27 march 2020, Flor Linckens
Online rondleiding: de stemmige landschappen van Renie Spoelstra
Bij Galerie Ron Mandos is op dit moment (op afspraak) de tentoonstelling Nordic Noir te zien met een reeks houtskooltekeningen door Renie Spoelstra. De titel van deze tentoonstelling verwijst naar de populaire Scandinavische thrillers, waardoor haar werk meteen een andere lading krijgt.
Zelf vlucht Spoelstra graag naar de natuur, waar ze filmt en fotografeert ter inspiratie voor haar werk, maar ze maakt zich ook zorgen. Ze beschrijft bijvoorbeeld hoe bepaalde natuurgebieden ineens aan populariteit winnen - mede door series en films als Game of Thrones en Star Wars - maar door deze massale aanwas aan toeristen lopen deze natuurgebieden meteen gevaar. Deze overweldigende natuur wordt daarbij bijna gereduceerd tot een commercieel goed, in een tijd waarin klimaatverandering steeds urgenter wordt. Spoelstra denkt kritisch na over onze drang om deze gebieden te bezoeken en de implicaties daarvan. Zelf reist ze al een kleine tien jaar naar verlaten gebieden in Europa, IJsland, La Palma en Noord-Amerika. “Ik ga naar gebieden en ik film, ik fotografeer, ik maak stills, ik heb eigenlijk een archief waar ik uit put.” De filmische kwaliteit van haar werk komt dan ook voort uit het feit dat ze film ook daadwerkelijk gebruikt als uitgangspunt. Op basis van deze bronbeelden geeft ze een persoonlijke weergave van deze gebieden. In haar nieuwste werk zet Spoelstra Scandinavische landschappen centraal.
Renie Spoelstra, Black Ice, 2019, Galerie Ron Mandos.
Wat haar werk interessant maakt is het feit dat ze vaak niet de meest unieke en kenmerkende landschappen verbeeldt, maar juist onuitgesproken gebieden kiest die geen hoofdrol zoeken. Dat versterkt de inwisselbaarheid van deze landschappen, alsof het om een willekeurige achtergrond of tussenshots in een televisieserie gaat. Ze weet het woeste ideaal van romantische landschappen hiermee te demystificeren, maar tegelijkertijd laat ze zien dat het niet zozeer om de landschappen gaat, maar om het effect dat haar beladen verbeeldingen op je gemoed hebben. De donkere en filmische voorstellingen oefenen invloed uit op je zintuigen en emoties en ze zuigen je in feite in het werk. Hoe langer je kijkt, hoe meer je ziet. Spoelstra verbeeldt vulkanische stranden, bomen, ijsschotten, schuim en golven, maar ook elementen die moeilijker te vangen zijn in houtskool, zoals mist, licht, transparantie en de weerspiegeling in het water. Het zijn het soort landschappen waardoor je bepaalde gevoelens intenser en meer overweldigend beleeft: diep en existentieel verlangen, onrust, eenzaamheid, stilte.
Renie Spoelstra, Longing #3 (reflected pool), 2018, Galerie Ron Mandos.
Ze bouwt de houtskool in haar lege landschappen laag voor laag op totdat er een fluweelachtige structuur ontstaat. Soms zijn de werken zo donker dat ze haast zwart worden, waarmee ze je lijkt uit te dagen om beter te kijken. In een interview met See All This beschreef Spoelstra haar werk als een “landschap met een psychologische werking. Door de lagen en technieken die ik gebruik, krijgt het een ziel. Alsof er iets onder de oppervlakte borrelt. De boeiendste dingen zijn nooit makkelijk te tekenen: mist, veranderend licht, schaduw, transparante lagen. Die dingen doen iets met de kijker. Er is altijd meer aan de hand dan alleen het landschap.”
De tentoonstelling Nordic Noir is nog t/m 11 april te zien in Galerie Ron Mandos.
Let op: de galerie is momenteel alleen geopend op afspraak.
