Bij Cokkie Snoei in Rotterdam kun je tot en met 12 februari twee aaneengeschakelde solo’s zien: een expositie met surrealistische en metaforische wandkleden van Julia Kiryanova en een reeks mysterieuze en humorvolle schilderijen en tekeningen van C. A. Wertheim.
‘Sunken with the crown’ van Julia Kiryanova
Julia Kiryanova: ”De verhalen die worden verbeeld in mijn schilderijen en wandtapijten leunen op een surrealistische en metaforische beeldtaal. Ik onderzoek hiermee ideeën over identiteit, gender, comfort, de tweedeling van het leven, maar ook gelijkwaardig samenleven als psychologisch kwetsbare wezens. Mijn werk zit vol met symbolen, verborgen betekenissen en rituelen — meestal ondersteund door het gebruik van levendige kleuren als roze en turquoise.”
Julia Kiryanova werd geboren in Kazachstan en groeide op in de Russische stad Bashkortostan. Daar volgde ze op jonge leeftijd al verschillende kunstopleidingen, maar ze ervaarde er weinig vrijheid — in wat ze “een ongezond sociaal klimaat” noemt — en de opleidingen zijn erg gericht op traditionele kunstvormen. Samen met een vriendin reist ze door Europa en komt terecht in Nederland, waar ze opleidingen volgt aan de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten en de Gerrit Rietveld Academie. Dankzij een bijdrage van het Mondriaan Fonds kon ze een nieuw discipline verkennen: wandkleden. Het materiaal fascineert haar omdat het eindresultaat zacht en vrouwelijk is, maar het productieproces tegelijkertijd fysiek zwaar werk vereist. Tegelijkertijd verkent ze met deze wandkleden een bepaalde kant van haar identiteit, omdat ze in Slavische landen traditioneel gebruikt worden aan de muur voor warmte-isolatie. Wanneer je deze veilige, warme en geïsoleerde ruimte vertaalt naar een metafoor dan is de vergelijking met een baarmoeder snel gemaakt. De kleurrijke, fantasievolle en contrastrijke wandkleden van Kiryanova eisen de aandacht van de kijker volledig op. De kunstenaar wordt voor haar werken geïnspireerd door spiritualiteit, mythologie, symboliek, identiteit, gender, conflicten, kwetsbaarheid, seksualiteit en ons onderbewustzijn.
‘Ik ben er even niet’ van C. A. Wertheim
De Nederlandse kunstenaar C. A. Wertheim staat bekend omwille van haar zelfportretten. Hoewel deze verbeeldingen zelden heel realistisch waren — je zou haar op straat waarschijnlijk niet herkennen op basis van haar werken — zijn haar meest recente zelfportretten nog mysterieuzer. Wertheim maakte de tentoongestelde tekeningen en schilderijen thuis in afwisselende periodes van lockdown. Dat resulteert in werken die de isolatie, kwetsbaarheid en vervreemding verbeelden die velen van ons ervaren hebben in de afgelopen periode. Maar de werken hebben ook iets speels en grappigs, zoals het werk waarin de kunstenaar zich verstopt onder de koffietafel om binnen no time gevonden te worden door haar kat. Die wens om even onzichtbaar te zijn komt ook naar voren in het schilderij waarin ze een kolossale plant vasthoudt die haar hoofd niet lijkt te bedekken, maar haar hoofd desondanks onzichtbaar maakt. In een ander werk zie je alleen haar voeten onder een kaal dekbedovertrek tevoorschijn piepen. Wertheim studeerde net als Kiryanova aan de Rietveld Academie in Amsterdam en volgde daarna een opleiding aan de Ateliers 63 in (toen nog) Haarlem.