31 january 2025, Flor Linckens
Christian Hellmich: ruimte, tijd en herinnering in verf
De schilderijen van Christian Hellmich openen een wereld waarin architectuur en herinnering in elkaar overvloeien. In ‘Fringe’, zijn nieuwste solotentoonstelling bij Rutger Brandt Gallery, verkent de Duitse kunstenaar de rafelranden van Berlijn — een stedelijk landschap waar het verleden tastbaar is in halfvergane gevels, kale tussenruimtes en onafgemaakte structuren. In zijn werk krijgen onopvallende elementen als een vergeten trap, een verweerde luifel of een anonieme gevel een nieuwe betekenis. Ze lijken op het punt te staan iets te onthullen, maar blijven gevangen in een ongrijpbare tussenfase. Zijn werk stelt vragen over de manier waarop we architectuur ervaren, hoe herinneringen zich verankeren in onze omgeving en hoe de stedelijke ruimte voortdurend transformeert. Architectonische structuren verworden daarbij tot gefragmenteerde composities van tijd, ruimte en perspectief.
De schilderijen in ‘Fringe’ tonen een stedelijk landschap zonder menselijke aanwezigheid. Toch voelt de kijker hun indirecte aanwezigheid: zijn composities suggereren ruimtes waarin iets heeft plaatsgevonden, zonder dat duidelijk wordt wat. Tegelijkertijd zit er een zekere levendigheid in de manier waarop Hellmich zijn composities opbouwt: een speelse spanning tussen abstractie en herkenbare elementen. Zijn werk stelt vragen over hoe architectuur herinneringen draagt en hoe ruimtes ons collectieve bewustzijn vormen.
Ken Johnson schreef in 2006 in The New York Times: “[Het werk van Hellmich] roept een nostalgisch verlangen op naar de onvervulde beloften van de moderniteit en de onbenutte mogelijkheden van het collectieve openbare leven.” The New Yorker publiceerde in 2010: “Hellmich een unieke signatuur: architectonisch geïnspireerde composities met scherpe, energieke lijnen, subtiel verweerde oppervlakken en een palet dat balanceert tussen dromerige zoetheid en wrange accenten. Zijn ontregelde beeldruimtes nodigen uit tot analyse—maar veel succes daarmee. Het navigeren door Hellmichs gecontroleerde chaos voelt als het manoeuvreren over een bouwplaats tijdens een aardbeving.”
Hellmich heeft een kenmerkende schilderstijl waarin geometrische structuren en expressieve verfstreken samenkomen. Gebouwen en interieurs lijken net niet voltooid, als bouwplaatsen die in een continue staat van transitie verkeren. Schilderen wordt daarbij haast een manier om vormen te ordenen en van proportie te voorzien.
Zijn schilderproces begint met een intuïtief en chaotisch spel van kleuren en vormen, waarin zich geleidelijk architectonische structuren aftekenen. Hij begint met losse, expressieve verfstreken en bouwt vervolgens laag voor laag aan zijn compositie, die voortdurend in beweging blijft. Vormen veranderen van positie, verdwijnen subtiel in de achtergrond of treden juist naar voren. Zo ontstaan architectonische elementen — half echt, half imaginair — die hij vervolgens deels laat vervagen of opnieuw definieert. Hij gebruikt hiervoor een rasterachtige compositie waarin fragmenten van gebouwen, schaduwrijke doorgangen en verweerde gevels elkaar overlappen. Hellmichs schilderkunst sluit aan bij de heropleving van modernistische representatieve schilderkunst binnen de Neue Leipziger Schule.
De schilderijen van Hellmich ademen een gevoel van tijdloosheid, alsof ze verschillende tijdlagen in zich dragen, net als een stad die zichzelf voortdurend herschrijft. Hij maakt daarbij gebruik van een combinatie van vergrijsde tinten, die we associeren met een moderne stad, nostalgische pasteltinten en opvallende accenten in paars, oranje, geel en hot pink.
Hellmichs inspiratiebronnen zijn divers. Hij verzamelt beelden uit onze visuele cultuur — tijdschriften, ansichtkaarten en het internet — en transformeert deze tot schilderijen die reflecteren op de manier waarop we beelden consumeren. Ook de jeugdherinneringen van de kunstenaar spelen een rol en in het bijzonder de zogenaamde Stadtranderholung: zomerkampen aan de rand van de stad waar kinderen uit gezinnen die minder geld hadden toch een leuke vakantie konden beleven.
In een tijdperk waarin digitale media ons visuele landschap bepalen, fungeert zijn werk in zekere zin als een tegenhanger: een fysieke, tastbare verkenning van hoe wij ruimte en tijd ervaren. De schilderijen in deze tentoonstelling laten zien hoe de randen van de stad niet alleen fysieke grenzen zijn, maar ook mentale ruimtes waar herinneringen en verbeelding samenkomen.
Christian Hellmich werd in 1977 geboren in Düsseldorf en studeerde schilderkunst en vrije beeldvorming aan de Folkwangschule in Essen. Tegenwoordig woont hij in Berlijn. Zijn werk was onder meer te zien in de Von der Heydt-Kunsthalle, Museum Folkwang, Kunstmuseum Bochum, de Mannheimer Kunstverein, Lehmann Maupin Gallery en de Hudson Valley Center for Contemporary Art. Hij bracht verschillende kunstenaarsboeken uit, waaronder het boek Tivoli bij KERBER VERLAG.
