In de rubriek 'De keuze van…' laten we een keur aan kunstliefhebbers aan het woord over hun beleving van kunst zien, en vragen we naar hun voorkeuren: waar zien ze het liefste kunst? Waar kopen ze, en vooral: wie kopen ze? Didier Van der Linden (Zelfstandig ondernemer, 61 jaar)
Wat betekent kunst voor u?
Als ik thuiskom, wil ik instant blij worden van de kunst die ik over de jaren heb vergaard. Ik wil vooral van kunnen genieten. Kunst geeft me een soort van zen-moment, ontspanning en vooral: een voldaan gevoel. Soms neem ik een glas wijn en bekijk een werk nog eens aandachtig en ontdek ongeziene details, ook gaat het om soms zeer impulsieve werken. Ook verwissel ik regelmatig werken van kamer naar kamer. Het werk krijgt dan een andere weergave en herleeft weer in andere omstandigheden.
Heeft u kunst van huis uit meegekregen of heeft u zelf uw pad moeten vinden?
Mijn ouders waren wel druk bezig met decoratie van ons huis en kochten toch regelmatig klassieke of antieke werken. Hedendaagse kunst was niet echt hun ding. Op mijn vijftiende kocht ik in Engeland mijn eerste (klassieke) schilderij, van J.W. Morris, voor 99 pond en terug thuis bood een vriend van mijn vader 50.000 frank voor, wat vandaag 4.000 à 5.000 euro zou zijn. Nu is het veel minder waard, en ik heb het nog steeds. Soms haal ik het terug van de zolder en hang het tussen de moderne werken, omdat dat toch een fijne herinnering was. In de jaren tachtig, in mijn vroege twintiger jaren, ben ik via mijn werkgever in Antwerpen in contact gekomen met zijn toenmalige vrouw, Micheline Szwajcer: een legendarische galeriste, die nog steeds actief is. Ik heb daar na kantooruren meegewerkt aan het opzetten van tentoonstellingen tot en met het herschilderen van de galerij, als de muren dat nodig hadden. Daar zijn mijn ogen open gegaan voor hedendaagse kunst. Maar dat niveau was veel te hoog voor mijn ervaring en mogelijkheden. Voor mijn ‘arbeid’ wilde ik niet betaald worden, maar wilde dan soms eens een werk kunnen kiezen uit een rek dat in hun budget lag. Met wereldbekende artiesten dingen samen te doen was een privilege. We zijn zelfs tot midden Venetië gevaren met een vrachtbootje om een gigantisch, kippenpootachtige bronzen sculptuur op te halen, en werken van Niki de Saint Phalle, Panamarenko, Bernd Lohaus en Walter Swennen zijn door mijn vingers geweest. Samen met Luciano Fabro heb ik zijn rotsblokken van wel 1000 kilogram aan de muren opgehangen met stalen kabels, en later ook werken van Panamarenko gemonteerd.
Waar haalt u uw informatie over het wel en wee in de kunstwereld vandaan: krant, vakbladen, televisie, online?
Mijn eerste info kwam van galerij Szwajcer, en later ben ik regelmatig op stap gegaan naar vernissages in Antwerpen en Brussel. Door mijn interesse in kunst en design kwam ik al snel in een vriendenkring terecht waar ik bij kunstenaars aan tafel zat. Via de pers volgde ik hen dan. Ook haal ik info van veilinghuis De Vuyst in Lokeren, waar een geweldige waaier van hedendaagse kunst passeert.
Waar bekijkt u het liefste kunst? In een galerie, museum, een beurs of online?
Om nieuwe dingen te zoeken zijn de galerijen de beste bron, maar voor mij niet de doorslaggevende plaats. Liefst bekijk ik de werken bij de kunstenaar zelf, in het atelier. Zo ontdek ik wie er achter zit. Daarom zijn mijn aankopen dikwijls gefocust op een paar kunstenaars.
Hoe vaak per jaar koopt u kunst? Koopt u werk in oplage of liefst uniek werk?
Het gebeurt dat ik een paar jaar niets koop en dat komt door het antwoord op de volgende vraag. Ik koop nooit kunstwerken in oplage. Oplagen zijn voor mij niet persoonlijk genoeg. Ik vind dat een schilderij maken een moment van emotionele inspiratie is en dat moet uniek blijven.
En waar koopt u dan: in de galerie, op een kunstbeurs, op een veiling of online?
Soms koop ik een schilderij in een galerij of op een beurs, maar de kunstenaar achter het werk is voor mij doorslaggevend. Daarom is mijn keuze beperkter. Ik wil eigenlijk alleen schilderijen kopen van mensen die ik persoonlijk ken en waardeer. Ooit heb ik een werk gekocht van Jesus Coito op Art Brussels zonder te weten wie de kunstenaar eigenlijk was en dat werk is dan ook snel naar de zolder verhuisd, ook al hangen zijn werken in Madrid en Cadiz in het museum. Toevallig vind ik dat nu ook zijn slechtste werk. Ik heb diners gehad bij Jaques Neve, Kris Fierens, Christof Malfliet en was op de koffie bij Fik Van Gestel. Sommige kunstenaars behoren tot mijn vriendenkring, zoals Albert Pepermans.
Is het belangrijk dat u en uw partner het altijd eens zijn over een aankoop? Hoe beslist u/jullie?
Het is super als wij beiden flashen voor hetzelfde werk. Dan proberen we het te kopen, als het binnen onze mogelijkheden valt. Ik heb wel wat werken alleen gekocht, maar dat was in perioden dat ik vrijgezel was en mijn keuzes kunnen sowieso nooit volledig in de smaak van anderen vallen. Ook wekken onze gemeenschappelijke keuzes toch wel dikwijls sterke emotionele reacties van anderen op. Dat is toch een bewijs dat die werken geen ‘decoratie’ zijn, maar sterk zijn. Sofie heeft zeer goede smaak, en als die er in meegaat zit het altijd goed.
Is er een galerie waar u een speciale band mee heeft?
De drie galerijen van Schönfeld zijn als onze woonkamer geworden. Daar komen – vooral in de Rivoli Building te Ukkel – jonge, vaak nog onbekende, maar interessante kunstenaars aan bod en dat is te danken aan Greet Umans en Elie Schönfeld. Ook is de Rivoli Building een mekka van hedendaagse kunst geworden met de vele galerijen van hedendaagse kunst.
Als u een onbeperkt budget had, van wie zou u dan een werk aankopen?
De oudere werken van Walter Swennen, Albert Pepermans, Pierre Alechinsky, Mark Rothko, Yves Klein en zijn moeder Marie Raymond, en veel werken van de CoBrA-beweging. Dus vooral expressieve werken, vol kleur.
Wie zijn uw favoriete kunstenaars (op Gallery Viewer), en waarom?
Mijn favorieten zijn natuurlijk Albert Pepermans en Eliza Pepermans. Albert is een pop-rock artiest al sinds de jaren zeventig, en is verslaafd aan kunst maken. Elke dag produceert Albert zeer spontane werken. De ene keer zijn dat abstracties van wat hij ergens gezien heeft en de andere keer zijn dat ludieke, of maatschappelijk geïnspireerde invallen. Een waterval van spontaneïteit, met een niet te imiteren herkenbaarheid. Je wordt er gewoon blij van. De werken van Eliza zijn ook weer ludieke weergaven van dagelijkse taferelen.
De vroegere werken van Walter Swennen hebben steeds een humoristische kijk op van alles en nog wat. Walter ken ik ook persoonlijk en hij is een zeer fijne persoon met een duidelijke visie op vele zaken zonder te kwetsen. Zijn werken brengen hoofdzakelijk boodschappen op een zeer eenvoudige manier. Ook hier vind ik blijdschap terug.
Door op GalleryViewer te surfen heb ik zonder nadenken Evi Vingerling gespot. Gek genoeg heeft zij heel wat werken die me doen denken aan die van Fik Van Gestel. Ik ken Evi Vingerling niet en weet ook niet wat er achter haar werken zit, maar Fik Van Gestel is de abstractionist van het figuratieve. Al zijn werken zijn een kleurrijke weergave van wat hij observeert. Hij vertelde me een keer dat hij op de academie conflicten had met zijn leraren, omdat hij nooit een grens wilde trekken tussen het abstracte en het figuratieve. Daarom is het belangrijk de kunstenaar zelf te kennen om, te weten wat zijn inspiratie is. Fik gebruikt ook weer een sterk kleurenpalet wat mij altijd kan triggeren.