27 november 2020, Wouter van den Eijkel
Sincerely Not Yours – Hester Scheurwater
De meeste werken van de tentoonstelling Sincerely Not Yours van kunstenaar Hester Scheurwater waren al eerder te zien. Posters van haar naakte zelfportret hingen door heel Rotterdam. Andere werken trof je aan als stickers op lantarenpalen en stoplichten. Ze vormden samen een pamflet in de openbare ruimte. Een pamflet tegen de verpreutsing en voor het bespreekbaar maken van visuele taboes. Een visueel commentaar op een eenzijdig beeld van de vrouw in de media.
Het werk van Hester Scheurwater is seksueel expliciet en wordt vaak als schokkend ervaren. Aan de hand van expliciete beelden onderzoekt en bekritiseert ze de rol van de vrouw als lustobject en wil ze aanzetten tot een discussie over onze beeldcultuur en de seksualisering van de samenleving. Om dat laatste te bereiken, plaatst ze haar werk vaak in de openbare ruimte. Dat kan onze fysieke omgeving zijn, maar ook online.
© Hester Scheurwater, Frank Taal Galerie.
Voor haar vorige series Shooting Back (2011) en All I ever wanted (2015) poseerde Scheurwater voor een spiegel en maakte ze veel van de werken met haar mobiel. "Deze gespiegelde zelfportretten zijn mijn manier om te reageren op de geïmiteerde en valse beelden in de media die voortdurend onze verbeelding aanspreken. Ik probeer het effect van deze oproep te deconstrueren met mijn reacties door de 'subject-object'-relatie te veranderen, zonder daarvan zelf slachtoffer te worden.”
Voor Sincerely not yours werkte Hester Scheurwater voor het eerst met modellen. Anderhalf jaar terug deed ze op Facebook een oproep aan vrouwen. “Looking for female models (18+) to pose | unpose for me. I love your age, curves, scars and above all your vibes”. Het korte berichtje leverde Scheurwater tientallen reacties op. Uiteindelijk werkte ze met 6 modellen. “Er zaten veel twijfelaars tussen. Vrouwen die wel wilden, maar niet wisten of ze het aandurfden en met vragen zaten. Met een aantal van hen heb ik gesprekken gevoerd over deelname. Een van hen was een vriendin van mij. Ik vroeg haar mee te doen, aanvankelijk sloeg ze het voorstel af. Later voelde ze zich gevleid en stemde ze alsnog in”.
Je eerdere series bestonden uitsluitend uit zelfportretten. Waarom besloot je ditmaal ook met modellen te werken en is dat anders?
Ik zocht vrouwen die hetzelfde ideeën hebben als ik en wilde hen op een voetstuk plaatsen. Vanwege het soort foto’s duurde het heel lang voordat ik wist hoe ik ze wilde gebruiken. Uiteindelijk kwam ik tot een selectie foto’s die ik liet afdrukken als poster, sticker en als ansichtkaart. Die kaarten gingen de hele wereld over, naar Spanje, Japan en Taiwan.
Zelfportret © Hester Scheurwater, Frank Taal Galerie.
Kan je kort uitleggen welk punt je wilt maken?
Dit project is een reactie op de poeslieve, keurige en eenzijdige beeld van de vrouw in de media. Mijn zelfportret is bijvoorbeeld een tegenbeeld, een imperfect plaatje. Voor mij is het een perfecte foto maar het is geen foto van gelakte nagels in een sinaasappel die moet dienen als metafoorvagina. Het punt is dat veel van deze door vrouwen gemaakte foto’s (de female gaze) net zo weinig recht doen aan seksualiteit en erotiek als de foto’s die daarvoor door mannen werden gemaakt. Daarom wilde ik ook een ‘vieze’ avond organiseren met als thema hard, harder, hardst om het over de dingen te hebben waar je het tegenwoordig niet meer over mag hebben. Helaas is die avond uitgesteld vanwege Corona.
Is dat ook de reden dat je werk stilistisch verwant is aan dat van mannen als Gerard Fieret en Paul Kooiker, kunstenaars voor wie schoonheid iets anders is dan een mooi plaatje?
Misschien hooguit onbewust. Ik ben al zolang met dit onderwerp bezig en heb er over de jaren zoveel informatie en beeldmateriaal over verzameld dat van indirecte beïnvloeding sprake kan zijn.
Waarom besloot je dit werk eerst te tonen in de openbare ruimte?
Ik werk al heel lang in de openbare ruimte. Hiervoor maakte ik video’s die ik projecteerde op gebouwen. Shooting Back speelde zich geheel af op Facebook, wat in feite een digitale openbare ruimte is. Voor dit project gebruik ik weer de fysieke openbare ruimte. Deze ‘formele’ galerietentoonstelling is in zekere zin een afronding van dit deel van het project. Ik zie het zelf ook als een begin, want er zijn nog meer modellen waarmee ik graag wil werken.
De tentoonstelling heet Sincerly Not Yours, vanwaar die titel?
De titel is een vervolg op mijn vorige serie Shooting Back. Daarop kreeg ik veel reacties en ongevraagde aandacht van voornamelijk mannen. Vaak begon het vriendelijk, maar als ik aangaf waar het me om te doen was, sloeg het regelmatig om in haatmail. Ook ontving ik veel dickpics. Met de titel wil ik aangeven dat ik het werk niet maak voor die mensen. Niet voor het plezier van een ander.
