24 september 2024, Indra Devriendt
Doorgangen naar een andere dimensie
De schilderijen van Denie Put hebben meteen een visuele aantrekkingskracht door de levendige kleuren en het scala aan texturen. Hij schildert monumentale vormen die doen denken aan een façade of een poort. “Ik vind triomfbogen in een stad maffe sculpturen”, aldus Put. “Het is interessant hoe hun negatieve ruimtes delen van een stad uitsnijden.” Hij speelt in zijn werk met positieve en negatieve ruimte. Zijn geschilderde vormen bieden een doorkijk, die leidt naar een egaal geschilderd kleurvlak. Die sobere achtergrond voert hij in zijn recente werken consequent door. Dat werkt zeer goed.
Put schildert doorgangen en markeert grenzen tussen binnen en buiten. Symbolisch kan het positieve wijzen op zichtbare en het negatieve op verborgen aspecten van de werkelijkheid. Met zijn werk moedigt Put ons aan om verder te kijken dan de fysieke verschijningsvormen en de onderliggende complexiteit te verkennen. De grote formaten versterken de uitnodiging. Onze zintuigen filteren en vereenvoudigen informatie. Materie is slechts een reductie van de rijke werkelijkheid die we ervaren. Wat we zien is een façade. Daarachter schuilt veel meer dan wat we kunnen waarnemen en begrijpen. Zelf beschrijft hij zijn werk als ‘labyrinten van lagen’. Dat past bij de diepgang die zijn schilderijen uitdragen. De interactie tussen verschillende lagen weerspiegelt de dynamische relatie tussen materie, bewustzijn en onze complexe waarneming.
Denie Put, Rubicon, Base-Alpha Gallery
De schilderijen van Put zweven tussen het figuratieve, abstracte en surreële. We zoeken naar figuratie om een houvast te krijgen. Schildert hij samengeklitte objecten, gestapelde stenen, organisch verweven vormen en wezens in een gevecht? Wat we juist zien, daar kunnen we onze vinger niet op leggen. Eerder voegde Put sporadisch geometrische vormen aan zijn schilderijen toe. Nu zet hij die doorgedreven en gerichter in en drijft de bevreemding in zijn werk op. Geometrische figuren staan voor orde en symmetrie. Put plaatst ze op onverwachte plekken en vervormt ze soms. Door die ontwrichting benadrukt hij onderliggende chaos en complexiteit. Het daagt ons uit om te ontcijferen wat ze betekenen en waarom ze daar zijn.
Zijn schilderijen verwonderen en zijn mysterieus. Ze bieden toegang tot verborgen lagen van de realiteit. Dat gevoel versterkt Put met de driedimensionale elementen en het gebruik van kaders. Zijn abstracte vormen zijn vaak moeilijk te definiëren en zorgen voor optische illusies. Ze zweven en/of ogen uit het beeldkader te komen. Dat geeft een gevoel van ruimtelijkheid of zet een statische vorm in beweging. Put toont schilderijen in kaders en draait bij sommige werken de kaders om. Zo komt het werk uit de muur en wordt het meer een object. Ook hier breekt hij met de grenzen van een schilderij en voegt hij een dimensie toe. Opnieuw voelen we hoe hij mentale constructies onderzoekt en ons uitnodigt om verder te kijken.
We associëren de sculpturale aard van zijn schilderijen met een vaste vorm. Evengoed ervaren we zijn composities als vluchtig. Het voelt alsof ze een momentopname zijn en ieder ogenblik uit elkaar kunnen vallen of zich zullen herschikken. Dat weerspiegelt onze perceptie die slechts een tijdelijke weergave is van een veranderlijke realiteit. Het wijst ons op de illusie van stabiliteit in vormen en hoe we ze waarnemen. De uitstraling van zijn werk is zowel archeologisch als futuristisch. Ook daar voelen we hoe relatief het begrip tijd is.
Denie Put, Rubicon, Base-Alpha Gallery
Put brengt variatie in vormen, composities, technieken, texturen en kleuren. Zijn schilderijen voeden elkaar. “Ik koos ‘Rubicon’ als titel van deze tentoonstelling”, duidt hij. “Dat verwijst naar Julius Caesar, die de rivier Rubicon overstak en een punt van no return markeerde. Ik hou van die onomkeerbaarheid. In mijn schilderijen neem ik vaak risico’s. Wanneer ik aan iets twijfel, neem ik radicale beslissingen. Ik schilder iets weg of kies voor een andere kleur.” Hij speelt met verschillende manieren van verfgebruik en technieken. Het gaat van transparante, lopende verf tot dekkende lagen en het afschuren van verf, waardoor verschillende verflagen zichtbaar worden. De diverse benaderingswijzen leveren een waaier aan texturen op. Als toeschouwer kijken we ook hier onderzoekend naar hoe het gemaakt is. “De eerste verflagen gebeuren heel intuïtief”, aldus Put. “Ik laat mij leiden door experimenten en de verf. Mislukkingen leiden tot nieuwe dingen. De laatste verflagen breng ik gecontroleerd aan. Dan kies ik wat ik verder uitwerk of toevoeg. Ik zoek ook steeds bewuster naar de juiste kleurtinten. Verder ben ik bezig met hoe ik de kijker kan sturen. Waar kijkt de toeschouwer eerst naar en hoe ontdekt die het schilderij verder?”
Zijn kleurgebruik versterkt een bevreemdend gevoel. Ze gaan van levendig, fel en vrolijk tot zacht en vuil. Put maakt vaak gebruik van complementaire kleuren, wat bijdraagt tot een dynamische en energieke sfeer. Verschillende werken baden in een magisch zonlicht, alsof de zon opkomt of ondergaat. Put zet licht en schaduw ook vaak in om volumes te creëren. De kleurcontrasten en de dramatische belichting verrijken de visuele spanning. Hij brengt een ode aan de schilderkunst en gaat op een eigenzinnige manier met het medium om. In zijn recente schilderijen kiest Put in de afwerkende fase voor meer orde en controle. Hij maakt radicalere keuzes en tilt zijn werk zo naar een hoger niveau. De spanning die hij in diverse aspecten van zijn werk opzoekt, komt zo nog sterker naar voren. We zien vertrouwde aspecten, maar zijn schilderijen zijn op veel vlakken ongrijpbaar. Met zijn werk verstoort Put verwachtingen. Het wringt en voelt bevreemdend en ongemakkelijk. We weten niet goed wat we ermee moeten en daardoor blijft het hangen. Tijdens onze waarnemingen en interpretaties van de werkelijkheid, zoeken we steeds naar betekenis en samenhang. Door de beperkingen die eigen zijn aan onze perceptie, kunnen we zaken niet volledig bevatten. Toch staan we in verbinding met een onderliggende werkelijkheid die aan de basis ligt van onze ervaringen. Durven we verder te kijken dan de oppervlakkige verschijningsvormen? Zijn we bereid om daarvoor onze perceptie te heroverwegen?
Denie Put, Rubicon, Base-Alpha Gallery
