18 september 2023, Flor Linckens
Experimenteel licht: de lasergrammen van Philippe Vogelenzang, Evelina Domnitch en Dmitry Gelfand
Licht en schaduw hebben vanaf het begin een sleutelrol gespeeld in de experimentele wereld van de fotografie. Fotogrammen, een cameraloze fotografietechniek waarbij objecten direct op lichtgevoelig materiaal worden geplaatst en vervolgens worden blootgesteld aan licht, worden vaak gezien als een directe link naar de begindagen van de fotografie, toen het medium nog in zijn kinderschoenen stond en kunstenaars en wetenschappers de grenzen van het mogelijke verkenden. Deze traditionele techniek krijgt een nieuwe draai in de vorm van lasergrammen. In plaats van conventioneel licht worden hierbij laserstralen gebruikt om de ongeziene interacties tussen licht en materie vast te leggen. Een samensmelting van kunst, technologie en wetenschap. Tegen deze achtergrond introduceren we op Unseen een spannende samenwerking tussen drie kunstenaars: Philippe Vogelenzang, Evelina Domnitch en Dmitry Gelfand.
Philippe Vogelenzang, een gerenommeerde fotograaf met een achtergrond in kunstgeschiedenis, voegt zich hiervoor bij het kunstenaarsduo Evelina Domnitch en Dmitry Gelfand, bekend vanwege hun artistieke installaties die de grenzen van de wetenschap verkennen. De kunstenaars go way back: ze leerden elkaar bijna 20 jaar geleden kennen toen ze een kunstenaarscomplex deelden aan het Damrak in Amsterdam. Na een eerdere samenwerking in de vorm van een fotoserie besloten ze om een nieuw project aan te gaan, met als resultaat een reeks unieke werken die een primeur beleven op Unseen. Tegelijkertijd worden een aantal werken uit de serie geïnstalleerd in een tentoonstelling in de bibliotheek van TU Delft.
GELFAND + DOMNITCH / VOGELENZANG, Inverted reflection / soya bowl, 2023
Een geconcentreerde laserstraal kan een projectie van ieder formaat creëren zonder scherpteverlies, met een verbluffend spel in schaal en ritme als gevolg. Een andere unieke kwaliteit van deze laser-verlichtingstechniek is dat het laat zien hoe licht objecten doordringt, omcirkelt en eromheen rimpelt.
Vogelenzang: “Wat deze werken zo opmerkelijk en uniek maakt, is dat ze er zo abstract uitzien, maar in werkelijkheid echte fysieke verschijnselen vastleggen. Deze lasergrams ontdekken meerdere innerlijke werelden binnen hetzelfde frame. Het zijn snelle momentopnamen met hoge resolutie van de vloeiende interacties tussen onderwerp en laser. In tegenstelling tot enig ander beeldvormingssysteem vervangt het onderwerp of medium dat wordt belicht de behoefte aan een lens door zelf een lens te worden.”
GELFAND + DOMNITCH / VOGELENZANG, Toroid / Baccarat, 2023
Domnitch en Gelfand ontwikkelden deze methode – en paste deze al eerder toe in de context van projectie – en vonden in samenwerking met Vogelenzang een nieuwe invalshoek en benadering. Hij koos onder andere druppels Château Mouton de Rothschild, bloed, grafiet-olie, Baccarat-glas, een Chanel parfumfles en Dom Perignon champagne als onderwerpen voor hun canvas.
GELFAND + DOMNITCH / VOGELENZANG, Drops of wine / Mouton de Rothschild 1997, 2023
Philippe Vogelenzang is een Nederlandse fotograaf die internationaal bekend staat om zijn levendige en speelse portretten en modefotografie. Hij heeft in zijn carrière een breed scala aan onderwerpen vastgelegd, van modellen en publieke figuren tot sculpturale stillevens van levenloze objecten. Vogelenzang studeerde Kunstgeschiedenis aan de UVA en Fotografie aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag, maar ontwikkelde zichzelf als autodidact. Zijn werk verscheen onder meer in publicaties als Vogue, V Magazine, Numéro en L’Officiel en in 2014 en 2016 was zijn werk te zien in het FOAM Fotomuseum in Amsterdam. In 2021 bracht hij zijn eerste boek uit, getiteld 'I,XXX; Through a Lens of Love', waarin hij de portretkunst en de vrije geest van Amsterdam viert. In datzelfde jaar werd hij genomineerd voor een RABO Dutch Portrait Award.
Evelina Domnitch en Dmitry Gelfand ontwerpen multizintuiglijke en uitermate gecompliceerde kunstwerken waarin natuurkunde, chemie en informatica samenkomen. Deze werken zijn continu onderhevig aan verandering, mede ook door nieuwe uitvindingen in de wetenschap, en zijn doordrenkt met een filosofische lading. Perceptie en eeuwigheid spelen daarin een belangrijke rol. Het duo is in het verleden onder andere samenwerkingen aangegaan met toonaangevende onderzoeksprojecten waaronder het LIGO (Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatory) en de EU Quantum Flagship, een van de grootste en meest ambitieuze onderzoeksinitiatieven van de EU. Domnitch en Gelfand sleepten bovendien verschillende prijzen in de wacht, waaronder de Witteveen+Bos Prijs (2019) en de Meru Art*Science Award (2018), twee prijzen voor kunstenaars die kunst en techniek op bijzondere en innovatieve manieren verenigen. Daarnaast kregen ze tussen 2007 en 2017 vijf eervolle vermeldingen van Ars Electronica. De kunstenaars willen graag hun dank uitspreken aan het VU-laboratorium voor kunstwetenschappen, waar deze lasergrammen zijn gemaakt.
GELFAND + DOMNITCH / VOGELENZANG
