16 february 2021, Manuela Klerkx
Zeno X Gallery keert terug naar Antwerpen Zuid met veel nieuw talent
Het begon allemaal op de Leopold De Waelplaats, in zo’n typisch, Antwerps herenhuis op het Zuid, vlak tegenover het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten (momenteel in renovatie). Daar openden Frank en Eliane Demaegd in 1981 hun eerste galerie onder de naam Zeno X Gallery. Zes jaar later breidden ze deze ruimte uit om in 2013 te vertrekken naar een grote, industriële plek in de toen nog onbekende Antwerpse buitenwijk Borgerhout. Maar eind 2020, midden in de Lockdown, besloten ze de ruimte waar het allemaal begon, op het - inmiddels chique - Zuid, te heropenen. Met de tentoonstelling ‘Works on Paper’ en een sterk tentoonstellingsprogramma hopen Frank, Eliane en team ook minder bekende kunstenaars van de galerie meer zichtbaarheid te geven.
Works on Paper
Aanvankelijk maakten ze vanwege de Lockdown hun virtuele beurspresentaties in de oorspronkelijke galerie op het Zuid, maar nu, begin 2021, trappen Frank en Eliane Demaegd af met een in person te bezoeken tentoonstelling waarin niet alleen het werk van sterkunstenaars als Luc Tuymans en Michaël Borremans, maar ook, of juist, dat van minder bekend talent als Philip Metten en Bart Stolle te zien is. Works on Paper heet de ‘eerste’ tentoonstelling in de oude galerie met werk van onder anderen: Cristof Yvoré, Bart Stolle, Mircea Suciu, Jan De Maesschalck, N. Dash, Pietro Roccasalva, Philip Metten, Hyun-Sook Song en de eerder genoemde Luc Tuymans en Michaël Borremans. Een nieuwe plek dus met veel ruimte voor kunstenaars die hun sporen al verdiend hebben maar wier werk nog goed betaalbaar is.
Philip Metten, C-220519, 2019, Zeno X Gallery.
Dat de galerie naast het celebreren van blue chip kunstenaars nog altijd veel tijd en energie steekt in het promoten van minder bekende namen blijkt wel uit langdurige samenwerkingen met kunstenaars als Philip Metten (sinds 2017) en Bart Stolle (sinds 2008).
De ruimtelijke, met hun driedimensionale oppervlaktes labyrinthische collages van de Antwerpse kunstenaar Philip Metten (1977) bestaan uit afgietsels in papier-mâché die hij maakt op basis van kartonnen en isomo verpakkingen van gebruiksvoorwerpen en afgedankte maquettes in karton. Deze afgietsels vormen het picturale voorwerp van de collage waarover, in een persbericht van zijn solo tentoonstelling bij Zeno X uit 2019, staat te lezen: ‘Onwillekeurig herkent men in de driedimensionale collages van Metten zowel Mesopotamische bouwwerken als hi-tech steden, art deco ornamenten en sci-fi ruimtetuigen. Dit retro-futuristische karakter wordt bovendien versterkt door het specifieke kleurenpalet dat de kunstenaar hanteert. Zijn voorliefde voor technisch tekenpapier en het fotokopieerapparaat zorgt ervoor dat een vaal roos, oranje, lichtblauw, grijs en zwart overheersen. Dit zijn niet de schreeuwerige kleuren van de publiciteit en reclame, maar de bleke tinten van administratie en berekening. De ruïnes en stadslandschappen die Metten oproept, blaken niet van belofte en vooruitgang, maar evoceren dystopie en leegte.’ De werken kunnen gelezen worden als masker of architecturaal model, topografische kaart of gepixeld beeldscherm. Heden, verleden en toekomst lijken door elkaar heen te lopen en geen enkel element in deze collages is identiek: ‘Terwijl de werken op afstand een uitgesproken picturaal karakter bezitten, vertoont elk werk, ongeachte de grootte, van nabij een fascinerende materiële en ruimtelijke diepte. De schier digitale aanblik die ze als totaalbeeld kennen, wordt versplinterd van zodra men naderbij komt. Dan overheerst tactiliteit.’
Bart Stolle, Paper is murder, 2011, Zeno X Gallery.
In een artikel voor Hart Magazine (Nummer 210, januari 2021) schrijft Marc Ruyters over het werk van Bart Stolle (1974) dat in de tentoonstelling te zien is: “Opvallend zijn de acht tekeningen van Bart Stolle, allemaal uit 2015, die inspelen op zijn low fixed media show (LFMS), waarin hij probeert om alternatieve kunstvoering te combineren met visuele toegankelijkheid.” Vanaf het begin van zijn kunstenaarspraktijk combineert Stolle animatiefilm met schilder- en tekenkunst, sculptuur en geluid: “Al sinds zijn debuut verknoopt hij zijn kunstwerken met elkaar onder de noemer ‘Low Fixed Media Show’: een fictief advertentie-agentschap voor de kunstenaar en zijn werk enerzijds, een artistiek alternatief bedrijfje dat zich specialiseert in entertainment anderzijds.” (smak.be) In onze snelle tijd en werkelijkheid, waarin onze empathische en creatieve vermogens gebukt gaan onder de veelheid aan digitale prikkels, kiest Stolle voor een kunstenaarspraktijk die hij zowel analoog als digitaal uitwerkt en waarin ambachtelijke traagheid centraal staat.
Stolle werkt aan een complex oeuvre in een tijdperk waarin iedereen overweldigd wordt door zintuiglijke - vaak digitale - prikkels. Daarom kiest hij bewust voor vertraging en analyseert hij overeenkomsten en verschillen tussen de logica van de computer en die van de menselijke geest. Stolle’s kleine werken op papier tonen enerzijds een sterke fascinatie voor computertaal, anderzijds refereren ze aan modernistische kunststromingen uit de eerste helft van de 20e eeuw als Suprematisme en De Stijl. Zijn tekeningen hebben doorgaans een minder rigide of strakke vormtaal dan zijn schilderijen en ze vertonen meer gelijkenissen met de organische kenmerken van de natuur en bepaalde (biologische) evoluties. Momenteel werkt Stolle aan een publicatie met een 250-tal tekeningen dat eind mei gepresenteerd zal worden in het S.M.A.K. in Gent.
