In de rubriek ‘De keuze van…’ laten we een keur aan kunstliefhebbers (van incidentele kopers tot kunstprofessionals) aan het woord over hun beleving van kunst, en vragen we naar hun voorkeuren: waar zien ze het liefste kunst? Waar kopen ze, en vooral: wie kopen ze? In dit deel Fons Hof (Directeur Art Rotterdam en medeoprichter Gallery Viewer)
Wat betekent kunst voor jou?
Als ik het in één woord zou moeten vatten is dat ‘vrijheid’, of misschien zelfs ‘bevrijding’. Kunst bevrijdt mij uit mijn dagelijkse beslommeringen, zorgen en routines. Het opent een nieuw universum voor me, het universum van de kunstenaar, met een nieuwe manier van kijken naar de wereld om mij heen. Elke keer als ik gepakt wordt door een tentoonstelling of een afzonderlijk kunstwerk ervaar ik die ruimte.
Heb je kunst van huis uit meegekregen of heb je zelf je pad moeten vinden?
Mijn ouderlijk huis hing vol met voornamelijk 19e-eeuwse schilderijen. Mijn vader was een fervent verzamelaar van late romantiek en Nederlands impressionisme en expressionisme. Als klein jongetje nam hij me al mee naar veilinghuis Mak van Waaij in Amsterdam en later naar Sotheby’s. Het kunst verzamelen is me dus wel met de paplepel ingegoten.
De moderne en hedendaagse kunst ontdekte ik later pas. La Grande Parade, de afscheidstentoonstelling van directeur Edy de Wilde in 1984 in het Stedelijk Museum, was mijn eerste grote kennismaking met de nieuwe stromingen in de beeldende kunst. Kunstenaars waarvan ik toen nog nooit gehoord had, maakten een diepe eerste indruk. Het schilderij Innenraum van Anselm Kiefer had zelfs een bijna spirituele uitstraling op me.
Waar haal je je informatie over het wel en wee in de kunstwereld vandaan: krant, vakbladen, televisie, online?
Vooral online. Sinds ik samen met Johan de Bruijn GalleryViewer.com heb opgericht is dat mijn allerbelangrijkste dagelijkse informatiestroom. Ik kijk er natuurlijk kritisch naar als ondernemer en mede-oprichter, maar ook als kunstliefhebber biedt Gallery Viewer mij veel nieuwe inzichten. Ik ben hierdoor veel beter op de hoogte van de kunstenaars van de verschillende galeries en heb al een aantal nieuwe ontdekkingen gedaan zoals Afra Eisma bij No Man’s Art Gallery, Kaspar de Jong bij Josilda da Conceição Gallery en Florentijn de Boer bij Rademakers Gallery.
Waar bekijk je het liefste kunst? In een galerie, museum, een beurs of online?In de galeries. Nederlandse galeries fungeren toch als een kweekvijver, ze houden vaak de eerste tentoonstelling van een kunstenaar na de academie. Hier vind je dus de kunstenaars nog voordat ze in de musea getoond worden. Ook het aspect van ‘kopen’ trekt mij aan. Dat doet je toch anders naar een werk kijken. Dan heb je toch altijd in je achterhoofd het idee dat je het kunt bezitten.
Hoe vaak per jaar koop je kunst? Koop je werk in oplage of liefst uniek werk?
Gemiddeld koop ik twee à drie keer per jaar een kunstwerk. Schilderkunst of fotografie. Fotografie meestal in een oplage tussen drie en zeven stuks.
En waar koop je dan: in de galerie, op een kunstbeurs, op een veiling of online?
Nooit op een veiling. Kunst kopen doe ik in een combinatie van online, de beurs en de galerie. Me oriënteren en voorbereiden op een tentoonstelling of een beurs doe ik online, meestal op Gallery Viewer uiteraard. Vervolgens ga ik de werken bekijken op de beurs of in de galerie.
Is het belangrijk dat jij en je partner het altijd eens zijn over een aankoop?
Meestal hak ik de knoop door, maar wat we in huis ophangen kies ik samen met mijn vrouw. Een aantal keer hebben we samen besloten over een aankoop, omdat het over hogere bedragen ging. Kunst kopen is bij mij natuurlijk nadrukkelijk verbonden met mijn professionele leven, dat maakt het ook anders. Ik koop ook wel kunst om te ervaren wat er in je omgaat als je de aankoopbeslissing neemt: de spanning en ook wel een bepaalde onzekerheid die er altijd is. De euforie die je voelt als je een werk gekocht hebt en de verbondenheid die je voelt met de kunstenaar. Dat is belangrijke kennis voor mij die ik kan gebruiken om vernieuwingen door te voeren op Art Rotterdam en Gallery Viewer.
Is er een galerie waar je een speciale band mee hebt?Met heel veel galeries heb ik uiteraard een speciale band. Het zijn allemaal klanten van me op Gallery Viewer of Art Rotterdam. Daarom is het voor mij lastig om er één specifieke galerie uit te halen.
Wat ik wel rustig kan stellen is dat Fons Welters een icoon is in het Nederlandse landschap. In zijn galerie heeft hij de meest fantastische en vooruitziende tentoonstellingen gemaakt. Na al die jaren gaat Fons nog langs alle eindexamententoonstellingen van de academies in Nederland, Duitsland en België, en pikt dan het ene supertalent er altijd uit.
Als je onbeperkt budget had, van wie zou je dan een werk aankopen?
Dat is een lastige vraag. Het feit dat een aankoop een beetje financiële pijn heeft gedaan, verhoogt echt de meerwaarde en de relatie tot de kunstenaar. Je geniet dus echt niet alleen maar van topkunst. Ook bestaat het verschil tussen ‘wat vind je goed’ en ‘wat wil je om je heen’. De installaties van Bruce Nauman hebben de definitie van wat kunst is veranderd, maar ik zie ze niet bij mij thuis staan.
Ik zou goed kunnen vertoeven tussen een schilderij uit de jaren tachtig van Anselm Kiefer, een vroeg werk van Cy Twombly, de conceptuele foto-combinaties van Bernd en Hilla Becher en de meditatieve schilderijen van Roman Opalka.
Wie zijn je favoriete kunstenaars (op Gallery Viewer), en waarom?
Klaas Kloosterboer (Ellen de Bruijne Projects en Galerie van Gelder) verkent al zijn hele leven het concept schilderkunst en heeft een zeer sterk oeuvre opgebouwd. Zijn werk is spontaan en ‘heel precies’ tegelijkertijd.
Melanie Bonajo creëert een heel eigen universum met seances en verzonnen rituelen. Eigenlijk on-Nederlands.
Cristina Lucas maakt zowel conceptueel als visueel ijzersterk werk. Ze heeft bijvoorbeeld een serie met prints gemaakt waarin ze duizenden logo’s van multinationals op kleur heeft gerangschikt. De kleuren vertellen wat de bedrijven willen uitstralen en wat ze daarin gemeen hebben.
Erik van Lieshout is het enfant terrible van de Nederlandse kunstwereld. Zijn video’s en tekeningen zijn radicaal en ontwapenend tegelijkertijd.
Zaterdag 7 september opent het galerieseizoen. Wat is een expositie die we zeker niet mogen missen?
Eigenlijk teveel om op te noemen. Nieuw werk van topkunstenaar Folkert de Jong bij Galerie Fons Welters, Ed van der Elsken met historisch werk bij Annet Gelink, Mohau Modisakeng en Remy Jungerman, die beiden hun land hebben vertegenwoordigd op de Biënnale van Venetië, bij Ron Mandos, Inez van Lamsweerde en Vinoodh Matadin, grondleggers van de digitaal bewerkte fotografie, bij The Ravestijn Gallery, een hele mooie nieuwe serie van Thomas Raat bij H.E.R.O. en foto’s uit Burkina Fasso uit de jaren zestig en zeventig door Sanlé Sory bij Galerie Wouter van Leeuwen.
Bekijk de website van Art Rotterdam
Gallery Viewer en Het Parool zijn op 18 april 2019 mediapartners geworden. De samenwerking bestaat uit een uitwisseling van content. Zo publiceert Het Parool wekelijks de rubriek ‘De keuze van…’ van Oscar van Gelderen en Manuela Klerkx in de krant en op de site.