02 july 2023, Yves Joris
De haantjes-de-voorste van Zachary Armstrong bij GNYP Gallery
Met zijn kleurrijke verenkleed, imposante kam en luide kraai is de haan een intrigerend wezen dat al eeuwenlang tot de menselijke verbeelding spreekt. Van Cantecleer uit het epos ‘Van den Vos Reynaerde’ tot trots symbool op de Waalse vlag: dit dier heeft de kunst- en politieke geschiedenis getrotseerd. Ook voor de Amerikaanse kunstenaar Zachary Armstrong, die momenteel exposeert bij GNYP Gallery, is de haan een bron van inspiratie.
Portraits, GNYP Gallery
Voor kunst is de ruimte waarin ze geëxposeerd worden vaak van primordiaal belang. De Amerikaanse kunstenaar Zachary Armstrong mag zich dan ook gelukkig prijzen dat hij zijn werk in de unieke locatie van GNYP Gallery kan tonen. De wanden van het statige herenhuis op de Jan Van Rijswijcklaan toveren de werken van hanen haast om tot statige staatsieportretten waarvoor je nederig het hoofd zou buigen. Maar het is niet alleen de omgeving die ontzag inboezemt, maar ook de manier waarop de dieren afgebeeld worden. Ze hangen net iets boven ooghoogte waardoor je verplicht bent naar dit dier op te kijken, een ongemakkelijke houding die tegelijk ook de aandacht vestigt op hun priemende blikken.
De haan heeft doorheen de geschiedenis een stevige reputatie opgebouwd als symbool van een natie, teken van de Chinese dierenriem en bij de verloochening van Petrus. Een groter verschil kan er niet zijn met het plattelandsleven van het Amerikaanse middenwesten waar Armstrong opgroeide. Daar is de haan ‘slechts’ een hoevedier dat in de ochtendlijke uren het leven op gang kraait. “Jarenlang heb ik afbeeldingen van hanen verzameld uit boeken, tijdschriften, foto’s die ik heb genomen, Google search, waar dan ook. (…) Ik combineerde stukjes en beetjes van verschillende hanen tot een geheel. Ik vond het belangrijk dat het mijn ‘beeld’ was,” vertelt de kunstenaar in een interview met kunstrecensent Dominic Eichler.
Zachary Armstrong, Rooster #13, 2022, GNYP Gallery
Putten uit eigen privésfeer
In 2019 werd Armstrong nog getipt door Artnet als een van de kunstenaars waar de kunstwereld nog van zou horen. Een jaar later gingen de werelddeuren echter op slot door de pandemie, maar dat hield de kunstenaar niet tegen. Zij werk trok de wereld rond van Berlijn over Londen en Beijing naar Brooklyn om nu in Antwerpen halt te houden. Armstrong is het perfecte voorbeeld dat de Amerikaanse kunstscène zich niet beperkt tot New York. Vanuit zijn woonplaats in Dayton (Ohio) verovert hij de wereld met zijn werk, waarvoor hij inspiratie vindt in zijn privéleven: jeugd, familie, Amerikaanse cultuur en bovendien de vele natuurhistorische boeken die hij leest.
De invloeden resulteren in kunstwerken die homogeen zijn in hun uniciteit. Zijn minutieuze penseelvoering zorgt ervoor dat elk dier zijn eigen karakter krijgt. Wie de tijd neemt om stil te staan bij de werken zal de neiging voelen om in de statige kam, (haast hautaine) blik en verenpracht op zoek te gaan naar menselijke eigenschappen.
Portraits, GNYP Gallery
Schilderen met oude technieken
Voor zijn werken maakt Armstrong gebruik van de aloude techniek van encaustiek of wasschilderen waarbij pigment vermengd wordt met bijenwas. In de stilte van zijn atelier vormt de kunstenaar urenlang de juiste kleuren voor zijn onderwerp, een titanenarbeid die ongeveer veertig tinten rood opleverde, stuk voor stuk kleuren die in de trotse kam verwerkt werden. Het was een krankzinnige ervaring waardoor hij – naar eigen zeggen - Josef Albers beter leerde begrijpen. “De echte schoonheid van wat die kleuren doen, de verandering ervan gebeurt tijdens het schilderproces, niet wanneer het werk tegen de muur hangt."
De haan op een voetstuk
Portraits toont een kunstenaar die erin slaagt om een alledaags onderwerp om te toveren tot kunst. Met deze gedachte in het achterhoofd zou men kunnen besluiten dat zijn werk bij momenten aanleunt bij de popart. Anderen zouden dan weer beweren dat de manier van weergeven sterkt lijkt op de staatsieportretten uit renaissance en barok. Encaustiek voert ons dan weer terug naar de tijd van Grieken en Romeinen. Zachary Armstrong neemt de bezoeker die tijd maakt mee in unieke verhalen met de haan als rode draad. Artnet had in 2019 gelijk toen ze schreven dat we nog zouden horen van deze jonge kunstenaar.
