25 june 2021, Oscar van Gelderen
De galerie van... Anke en Wiebren Bergsma
Visit opening The Last Colour to Fade van Morné Visagie in Tulbagh, Zuid-Afrika, 2019.
Heeft u kunst van huis uit meegekregen?
A: Als klein meisje werd ik – vooral op vakanties – door mijn ouders meegenomen naar musea, kerken en galeries. Toen ik jonger was, vond ik dat eerst vervelend, maar in mijn puberteit begon ik het ook interessant te vinden. Na het behalen van mijn VWO besloot ik dan ook Kunstgeschiedenis te gaan studeren in Groningen. Maar ik was jong, en wist nog niet goed wat ik ‘later’ wilde doen. Helaas ben ik na een jaar van studie veranderd. Achteraf gezien heb ik daar toch wel een beetje spijt van, maar zo gaan die dingen.
W: Ja zeer, als kind werd ik door mijn vader meegenomen naar verschillende kunst- en antiekveilingen. Het verdwalen in de tijd tussen allerlei werken tijdens de kijkdagen bij de verschillende veilinghuizen staat mij nog bij. Vooral het oude pand van Sotheby’s, op het Rokin in Amsterdam, weet ik me nog goed te herinneren. Meestal ging mijn vader bij binnenkomst links- en sloeg ik rechtsaf.
Nuweland Gallery. Nieuwe kunstwerken zijn aangekomen vanuit Kaapstad. Kunstwerk: ALTARPIECE (WILL WE FOREVER TRAVEL INTO THE VOIGHT?) van Morné Visagie. Werk getoond op BIG ART 2020.
A: Het was in Kaapstad (waar wij vijf jaar hebben gewoond) dat wij in connectie kwamen met kunstenaars, designers, filmmakers en muzikanten. Het culturele wereldje is daar heel klein. Zelf waren we beide actief in de filmwereld. Toen de beslissing genomen was terug naar Nederland te verhuizen, besloten we een galerie te starten met focus op kunst en designmeubelen uit Zuid(elijk)-Afrika.
W: Dat was voornamelijk door een bevriende kunstenaar, Feike Otto van der Zee. Dat was de oudere broer van een goede vriend. In die tijd deed hij de kunstacademie Minerva in Groningen. Een bezoek aan zijn studio en een reis door zijn werk en inspiratie heeft mij een inkijkje kunnen geven in de kunstwereld. Vooral zijn studie naar de werken van Egon Schiele heeft me toentertijd zeer geïnspireerd.
AKAA Fair in Parijs, 2019.
Wat was uw eerste betrekking in een galerie? Of bent u gelijk zelf een galerie gestart?
A & W: Toen wij met Nuweland startten – op het Friese platteland, in 2017 –begonnen we voornamelijk met designmeubelen, en ondersteunend daaraan hedendaagse kunst uit Zuid-Afrika. Gaandeweg groeiden we uit tot een kunstgalerie. In 2018 organiseerden we onze eerste grote solotentoonstelling, met keramist John Newdigate. Dit was een groot succes. Deze expositie betekende de echte start van onze galerie.
Visit opening Infamous van Andres Serrano bij Galerie Nathalie Obadia in Brussel, 2019.
Hoe zou u het profiel van uw galerie willen omschrijven?
A: Door onze directe connectie met Zuid-Afrika ligt onze focus voornamelijk op hedendaagse kunst uit Zuidelijk Afrika. We werken met jonge opkomende talenten (vers van de kunstacademie) zoals bijvoorbeeld Ben Orkin en Shakil Solanki, maar ook mid-career kunstenaars zoals Pierre Fouché en Sanell Aggenbach. Wij tonen heel verschillend werk. Toen we de galerie begonnen, werd in Nederland nog vrij weinig hedendaagse Afrikaanse kunst getoond, daar wilden wij verandering in brengen.
W: Wij werken graag met invloedrijke kunstenaars, die kritisch omgaan met zowel mondiale als lokale hedendaagse kunst- en sociaal-politieke contexten. Daarbij trachten wij projecten te organiseren die een kritische herwaardering van de Zuid-Afrikaanse kunstgeschiedenis bieden binnen een wereldwijde dialoog.
Studio visit John Newdigate en Ian Garrett in Swellendam, Zuid-Afrika, 2019.
Wat vindt u het mooiste aspect van het vak galeriehouder?
A: Het ontdekken en beleven van andere belevingswerelden door middel van de kunst. De afwisseling, het ontmoeten van nieuwe mensen (kunstliefhebbers en kunstenaars) en het reizen. Daarbij doen wij alles zelf, van begin tot het eind. Wij hebben geen mensen in dienst. Als je het steeds weer samen voor elkaar krijgt, geeft dat heel veel voldoening.
W: Een waardevol sociaal netwerk, gestoeld op het uitgangspunt van elkaar te leren. Dit geldt wat mij betreft voor ons contact met kunstenaars, maar zeer zeker ook dat met kunstverzamelaars en kunstprofessionals.
AKAA Fair in Parijs, 2019.
Met welke galeries voelt u zich nationaal/internationaal verwant?
A&W: Wij zijn eigenlijk nog maar net begonnen, zo voelt het althans. Uiteraard zijn er internationale galeries waar wij ons verwant aan voelen, voornamelijk galeries uit Zuid-Afrika. Maar wij hebben echt een eigen DNA en zoeken graag onze eigen weg.
Wiebren samen met designer James Mudge bij Espresso Morning Show in Kaapstad, 2019.
In een ideale wereld: welke kunstenaar zou u het allerliefst vertegenwoordigen?
A: Natuurlijk zijn er ‘grote’ kunstenaars uit het Zuidelijk halfrond waar wij bewondering voor hebben. Maar juist omdat wij aan het bouwen en aan het groeien zijn, is het leuk om kunstenaars aan de galerie te binden die nog niet ontdekt zijn. Dat geeft de mogelijkheid om samen te groeien en samen successen te boeken.
W: Een kunstenaar die ons zo nu en dan flink om de oren kan slaan en ons collectieve bewustzijn kan laten ontwaken.
Expositie The Last Colour to Fade van Morné Visagie in Tulbagh, Zuid-Afrika, 2019.
Wat is er veranderd in de kunstwereld sinds u uw eerste stappen zette?
A&W: Voor ons gevoel zijn wij zijn nog maar net begonnen, dus dat vinden we moeilijk om te zeggen. We zijn nog erg onbevangen en volgen vooral ons hart en onze passie. We spelen nog niet echt volgens ‘de regels’, en dat geeft ons heel veel energie en vrijheid.
De mannen aan het werk in de galerie.
Wat/wie verzamelt u zelf?
A: De laatste paar jaar zijn wij begonnen met kunst verzamelen, en dan voornamelijk van de kunstenaars met wie wij samenwerken of met wie wij een persoonlijke connectie hebben. Het werk van de kunstenaars met wie wij samenwerken zijn spreekt mij altijd erg aan, ik voel mij er mee verbonden. Vooralsnog zijn dat voornamelijk kunstenaars uit Zuid-Afrika, maar dit is zeker geen vereiste. Dat loopt toevallig zo.
W: Puur op persoonlijk vlak kom ik uit op een werkje van kunstschilder Jan Mankes, als ook van Jacob Hendrik Pierneef. Ik zie dit als slow collecting.
Art Rotterdam, 2020.
Heeft Corona uw denken over de kunstwereld beïnvloed?
A: Dit vind ik een lastige vraag. De sneltrein van exposities organiseren, kunstbeurzen ‘draaien’ en dan ook nog het vele reizen is de laatste anderhalf jaar tot een (bijna) stilstand gekomen. Dit geeft ruimte om nog eens goed te overdenken wat we nu eigenlijk willen bereiken met de kunstenaars en de galerie. Het heeft veel tijd, rust en nieuwe inzichten gegeven, maar het bracht ook een grote verantwoordelijkheid naar onze kunstenaars met zich mee. Zuid-Afrika is economisch gezien erg hard geraakt. Hoe kun je de kunstenaars toch zo goed mogelijk ondersteunen in deze periode? Wij hebben er bewust voor gekozen om deze tijd welbewust te ondergaan. Natuurlijk hebben we deelgenomen aan een aantal online kunstbeurzen, maar fysiek in de galerie hebben we een time-out genomen. De lockdown hebben we gebruikt om onze fysieke locatie in Friesland door te ontwikkelen door middel van een externe expositieruimte op ons erf. Tevens hebben wij met onze kunstenaars hard gewerkt aan ons expositieprogramma voor 2021-2022.
En nu, anderhalf jaar verder, begint het echt wel te kriebelen. Het contact met de kunstenaars en de kunstkoper/liefhebber wordt gemist. Online presence is belangrijk en online verkopen zijn heel fijn, maar het fysieke contact en de fysieke beleving die bij kunst hoort nog veel meer. Gelukkig opent de wereld zich langzaam weer en staan er prachtige exposities en deelnames aan kunstbeurzen in onze agenda.
W: Ik ben van mening dat Corona de kunstwereld an sich weinig heeft veranderd, maar het kaartendek is opnieuw geschud en de wegenkaart en de infrastructuur is gedeeltelijk weggevaagd, en dat is misschien ook maar beter zo. De wereld is helend.
Installatie bij klant in Parijs, 2021. Werk van Morné Visagie.
Bekijk hier de kunstenaars vertegenwoordigd door Nuweland.
