkx: Je laat je graag inspireren door beroemde Nederlandse en Spaanse Meesters in de schilderkunst. Waar komt die inspiratie vandaan? En hoe verhoud je je tot hun werk?
Cabellut: Ik denk dat ik kan alleen maar inspiratie kan halen uit datgene waarvan ik houd. Ik houd van het werk van de Oude Meesters, dat zijn mijn bouwstenen.
Lita Cabellut, Luisa, 2020, SmithDavidson Gallery.
Klerkx: Toen je 19 jaar jong was kwam je naar Nederland om in je eentje een nieuw leven als kunstenaar op te bouwen. Hoe is dat gegaan en welk advies zou je een opkomende, jonge kunstenaar geven?
Cabellut: Tot op de dag van vandaag ben ik mezelf dankbaar om de moed die ik toen had om mijn dromen na te jagen. Ik had niet meer dan een koffer. Een kleine koffer. Dat was alles dat ik had. Daarmee ben ik aan de reis begonnen, zonder de pretentie meteen mijn plek in de wereld of in de kunst te zullen vinden. Mijn advies aan jonge kunstenaars is altijd uit te gaan van deze twee krachten: echtheid en de durf om te falen. Als je dat kunt is niets onmogelijk.
Lita Cabellut, Miles Davis, 2020, SmithDavidson Gallery.
Klerkx: Wat is jouw grootste drijfveer in de kunst?
Cabellut: Mijn grote drijfveer is de mens in zijn/haar totaliteit weer te geven dus inclusief het donker, het licht en het aimabele grijs.
Klerkx: Heb je nog een tip voor een kunstkijker?
Cabellut: Probeer verder te kijken dan wat je met het oog kunt zien.
Lita Cabellut, Petalos de Ilusiones, 2020, SmithDavidson Gallery.
