27 february 2024, Indra Devriendt
Een eerbetoon aan de mens
Wie ben ik en hoe verhoud ik me tot de wereld? Bij Fred&Ferry Gallery brengt Winnie Claessens drie tentoonstellingen: ‘Winnie-Expo’, ‘Winnie-World’ en ‘World-Expo’. Claessens kijkt naar zichzelf en de wereld. Welke aspecten typeren ons als mens? Waar staan we nu en wat biedt de toekomst?
In haar zoektocht naar zichzelf en de wereld, stuit Winnie Claessens op kenmerken die eigen zijn aan die van de mens. We staan steeds opnieuw voor uitdagingen. We zien mogelijkheden en zoeken naar oplossingen voor moeilijkheden. Het is een constante van leren, groeien en veranderen. “Ik ben enthousiast over ruimtevaart en technologische ontwikkelingen”, vertelt Claessens. “Het is mooi hoe wij dingen uitvinden en oplossen. Anderzijds hebben onze daden impact en maken we veel fouten. Ik maak mij dan ook zorgen over hoe de toekomst eruitziet. Het ene moment heerst een gevoel van verwondering en hoop, dan weer angst voor het onbekende. We hebben veel kennis, zijn nieuwsgierig en hebben honger naar meer, maar er is ook veel wat we niet weten. Ik hou van de contradicties die eigen zijn aan het mens-zijn. ” De dualiteit van het leven, maakt ze zichtbaar in haar werk.
Winnie Claessens, The Truth is Out There, 2021, FRED & FERRY
De zoektocht en de realisaties van haar eigen kunstpraktijk presenteert ze in ‘Winnie-Expo’. Haar fascinatie gaat naar de razendsnelle technologische vooruitgang. “We kunnen al zo veel, hoe zal het verder evolueren”, vraagt Claessens zich af. “Hoelang duurt het nog voordat we ruimtestations op de maan zetten en kunnen wonen op Mars? Wie bepaalt wat kan en mag? Ik zie veel mooie en hoopvolle zaken gebeuren, maar anderzijds zijn er dreigingen en heerst er angst.” De voorbije jaren richtte ze haar onderzoek op ruimtevaart. Voor haar huidige tentoonstelling kijkt ze naar de aarde. Welke constructie spreekt, heeft iets blijvends en kunnen we koesteren als herinnering of meenemen naar de ruimte? “Mijn oog viel op elektriciteitspalen”, aldus Claessens. “We hebben er geen aandacht voor, maar het zijn belangrijke punten van overdracht. Met hun verticaliteit richten ze zich tot de ruimte en naar de toekomst. Ik hou ook van hun esthetiek.” Het zijn grote constructies met een licht en rank karakter. Haar opstelling is een ode aan elektriciteitspalen. Tekeningen en ontwerpen tonen ons haar vormonderzoek en met videowerken verbeeldt ze geanimeerde elektriciteitspalen. Ze geeft die een menselijk karakter door de verbindingen tussen de palen te laten bewegen alsof ze dansen. Verder toont ze sculpturen van elektriciteitspalen op betonnen sokkels. “Beton is toxisch”, zegt Claessens. “Dat is een voorbeeld van iets dat veel mogelijkheden biedt, maar ook problemen creëert. Hoe gaan we om met dat materiaal?” De ruwe en robuuste sokkels vormen een groot contrast met de keurig afgewerkte, lichte en fragiele sculpturen die Claessens erop plaatst. Ze toont ook enkele sneeuwbollen waarin ze een elektriciteitspaal zet. We kennen een sneeuwbol als een souvenir dat we wereldwijd kunnen kopen. Het herinnert ons aan een bepaalde plaats of gebeurtenis en heeft een emotionele waarde.
Winnie Claessens, The Carl Sagan Experience, 2023, FRED & FERRY
Herinneringen vormen onze identiteit, ons verleden en onze toekomst. Ze geven zin en waarde aan ons leven. De behoefte aan erkenning en waardering is nog een kenmerk van de mens. We willen gezien zijn en herinnerd worden. Hoe of wat presenteer ik aan de buitenwereld? Claessens toont een maquette van een reclameblok, waarmee ze haar werk en tentoonstelling in de kijker zet. Wat we al dan niet tonen, vormt mee ons imago. ‘Winnie-World’ is een ruimte gevuld met nevenprojecten, testen, voorstudies en onderzoek. “Ik toon projecten die ik naast mijn praktijk doe of waarover ik twijfel of die nog in ontwikkeling zijn.” Ze stelt zich kwetsbaar op en toont ook onzekerheden en falen waarmee een kunstenaarspraktijk gepaard gaat. Anderzijds zien we dromen en wensen die nog in vervulling moeten gaan. Ze toont maquettes voor het decor dat ze voor de muziekgroep Amatorski maakt. Die gaat binnenkort toeren met een nieuw album. Een ontwerp van een vlieger is bestemd voor een groots vliegerproject dat in de zomer in C-Mine, Genk plaatsvindt.
We zijn als mens ook sociale wezens, die afhankelijk zijn van anderen voor ons welzijn en om te overleven . Mensen vormen netwerken, delen kennis en ervaringen. Er zijn veel subculturen. “Hoe verhoud ik me daartoe? Waar hoor ik bij", vraagt ze zich af. Claessens cureert zelf graag tentoonstellingen. Ze spreekt haar netwerk aan en nodigt tien kunstenaars om samen een fictieve wereldtentoonstelling op schaal te maken. Daar waar ze bij haar eigen werk graag de controle heeft, geeft ze het in de groepstentoonstelling uit handen. “Ik vind het verrassend en spannend tegelijkertijd.” In ‘World-Expo’ toont elke kunstenaar een paviljoen. Elke bijdrage is uniek en bijzonder en ook dat typeert de mens. Hier positioneert Claessens zich tussen haar tijdgenoten. Ze vraagt hen om na te denken over hun dromen en angsten voor de toekomst. Waar zien zij de wereld naartoe gaan?
Een wereldtentoonstelling brengt diverse aspecten samen die eigen zijn aan de mensheid. Op een wereldtentoonstelling tonen landen hun economisch, sociale, culturele en technische ontwikkelingen. Elk land profileert zich, wil een goed imago en hoopt op de bevordering van samenwerkingen en handeldrijven. Verder is deze internationale tentoonstelling een manier om globale uitdagingen aan te kaarten. Een wereldtentoonstelling toont vooruitgang, vernieuwing en diversiteit van ontwikkelingen in diverse domeinen. Daarnaast is het ook een plaats om verhalen en emoties te delen en relaties op te bouwen. Mensen zijn rationele en emotionele wezens. Dat is Claessens niet ontgaan. Ze zoekt naar manieren om onze verbeelding en verwondering aan te spreken. Een knap voorbeeld is haar paviljoen. Een elektriciteitspaal dient als constructie voor een glijbaan die uitmondt in een zwembad. Kennis, technologie en entertainment vinden elkaar. “Ik hou van zotte architectuur die onze fantasie prikkelt en levendig houdt”, vertelt ze. Architectuur kan nietszeggend zijn. Neem bijvoorbeeld het Nieuwe Zuid in Antwerpen. De architectuur is netjes en duur, maar niets springt eruit.” Een wereldtentoonstelling pakt graag uit met een architecturale trekpleister die de herinnering van dat moment vastlegt in de tijd. Tijdens mijn bezoek maak ik me geen zorgen over de toekomst. Ik geniet van het moment en de ontmoeting met de werken. ‘Winnie-Expo’, ‘Winnie-World’ en ‘World-Expo’ zijn een eerbetoon aan de mensheid. Het toont een acceptatie van onze kwaliteiten, mogelijkheden, gebreken en beperkingen die deel uitmaken van het avontuur dat ons leven is.
“World-Expo” met bijdragen van: Anne Beumer, Kasper De Vos, Gilles Dusong, Fabrice Hofmans, Violette Potet, Arash Shahali, Hannelore Vandepoel, Arne Van De Mierop, Arthur Van de Velde, Wannes Verhees.
Winnie World Expo, FRED & FERRY
