Als je schilder Bas Wiegmink carte blanche zou geven, zou hij het liefst eens exposeren in Brazilië, bij voorkeur in een gebouw van Oscar Niemeyer. Dat is minder verrassend dan het klinkt, want de typisch Braziliaanse combinatie van ongetemde natuur en modernistische architectuur is een groot onderdeel van Wiegminks werk, zij het in kleurstellingen die je nergens op aarde aantreft.

Door de combinatie van uitgesproken kleurstellingen, modernistische architectuur en rustige composities, lijken de doeken uit Space Oddity, Wiegminks solotentoonstelling bij Galerie Helder, voorstellingen uit een andere dimensie. Een dimensie waarin de mens geheel afwezig is en de toeschouwer centraal staat. “Ik merk af en toe dat sommige toeschouwers emotioneel op mijn werk kunnen reageren. Ik denk dat dat komt doordat de tijd stilgezet wordt in een schilderij. Het beeld is ontstaan vanuit een bepaalde energie waarmee ik het heb kunnen schilderen, het is heel mooi dat iedereen zijn eigen ‘bagage’ meeneemt en zo kunst op zijn eigen manier kan interpreteren.”

Space Oddity van Bas Wiegmink is nog tot en met 1 juni te zien bij Galerie Helder in Den Haag.

Waar is je atelier en hoe ziet het eruit?

Mijn atelier is in Tilburg in Carré, een voormalig ziekenhuis uit 1927 waar zich sinds 1981 meer dan 100 atelierruimtes bevinden. Het is een mooi karakteristiek pand waar ik in een deel van een vleugel mijn atelier heb. Als je door de deur stapt zullen de meesten complete chaos zien. Voor mij is het een overzichtelijke werkplek waar je alleen af en toe op je tenen moet lopen, of op tijd moet bukken om aan de andere kant te komen.

Bas Wiegmink, Armor, 2024, Galerie Helder

Waaraan moet een atelierruimte voor jou aan voldoen; natuurlijk daglicht, voldoende opslag of vrienden en collega’s nabij?

Wat ik heel belangrijk vind is sfeer. Eigenlijk is mijn atelier helemaal niet ideaal, hij ligt op het zuiden dus in de zomer is er te veel licht en is het heel warm. Er is bijvoorbeeld ook geen direct water, en je moet een trap op en af met schilderijen, wat natuurlijk allemaal niet heel handig is. Maar op de een of andere manier heerst er een continue optimale sfeer om te schilderen. Hoe dat komt weet ik niet, maar die plek werkt voor mij heel goed.

Hoe ziet een typische dag in je atelier eruit? Werk je volgens een vaste dagindeling, staat er muziek aan of juist niet, ontvang je gasten of houd je de deur liever dicht?

Ik probeer mijn tijd zo nuttig mogelijk te besteden, dus ik begin zo vroeg mogelijk.
Meestal heb ik voor dat ik aan het werk ga een plan waarmee ik ga beginnen. Over het algemeen word ik dan toch verleid om ergens anders mee verder te gaan. Afgelopen jaar heb ik aan veel schilderijen tegelijk gewerkt. Op een gegeven moment wel met 9 tegelijk. Wanneer ik dan vers opgeladen op mijn atelier kom en ik zie ineens iets wat aangepast moet worden in 1 van de schilderijen, kan ik me toch nooit inhouden daarmee verder te gaan.
Voor ik het weet heb ik dan de hele dag aan dat schilderij gewerkt en moet ik mijn plan nog even uitstellen. Wat op zich wel lastig is, omdat zo’n plan een bepaalde houdbaarheidsdatum heeft. Wacht ik te lang, dan is het gevoel wat bij zo’n opzet hoort weg.

Wanneer ik intensief met een schilderij bezig ben is muziek erg belangrijk. Die bepaalt voor een heel groot deel de sfeer en energie van waaruit ik dan werk. Dit is heel uiteenlopend, van stevige rock tot jazz afhankelijk van de laag waarmee ik bezig ben. Bij delen waar ik erg moet nadenken luister ik liever naar muziek die ik al ken.

Omdat mijn atelier een verlengstuk is van wat er zich in mijn hoofd afspeelt, vind ik die ruimte erg privé. Ik zal er dus niet zo makkelijk iemand uitnodigen. Uiteraard is dat soms onontkoombaar, maar niemand zal mijn atelier zien zoals ik er echt in aan het werken ben. De ruimte verandert ook continue, geheel afhankelijk wat op dat moment het beste werkt voor de serie waar ik dan aan werk.

Bas Wiegmink, Apollo’s Dream, 2024, Galerie Helder

Gefeliciteerd met Space Oddity! De titel verwijst naar de gelijknamig hit van David Bowie? Waarom koos je voor die titel?

Die credits moet ik aan Frey Feriyanto, galeriehouder van Galerie Helder, geven. Tijdens zijn laatste atelierbezoek, in aanloop naar mijn solo-expositie, hebben we mijn werk ruimschoots besproken. Waar ik zelf dan nog in een brei van gedachtes zit, van alle schilderijen waar ik aan gewerkt heb, weet hij dit heel mooi te stroomlijnen in een paar zinnen en een titel. Tijd, ruimte en licht lopen als een soort rode draad door de werken en daarom past deze titel ook perfect.

In het persbericht worden de voorstellingen in Space Oddity een gewichtloze kosmos uit een andere dimensie genoemd. Ik vroeg me af of je van tevoren al weet wat je gaat schilderen of dat je je laat verrassen tijdens het werken aan een doek.

Een schilderij begint bij mij vaak vanuit een eerste beeld dat op een bepaald moment in mijn hoofd schiet. Er volgt dan een snelle schets in een van mijn schetsboekjes. Vaak bepaal ik dan al het formaat van het schilderij en tegelijkertijd maak ik aantekeningen wat betreft kleuren en technieken. Aan de hand daarvan kan ik het plan van volgorde van werken bepalen. Ik maak gebruik van veel verschillende technieken en om iets te kunnen bereiken wat ik essentieel vind in een bepaald werk is het uiterst belangrijk de juiste volgorde aan te houden.
Uiteraard komt het ook voor dat er tijdens het uitwerken, dingen niet helemaal werken zoals bedacht, vaak zijn dat de momenten dat ik de ochtend erop ineens een gigantisch ingreep doe. Daar komen vaak wel hele verrassende dingen uit.

Hulpezel Bas Wiegmink

Door de kleurcontrasten en de vreemde, maar rustige composities, heeft je werk ook iets sacraals. Hoor je dat vaker of is dat mijn interpretatie?

Het is iets waar ik in ieder geval niet naar op zoek ben, maar wat misschien wel ontstaat. Het ontbreken van de mens in het beeld, stelt de toeschouwer centraal. Ik merk af en toe dat sommige toeschouwers emotioneel op mijn werk kunnen reageren.

Ik denk dat dat komt doordat de tijd stilgezet wordt in een schilderij. Het beeld is ontstaan vanuit een bepaalde energie waarmee ik het heb kunnen schilderen, het is heel mooi dat iedereen zijn eigen ‘bagage’ meeneemt en zo kunst op zijn eigen manier kan interpreteren.

Je hebt een geheel eigen stijl met kleurstellingen die je niet vaak ziet. Wie zijn je inspiratiebronnen?

Wat betreft schilders, zeer uiteenlopend. Mijn jeugdheld is Van Gogh met name in zijn Franse periode en mijn hart maakt altijd nog een vreugdesprongetje als ik werk van Sluijters zie.

Op de academie heb ik les mogen krijgen van enkele bekende Nederlandse kunstenaars waaronder Reinoud van Vught, Hans de Wit en Piet Dieleman. Heel inspirerend vind ik ook tal van buitenlandse hedendaagse kunstenaars als Marina Rheingantz, Joshua Yeldham, Adam Lee, Antonio Obá, Kim Dorland, Peter Doig en vele anderen.

En een hele grote inspiratie is de verf zelf, naast wilde natuur en Brutalistische architectuur.

Bas Wiegmink, Aperture to Tomorrow, 2024, Galerie Helder

Stel je krijgt carte blanche, welk project zou je dan direct willen realiseren?

De combinatie van ongetemde natuur die zich vastklampt aan prachtige moderne architectuur heb ik leren kennen in Brazilië, vanwege de Braziliaanse roots van mijn vrouw komen we daar regelmatig. Wanneer ik een project zou willen realiseren, dan zou het gaan om een expositie in een grote Braziliaanse stad als Sao Paulo of Rio de Janeiro. Het lijkt me fantastisch om mijn werk in die context te kunnen laten zien – het liefst in een gebouw van Oscar Niemeyer.

Waar ben je op dit moment mee bezig?

Mijn schilderwerk is een doorlopend proces, waarbij de expositie momenten altijd een bepaalde periode omhelzen. Er zijn al nieuwe doeken in wording in mijn atelier, waar dat toe leidt is nog te pril om te duiden. Alles is nog mogelijk en dat is een heerlijke gedachte!

Bas Wiegmink atelier 2021