SWIM
Geen kwestie van stilte voor de storm. Dit zijn plekken waar stilte en stilstand de toon voert. Echter, de dagelijkse gang van zaken kent in de werken van de Belgische kunstenaar Jan Pypers (geb. 1982) ondanks zijn statische aard ook een aanzienlijke spanning. Binnen de desolate stilte van Pypers’ composities bevindt zich een ruimte voor bevraging, herinnering en eigen verbeeldingskracht. Staat er dan toch iets te gebeuren? De logica ontbreekt voor ons voyeurisme toeslaat. Met zijn achtergrond in film benaderd Pypers zijn beelden met een scherp cinematografisch oog, en ligt het in lijn met het werk van de grootste cinematografische meesters van nu en toen. Contour Gallery nodigt je uit het grensgebied tussen realiteit, dromen en hun maakbaarheid te onderzoeken in SWIM, een solotentoonstelling van Jan Pypers, waarin een selectie nieuwe, maar ook eerdere werken uit zijn serie Nightgardeners getoond wordt.
De natuur in model
Het mistige weiland, de terugkerende vos, wat gekleurde krijtjes in het vochtige gras, en moeder iets verderop, bezig in de tuin. Het decor betreft in Pypers zijn beelden een plek waar natuur en mens in samenspel zijn: waar figuren zich bevinden in de bossen, omringd met water, of vergezeld door een dier. De relatie tussen mens en natuur speelt in dit werk dan ook een grote rol. Het verrast, maar deze bossen, wateren, dieren, en het filmische beeld waar zij in verschijnen toont in werkelijkheid een door de kunstenaar nauwkeurig gebouwd schaalmodel, dat hij voorziet van een digitale nabewerking. Door zijn achtergrond in film deed Pypers ervaring op met levensgrote decors, dat overigens gepaard ging met een gemis van controle. De stap naar het maken van maquettes was voor Pypers dan ook snel gemaakt. De totale controle behoudend, bepaalt Pypers middels zijn maquettes en digitale kunde zodanig aspecten als
licht, perspectief en sfeer tot in het kleinste detail, waarna hij het model vernietigt, en de foto het enige uiteindelijke resultaat is. Pypers’ werk schaart zich achter een van de meest recente ontwikkelingen binnen de fotografie, waarbij een combinatie van analoge en digitale technologieën de toon voert in een transformatie van het vak.
Het invullen van een herinnering
Waar de kunstenaar enerzijds met zijn modellen middels eigenhandige bouw en bewerking de controle behoud, zijn anderzijds deze modellen gebaseerd op situaties waarover de kunstenaar voelt geen controle te hebben: de gebeurtenissen uit zijn herinneringen. Want tot in hoeverre vormen deze herinneringen een feitelijke documentatie van de realiteit die ooit heeft plaatsgevonden? Tot waar zijn zij gekleurd door de verhalen, de foto’s, maar ook de eigen fantasie? Net zoals de werken van Pypers, worden veel van onze herinneringen gedragen door hun levendige details. Vervreemd en op afstand kijken wij toe, en vullen we de kloven van het incomplete verhaal met ons imaginaire. Als het aan elkaar
weven van de meest merkwaardige elementen uit een droom, waarvan alleen de details blijven hangen.
Het werk van Pypers vertelt, maar nodigt ook de toeschouwer uit zelf in te vullen. Geen mens die het merkt. Alleen de vos, die voelt de voyeur.