27 june 2025, Flor Linckens
Greet Billet: de taal van licht in 256 tinten
In haar solotentoonstelling ‘We’re Still in the Dark’ in Rik Rosseels Gallery in Antwerpen toont Greet Billet nieuw werk dat voortbouwt op haar jarenlange onderzoek naar licht, kleur en waarneming. De installaties van materialen als folie en plexiglas spiegelen hun omgeving op vervormde wijze en reageren op elke verschuiving in licht en beweging. Hoe kun je iets ongrijpbaars als licht representeren, zonder het te vereenvoudigen of te vangen in een beeld, het effect van licht? En is zo’n immateriële en zintuiglijke waarneming überhaupt wel te objectiveren?
Billet zoekt antwoorden op die vragen door digitale kleurgegevens, zoals de overgang van zwart naar wit of rood, groen en blauw, om te zetten naar analoge boeken en installaties. Op die manier maakt ze het ongrijpbare tastbaar. Tegelijkertijd onderzoekt ze het omgekeerde proces: hoe analoge beelden zich laten vangen in digitale systemen, met alle kleurverschuivingen van dien.
Het werk van Billet komt voort uit een uiterst nauwgezet en doordacht proces. In haar wetenschappelijke praktijk onderzoekt de Belgische kunstenaar de relatie tussen analoge en digitale kleurweergave. Daarbij richt ze zich ook op de werking van de menselijke waarneming en stelt ze vast dat het zien van kleur – en dus ook van licht – veel minder objectief is dan vaak wordt aangenomen. Kleur blijkt daarmee geen vast gegeven, maar een vluchtig en immaterieel fenomeen.
Billet probeert het beeld terug te brengen naar de meest elementaire vorm en kwam daarbij onder meer uit bij de binaire code, die ze vervolgens vertaalt naar een analoog medium. Vanuit een fascinatie voor de veronderstelde objectiviteit van digitale systemen zette ze kleurgegevens van een byte om in analoge reeksen van telkens 256 tinten per kleur – het maximale aantal combinaties dat een byte kan bevatten. Toch ontbrak daar nog de directe ervaring van licht. Daarom introduceerde ze de spiegel, als medium dat reflecteert zonder te interpreteren. Daarmee verwijst ze onder andere naar het werk van de invloedrijke Italiaanse schrijver Umberto Eco, die stelt dat een spiegel niets interpreteert, maar enkel reflecteert: een vluchtige dubbelganger verschijnt en verdwijnt zodra het oorspronkelijke object of personage zich terugtrekt.
Daarbij is de kunstenaar geïnteresseerd in het inzetten van een herhaalbaar protocol. Dat protocol maakt het mogelijk om dezelfde handeling – het tonen van licht – steeds opnieuw uit te voeren, in telkens wisselende omstandigheden. Geen twee installaties zijn identiek, maar ze delen wel dezelfde opbouw: reflecterende oppervlakken, minimale ingrepen en een sterke relatie met de ruimte. Billet zoekt naar materialen die haar eigen aanwezigheid als kunstenaar uit lijken te vlakken. Denk aan spiegels, transparant plexiglas en kleurfolie in rood, groen en blauw: elementen die verwijzen naar zowel de digitale kleurcodering (RGB) als naar de menselijke waarneming ervan. Deze materialen hebben vaak een (semi-)reflecterend oppervlak en zijn industrieel gefabriceerd, en daarmee in principe ook vrij van subjectiviteit. Als kijker is het vrijwel onmogelijk om je niet persoonlijk te verhouden tot het spiegelende materiaal, al blijft een vast beeld je steeds ontglippen. Het vergroot je bewustzijn over je eigen aanwezigheid en de interactie met het werk. De praktijk van de kunstenaar resulteert om die reden in site-specifieke werken. Door het herhalen van dezelfde handeling in telkens andere omstandigheden toont Billet hoe licht zich nooit definitief laat vastleggen.
Greet Billet werd in 1973 geboren in Brussel. Ze doceert aan LUCA School of Arts en is als senior onderzoeker verbonden aan KU Leuven. Voor haar doctoraat aan diezelfde universiteit onderzocht ze ‘licht als artistiek medium’, een onderwerp dat sindsdien de kern vormt van haar praktijk. Haar werk eerder onder meer te zien in Fondation Cab in Brussel, U-Forum Museum in Tokyo en Wiels in Brussel.
