20 december 2024, Indra Devriendt
Kunst als protest
Hoe ver kan een overheid gaan met regels en controlemechanismen zonder onze vrijheid of ons welbevinden te schaden? Noah Latif Lamp kaart dit aan met zijn werk. Kunst is voor hem een vorm van verzet.
Lamp provoceert graag. Kunst hoeft voor hem niet braaf te zijn. Dat toont hij door grenzen op te zoeken. Hoe ver kan hij gaan zonder in de problemen te komen met de regelgeving? Hij bouwt een houten constructie op straat voor de galerie en gooit er benzine over. Nu de sculptuur in de galerieruimte staat, verspreidt de benzinegeur zich daar. Lamp toont ook een gsm-jammer, wat illegaal bezit is. Deze verhindert dat mobiele telefoons in de buurt signalen van een gsm-mast kunnen ontvangen. Een gsm-jammer kan informatie afleiden of uitzenden naar mobiele telefoons in de buurt. Overheden zetten dat toestel in bij protesten naar aanleiding van Black Lives Matter en COVID-19. De ordediensten willen zo verhinderen dat de betogers sociale media gebruiken om zaken aan te klagen of om mensen op te roepen om deel te nemen. Lamp benadrukt hier de spanning tussen overheidscontrole en persoonlijke vrijheid. De titel ‘Little Brother’ verwijst naar de tegenhanger ‘Big Brother’. Lamp draait het om. Wat als de gewone burger een gsm-jammer zou inzetten?
Noah Latif Lamp, Little Brother, 2024, Tommy Simoens
Een video toont hoe Lamp in willekeurige volgorde een vlag van elk land verbrandt. Dat doet hij in een besloten tuin. In landen met vrije meningsuiting mag je de vlag verbranden uit protest, in andere landen is dat illegaal. Een vlag symboliseert een land. Als je het idee van naties wegneemt, dan bestaat er geen overheid die macht uitoefent. Er zijn dan ook geen grenzen of controles. Lamp exposeert ook zijn reispas. Een overheid legt regels en controles op om orde en veiligheid te handhaven. Regels bieden een kader. Ze geven een veiligheidsgevoel en de indruk een situatie in de hand te hebben. Dat kan helpen om angst en onzekerheid te verminderen. Anderzijds geven maatregelen een vals gevoel van veiligheid. Bepaalde gevaren zijn niet te controleren noch te beheersen. Maatregelen kunnen ook onderdrukking en verlies van individuele vrijheid veroorzaken. Dreigingen van oorlogen, terreur of pandemieën leiden zelfs tot uitzonderlijke maatregelen. In crisissituaties kan de overheid veel verder gaan met bepalen wat iedereen al dan niet mag. De uitzonderingstoestand van verstrengde regels blijft in sommige gevallen. Een constante situatie wordt dan het nieuwe normaal.
Noah Latif Lamp, Flagged, 2024, Tommy Simoens
Als kind van zijn tijd toont Lamp de complexe en uitdagende realiteit waarin hij is opgegroeid. Jongeren hebben in bepaalde gevallen niets anders gekend dan verstrengde regels, zoals die bijvoorbeeld na de terreuraanslagen in de Verenigde Staten nog steeds gelden. Lamp bevraagt de constante aanwezigheid van strenge regels en controles. Hoe beïnvloedt macht en autoriteit ons dagelijks leven? Lamp uit met zijn werk zijn ongenoegen daarover. Kunst is voor hem een manier om bepaalde maatschappelijke mechanismen aan te kaarten en verandering te bepleiten. Lamp toont een foto van de omstreden R Kelly. Het is een still uit zijn nummer ‘I Admit’, waarin hij zijn seksueel misbruik en pedofilie toegeeft. Het heeft twintig jaar geduurd vooraleer R Kelly veroordeeld is voor onder meer seksueel kindermisbruik. Sinds 2023 zit hij in de gevangenis. Met de foto van R Kelly wil Lamp duidelijk maken dat het nodig is om bepaalde kwesties aan het licht te brengen en bespreekbaar te maken. Kunst leent zich daartoe, maar Lamp stelt vast dat het te weinig gebeurt.
Noah Latif Lamp, R Kelly, 2024, Tommy Simoens
Lamp schopt graag tegen schenen om ons wakker te schudden. Waarom tolereren we bepaalde zaken en gaan we er niet tegenin? De ene verzet zich en heeft wantrouwen in autoriteit. De andere houdt van regels en vindt het niet erg om zijn vrijheid op te geven. Meer nog, die volgt de regels en gaat ook anderen daarop controleren. Normalisering van controle kan leiden tot acceptatie van inbreuken op privacy en persoonlijke vrijheid als iets vanzelfsprekends. De geur van benzine in een galerieruimte en een rood lampje geven ons geen goed gevoel. Hangt daar een securitycamera? We zijn meteen op onze hoede. Lamp wijst ons op de fysieke impact. Verhoogde waakzaamheid zorgen voor constante alertheid of zelfs stress en angst voor gevaar.
Noah Latif Lamp, Live, 2024, Tommy Simoens
Noah Latif Lamp, Screen Test, 2024, Tommy Simoens
Lamp is geboren in Amsterdam en heeft Surinaamse roots. In ‘Screen test’ laat hij zich transformeren tot een blanke man. Hij onderzoekt hoe autoriteiten identiteit en vrijheid manipuleren en onderdrukken. Met dit werk werpt hij een kritische blik op de invloed van identiteit en uiterlijk op de behandeling en beoordeling van mensen. Als je een gekleurde huid hebt, krijg je vaak te maken met vooroordelen en discriminatie. Lamp legt de constructie van zijn tijdelijke nieuwe identiteit vast in pasfoto’s. Zijn werk bestaat uit krachtige symbolen. Hij vertrekt telkens van een eenvoudige schets en wil bij de eenvoud van zijn originele idee blijven. Zijn acties of intenties over geladen en complexe kwesties vat hij telkens in een veelzeggend beeld. Zijn werk zet aan tot nadenken. De aankondiging van deze tentoonstelling ‘Missing’ gebeurde via sociale media met een poster alsof Lamp vermist is. Hij benadrukt de mogelijke gevolgen van normaliserende regels en opgelegde beperkingen van een overheid. Soms zien mensen geen andere uitweg meer dan te verdwijnen of ontsnappen. Lamp levert kritiek op maatschappelijke structuren en gedragingen die mensen beperken of controleren en beoordelen. Hoe verhouden die zich tot de behoefte van de mens om zichzelf te kunnen zijn?
Noah Latif Lamp, MISSING, 2024, Tommy Simoens
