15 june 2022, Oscar van Gelderen
Het atelier van... Folkert de Jong
Hoe ziet het ideale atelier eruit? Hoeveel tijd spendeert een kunstenaar in zijn atelier? Is het een heilige plek? In de reeks ‘Het atelier’ deze week: Folkert de Jong, van wie deze week werk te zien is op Art Basel Unlimited.
Gaat u iedere dag naar uw atelier?
Ik woon en werk op dezelfde locatie, in Amsterdam. Dat is ideaal. Wonen en werken loopt door elkaar, maar ik ben best traditioneel in mijn werktijden. Ik werk meestal vijf dagen in de week, en dan [van] negen tot vijf. Daarvoor en daarna ben ik met mijn gezin bezig, en met mijn tuin. Mijn atelier aan huis is niet heel erg groot, maar goed genoeg als basis-atelier. Af en toe huur ik een grotere werkruimte als ik groter wil werken, zoals dit jaar, ter voorbereiding van mijn overzichtstentoonstelling bij Kunsthal Kade in Amersfoort, in januari 2023.
Hoe laat vertrekt u naar uw atelier, en hoe: te voet, per fiets, openbaar vervoer of auto?
Ik loop naar beneden, trek mijn werkkleding aan en hup! meteen aan de slag. Mijn voorkeur is om voordat ik ga werken een wandeling te maken van vijfenveertig minuten, maar dat lukt al een tijdje niet meer vanwege de vele werken die ik wil maken.
Houdt u vast aan bepaalde rituelen in uw atelier? Muziek of juist stilte?
Ik hou van muziek, en dan met name van Indie pop, klassiek en freaky underground. Ik heb een playlist, en daarna laat ik mij verrassen door het algoritme.
Hoe belangrijk is licht voor u?
Ik heb een set LED-buizen aan het plafond, dat is lekker fel, en belicht de hele studio goed. Daglicht: niet nodig, wel prettig om contact te houden met de buitenwereld, en de tuin achter.
Hoe gaat u te werk? Begint het werk pas op het moment dat u uw atelier betreedt of gaat het werk altijd en overal door?
Ik denk de hele tijd aan mijn werk, maar ik vindt het belangrijk om niet te lang door te werken, anders verlies ik het vermogen om te beoordelen of ik met het werk op het goede pad zit. Daarom switch ik de hele tijd tussen verschillende projecten.
Omdat ik een gezin heb, heb ik mijzelf voorgenomen om aan het begin en het eind van de dag en in de weekenden bezig te zijn met de kinderen. Dat houdt me in de realiteit en voorkomt dat ik doorschiet in mijn obsessie om de hele tijd met mijn kunst bezig te zijn. Het maakt mij ook socialer.
Hoeveel tijd spendeert u gemiddeld per dag in uw atelier?
Zeven tot acht uur. Na 8 uur werken vind ik het heel fijn om boodschappen te doen en te gaan koken. Het bereiden van maaltijden is voor mij een soort voortzetting van het kunstenaarschap, maar dan luchtiger. Ik experimenteer heel veel. Ik begin vanuit een kookboek, en dan free-style ik vandaaruit er op los... en dat wordt door mijn huisgenoten vaak gewaardeerd.
Is het atelier een heilige plek?
Nee, ik zie het meer als een werkplaats, een keuken, of een laboratorium, waar ik flink aan de slag kan. Nadenken doe ik thuis of in bed. In het atelier wil ik experimenteren, en de ideeën gestalte geven, daarmee neem ik afstand van de theorie, en ga ik een dialoog aan met het werk, en kijk ik of er meer in zit.
Ik wil vaak zo snel mogelijk mijn ideeën uit mijn handen laten komen, zodat ik ze kan parkeren. Daarna kijk ik opnieuw naar deze eerste aanzet, en vraag mij af of het iets kan gaan worden. Kunst is voor mij een vehikel om iets vanuit mijn hoofd naar de buitenwereld te krijgen: een medium om te communiceren.
Ontvangt u er bezoek, van verzamelaars, curatoren of collega-kunstenaars?
Ja, ik ben vrij open in het ontvangen van mensen. Het atelier is voor mij een plek waar ik het fijn vindt om te praten over kunst. Maar het leukste vind ik het als er ouders van vriendjes van mijn kinderen in het atelier komen. Ze schrikken zich wild, en weten niet wat ze zien. Op dat moment realiseer ik mij hoe geweldig het is om kunstenaar te zijn, en iedere dag zo te kunnen werken. En ben ik zoooo blij dat ik geen boekhouder ben, of advocaat.
Wat is het mooiste atelier dat u ooit heeft gezien?
Goeie vraag! Ik heb een boek over de studio’s van Anselm Kiefer. Hij fietst gewoon door het atelier van kunstwerk A naar B. Dat lijkt me ideaal. Als kunstenaar vindt ik het het fijnste om in mijn eigen hoofd rond te kijken: mijn atelier is een soort vergrootte schedel waarin ik rondloop en zoek in de hoekjes naar vergeten plannen die ik kan onderzoeken.
Hoe ziet het ideale atelier eruit?
Groot, hangar-achtig, hoewel het voor mij gevaarlijk is om een te groot atelier te hebben. Ik ruim niets op en verplaats mij steeds naar de volgende lege plek; na een jaar is het een grote vuilnisbelt. Misschien is dat in mijn hoofd ook zo... ongeorganiseerd, bezig met van alles tegelijk. Maar het voelt wel fijn.
