20 february 2024, Manuela Klerkx
In Memoriam: Lizan Freijsen (1960 – 2024)
De Rotterdamse kunstenaar Lizan Freijsen kwam afgelopen woensdag ongelukkig ten val met haar fiets en overleed de dag erna in het ziekenhuis. De Nederlandse kunstwereld reageert geschokt: ‘een lieve, warme vrouw’, ‘een mentor voor veel studenten’, ‘zo hartelijk en benaderbaar’, ‘lief en levenslustig’, zomaar wat uitspraken op Instagram van collega’s, vrienden en studenten. Lizan was naast een succesvol kunstenaar al meer dan twintig jaar een geliefde docent op de Willem de Kooning Academie. Ze was bezig aan een grote opdracht voor Artis en zou nota bene de dag waarop ze overleed naar New York gaan voor een artist-in-residency. Aan haar rijke, inspirerende leven kwam plotseling en veel te vroeg een einde.
Op 19 maart 1960 werd Lizan geboren in Zwijndrecht. Van 1978 tot 1984 doorliep ze de Willem de Kooning Academie in Rotterdam en daarna studeerde ze nog een paar jaar aan de Jan van Eyck Academie in Maastricht. Haar interesse in schimmels begon in 2002, toen ze lekkage- en andere vochtplekken bij mensen thuis ging fotograferen. Naast haar docentschap aan de Willem de Kooning Academie begon ze er in 2014 een masterstudie Design Research. In 2017 behaalde ze haar master en publiceerde ze het boek ‘The Living Surface’ gebaseerd op haar uitgebreide database met schimmels en vochtvlekken.
Lizan was gefascineerd door microbiologie en met name in vormen van verval en organische processen van achteruitgang in onze omgeving. Ze transformeerde schimmel, zwammen en korstmossen, maar ook vochtplekken en scheuren in stenen muren tot momenten van reflectie. ‘Met haar werk zette ze verval om in schoonheid’, aldus een vriendin. Ze produceerde handgetufte tapijten (voor vloer, hoek en muur) met schimmels en korstmossen als zachte, aaibare oppervlakken waarmee je je, om met haar eigen woorden te spreken, zou willen omringen. Niet de angst of afkeer van verval maar juist de betekenis, de schoonheid en de zachtheid ervan visualiseerde ze en maakte ze tastbaar op haar eigen, unieke manier. In een statement uit augustus 2023 zegt ze: ‘Met mijn werk wil ik bijdragen aan inzicht, bewustwording vergroten, resulterend in een gezonder klimaat.' En dat heeft ze gedaan, tot het laatste moment.
Lizan Freijsen. Foto: WTC Art Gallery
Troostende woorden die staan te lezen op de Instagram account van NL=US, de galerie met wie ze sinds 2018 samenwerkte:
