In de rubriek ‘De keuze van…’ laten we een keur aan kunstliefhebbers (van incidentele kopers tot kunstprofessionals) aan het woord over hun beleving van kunst, en vragen we naar hun voorkeuren: waar zien ze het liefste kunst? Waar kopen ze, en vooral: wie kopen ze? In dit deel Els Drummen (kunstadviseur NN Group)
Wat betekent kunst voor jou?
Heel veel, het is een belangrijk onderdeel van mijn leven. Kunst gaat over mijzelf, over mijn vader, die kunstenaar is, mijn dagelijks werk als conservator waarin ik me bevoorrecht voel en ook over mijn tweeling van vier jaar, die op dit moment prachtige tekeningen met letters maken.
Heb je kunst van huis uit meegekregen of heb je zelf je pad moeten vinden?
Ik heb kunst duidelijk vanuit mijn jeugd meegekregen. Mijn vader heeft nog steeds een atelier in Nijmegen, waar ik als kind veel was en ook alles kon creëren, zoals mijn eigen kinderen daar nu ook vaak zijn – ontroerend vind ik dat. Daarnaast gingen wij op zondagen vaak met het hele gezin naar musea of openingen in galeries in Nijmegen. Niet dat ik daar in mijn tienerjaren altijd zin in had, haha, maar het heeft me zeker gevormd tot wat ik nu doe en hoe ik kunst beleef.
Ik ben kunstbeleid gaan studeren, maar het feit dat ik vanuit huis weet hoe kunst een essentieel onderdeel van je bestaan is, geeft mij nog steeds een belangrijke basis voor gesprekken met kunstenaars. Hoe is iets gemaakt en via welk proces? Dat is een vraag die gek genoeg door kunstkopers nog wel eens wordt vergeten. Niet alles draait om het eindproduct.
Waar haal je je informatie over het wel en wee in de kunstwereld vandaan: krant, vakbladen, televisie, online?
Ik houd van kunstvaktijdschriften lezen en de krant, maar ik vind dat ik eigenlijk veel meer online kunst zou moeten scannen. Daar gebeurt het nu. Via Facebook volg ik wel alle openingen en events, maar Instagram is eigenlijk veel interessanter. Ik heb mij voorgenomen er dit jaar zakelijk ook meer mee te gaan doen.
Waar bekijk je het liefste kunst? In een galerie, museum, een beurs of online?
Ik vind atelierbezoeken altijd het meest inspirerend, je krijgt dan meteen de context van het maakproces mee en een kunstenaar praat anders over zijn werk in zijn of haar eigen omgeving. Of een bezoek aan de open dagen van de Rijksakademie of De Ateliers in Amsterdam. Geweldige post-academies, waar we internationaal om bekend staan, en ik kan er gewoon op de fiets heen. Hier zijn niet altijd eindproducten te zien, maar vooral ook worstelingen van kunstenaars en zaadjes die worden geplant. Jaren later zie je dan soms pas hoe dit uitpakt, zoals bij de Spaanse schilder Pere LIobera die ik ooit op de Rijksakademie zag en nog steeds bewonder. Een ontwikkeling van een kunstenaar volgen vind ik persoonlijk dus het meest spannend.
Voor mijn werk als conservator van de bedrijfscollectie van NN Group (holding van Nationale-Nederlanden) ben ik natuurlijk wel wat meer gefocust op het eindproduct, maar we hebben wel een duidelijke keuze gemaakt voor materiaal experimenten. De spanning van het maakproces is vaak zichtbaar, zoals bij een van onze topstukken, een groot epoxy werk van kunstenares Esther Tielemans. Onze NN Group collectie criteria zijn: vakmanschap, ambacht en innovatie. Dit uit zich vaak in poëtisch abstracte werken. Daarbij staan we ook open voor alle technieken. Dit jaar kochten we bijvoorbeeld een software kunstwerk aan van Harm van den Dorpel, tijdens Art Rotterdam. Een werk dat zichzelf opnieuw blijft uitvinden.
Voor aankopen bezoek ik met collega’s beurzen en galeries. Waarbij ik ook een keer per jaar zelf in een beursstand sta op Art Rotterdam. Daar tonen we de genomineerden en winnaar van onze jaarlijkse NN Group Art Award. Voor mij is dat een hoogtepunt in het jaar: op de meest bruisende kunstbeurs van Nederland samen zijn met collega’s, vrienden, kunstenaars, galeriehouders en klanten van ons bedrijf. Vooral als al deze mensen met elkaar mixen in onze beursstand, ontstaat er dan een chemie waarbij je direct voelt dat kunst mensen verbindt. Verder vind ik de Internationale Biënnale Venetië altijd een must. Ik kwam daar vorige maand echt helemaal opgeladen van terug.
Hoe vaak per jaar koop je kunst? Koop je werk in oplage of liefst uniek werk?
Voor de bedrijfscollectie kopen we ieder jaar op Art Rotterdam een aantal werken aan van de winnaar of genomineerden van onze NN Group art award. Dit jaar was de winnares Katja Mater. NN heeft een grote maatschappelijke betrokkenheid bij kunst en cultuur, dat tonen we door middel van circa tien kunstaankopen per jaar, de award en diverse museale tentoonstellingen die we sponsoren. Persoonlijk koop ik denk ik twee keer per jaar iets aan voor thuis.
En waar koop je dan: in de galerie, op een kunstbeurs, op een veiling of online?
Voor mijzelf koop ik meestal op een beurs, als het lukt tijdens een preview, want op openingen is het meestal te druk om echt zelf te kunnen kijken, dan kom je om de vijf minuten een bekende tegen. Online heb ik via We Like Art en FOAM voor mijzelf mooie edities gekocht van kunstenaars. Bij We Like Art kocht ik twee verschillende witte werken, los van elkaar, maar op mijn donkerblauwe muur thuis is het een eenheid. Een soort rustpunt in mijn drukke woonkamer, met fluoriserend kleuter speelgoed. Het zijn werken van Lieve Hendriks en Zaida Oenema. Beide kunstenaars werken heel intuïtief. Je ziet een stoere witte bakstenen muur met krachtige verfstreken, naast een wit papier met kleine uitsneden, met een scalpel gezet, heel meditatief. Door de kleur wit lijkt het alsof er meer concentratie is voor datgene waar je naar kijkt. De essentie van beide werken komt hierdoor helder naar voren, net zoals bij de beroemde witte stillevens van Morandi, daar houd ik van.
Voor NN Group hebben we vorige week ook een geweldig wit werk van Wouter Paijmans aangekocht bij galerie Annet Gelink. Dat het ook wit is, zegt niets over mijn persoonlijke voorkeur. We volgen deze kunstenaar bij NN al jaren. Het is gewoon een ijzersterk werk van een groot talent, en het past geweldig bij meerdere textielkunstwerken in onze bedrijfscollectie. Het gaat over de massaconsumptie van de kledingindustrie, en het hangt binnenkort in ons kantoor in Amsterdam, op een roodbruine muur. Ben nu al benieuwd naar de reacties. Kunst in een bedrijfsomgeving zorgt vaak voor hele directe associaties, omdat je daardoor uit je dagelijkse werk context wordt gehaald.
Is het belangrijk dat jij en je partner het altijd eens zijn over een aankoop? Hoe beslis je/jullie?
We hebben allebei wel eens wat gekocht zonder de ander te informeren, maar meestal zijn we het eens. Ik vind zijn mening over een kunstwerk ook vaak heel verfrissend. Ik zie zo veel dat ik soms juist een onbevangen open blik fijn vindt. Maar als hij het niks vindt, hoor ik het ook hoor: ‘dat mag op de wc’, overigens ook een prima plek voor kunst.
Is er een galerie waar je een speciale band mee hebt?
Ik vind de jongens van Upstream gallery heel goed. Zij hebben ook echt de gunfactor, door de jaren heen heb ik ze zien groeien en ze tonen lef in hun kunstenaars keuzes. Verder ben ik ooit bij Galerie Jacoba Wijk in Groningen mijn carrière begonnen, een geweldige down to earth vrouw, die band blijft speciaal.
Als je onbeperkt budget had, van wie zou je dan een werk aankopen?
Persoonlijk houd ik toch wel echt van het medium schilderkunst. Jaren geleden heb ik een tentoonstelling ingericht in het Cobra Museum in Amstelveen met werken van de Neue Leipziger Schule kunstenaars. Het werk van Matthias Weischer, bijvoorbeeld. Ja, daar zou ik wel een monumentaal werk van willen hebben. Een van die grote landschappen met strakke architectonische lijnen, gecombineerd met pasteuze verfstreken. Daar kan ik mijzelf in verliezen!
Wie zijn je favoriete kunstenaars op Gallery Viewer, en waarom? Liefst een mix van Nederlandse en buitenlandse kunstenaars!
- Wouter Paijmans (Annet Gelink galerie): een kunstenaar met een enorme eigenheid. Hij geeft in zijn werk vaak commentaar op zijn eigen vakmanschap en durft materiaalexperimenten aan te gaan.
- Harm van den Dorpel (Upstream Gallery): omdat Harm een innovatief eigen handschrift heeft en laat zien dat de esthetiek in computerkunst nog steeds sterk in ontwikkeling is.
- Peggy Franck (Stigter van Doesburg): ik zag haar werk in het voormalige atelier van Lucebert in Bergen (een prachtige artist in residentie locatie), haar multimedia installaties en tapijten blijven fascineren.
- Esther Tielemans (Ron Mandos): ik houd van de kunstmatige uitstraling van haar materiaalgebruik, terwijl tegelijkertijd haar werk gaat over de kracht van de natuur en zelfreflectie.
- Chaim van Luit (tegenboschvanvreden): altijd voel je in zijn werk een spannende verbinding tussen artistieke productie en een sociaal-politieke context of de natuur. Daarbij roept zijn werk vaak filosofische vragen op.
Gallery Viewer en Het Parool zijn op 18 april 2019 mediapartners geworden. De samenwerking bestaat uit een uitwisseling van content. Zo publiceert Het Parool wekelijks de rubriek ‘De keuze van…’ van Oscar van Gelderen en Manuela Klerkx in de krant en op de site.