Inloggen
Registreren
NL
Collecties
Manuela Klerkx
Van papier naar kunst I/II
Ik kan me persoonlijk geen voorstelling maken van de kunstwereld zonder papier. Begint niet ieder schilderij, ieder sculptuur, met een schets of een idee uitgedrukt op een vel papier? En wordt het merendeel van de foto’s die er gemaakt worden niet afgedrukt op papier? Niet alleen als drager maar ook als medium speelt papier een essentiële rol. In een tweeluik over kunst en papier ga ik in op de betekenis van papier in het werk van zes kunstenaars. Vandaag deel één met kunstenaars Himmelsbach, Riki Mijling en Alexandra Roozen.
2 Media items ᛫ 20 Beschikbare kunstwerken
2 shows ᛫ 4 Highlights ᛫ 0 Aanbevelingen
Wat begon als een kunstworkshop met en voor asielzoekers groeide al snel uit tot een ‘Papieren monument voor Papierlozen’ met als doel een anonieme groep ongedocumenteerden een gezicht te geven. Typisch een project voor Domenique Himmelsbach de Vries of kortweg Himmelsbach (1983) wiens werk altijd ontstaat vanuit een grote sociale betrokkenheid. Hij werkt graag samen met andere kunstenaars, medeburgers, asielzoekers, etc. omdat hij kunst ziet als een mogelijkheid tot het creëren van verbinding. De techniek die Himmelsbach voor het project een ‘Papieren monument voor Papierlozen’ hanteert is het traditionele houtsnijwerk. Enerzijds vanwege de sterke beelden die deze techniek oplevert - en die nodig zijn om ongedocumenteerden letterlijk een ‘gezicht’ te geven dat je niet snel vergeet - en anderzijds vanwege de rijke sociale geschiedenis van het medium.
Himmelsbach: ‘Al begin vorige eeuw werd deze grafische techniek [houtsnijwerk, red.] ingezet; van het expressionisme tot politieke pamfletten. Boegbeelden als Frans Masereel en Käthe Kollwitz maakten afbeeldingen in houtgravure om mensen tot sociale verandering te inspireren en onzichtbare verhalen zichtbaar te maken.’
Aanvankelijk werkte hij aan dit project met negentien kunstenaars en werden de gedrukte houtsnedes (illegaal) verspreid in verschillende Europese steden. Inmiddels bestaat het ‘monument’ ook in een gelimiteerde oplage en als leporello en is het uitgegroeid van een clandestien street art project naar een uniek conversation piece dat het pijnlijke verhaal van de ongedocumenteerden ook binnen de muren van de officiële kunstwereld blijft vertellen in de hoop dat ze niet vergeten zullen worden.
Vertegenwoordigd door Galerie Helder
Himmelsbach: ‘Al begin vorige eeuw werd deze grafische techniek [houtsnijwerk, red.] ingezet; van het expressionisme tot politieke pamfletten. Boegbeelden als Frans Masereel en Käthe Kollwitz maakten afbeeldingen in houtgravure om mensen tot sociale verandering te inspireren en onzichtbare verhalen zichtbaar te maken.’
Aanvankelijk werkte hij aan dit project met negentien kunstenaars en werden de gedrukte houtsnedes (illegaal) verspreid in verschillende Europese steden. Inmiddels bestaat het ‘monument’ ook in een gelimiteerde oplage en als leporello en is het uitgegroeid van een clandestien street art project naar een uniek conversation piece dat het pijnlijke verhaal van de ongedocumenteerden ook binnen de muren van de officiële kunstwereld blijft vertellen in de hoop dat ze niet vergeten zullen worden.
Vertegenwoordigd door Galerie Helder
3 Media items ᛫ 10 Beschikbare kunstwerken
4 shows ᛫ 1 Highlights ᛫ 0 Aanbevelingen
Het radicale werk van kunstenaar Riki Mijling (1954) kan worden gerekend tot de traditie van de geometrische abstractie en de minimalistische beeldhouwkunst. Maar waar de hand van de kunstenaar in deze kunstbewegingen afwezig is, is die van Mijling des te meer zichtbaar. Zij geeft als het ware de minimalistische kunst een ‘menselijk’ gezicht door verder te kijken dan concept en vorm. In tegenstelling tot het onpersoonlijke, industriële karakter van de minimalistische kunsttraditie spelen bij Mijling het gevoel van tijdelijkheid en het ambachtelijke een grote rol. Juist door die menselijke hand weer toe te laten verliest het materiaal zijn industriële, anonieme karakter en wordt de relatie tussen kunstenaar en kunstobject energetisch en persoonlijk waardoor het werk gaat ‘leven’. Mijling’s werken op papier kunnen zowel een schetsmatig karakter hebben als het resultaat zijn van een zorgvuldige uitwerking van een vooropgezet ontwerp. Maar altijd is er die menselijke toets zoals de vibrerende veeg van een kwast of penseel. Met behulp van verfkwasten, dikke oilsticks en pigmenten zijn Mijling’s constructivistische werken op papier gebaseerd op de basisprincipes van kleur, proportie, schaal en compositie waarbij de bewerking van het papieroppervlak oftewel de ‘huid’ essentieel is. Onmiskenbaar heeft Mijling het minimalisme van de jaren zestig nieuw leven ingeblazen door er de menselijke ‘warmte’ aan toe te voegen zonder dat het aan reductionisme of concreetheid heeft ingeboet.
Vertegenwoordigd door COPPEJANS GALLERY
Vertegenwoordigd door COPPEJANS GALLERY
2 Media items ᛫ 7 Beschikbare kunstwerken
4 shows ᛫ 3 Highlights ᛫ 1 Aanbevelingen
Voor wie van tekeningen houdt is het werk van Alexandra Roozen een absoluut hoogtepunt. Haar uitgebreid technisch onderzoek en de zuigende werking van haar tekeningen zijn niet alleen een lust voor het oog maar ook een raadselachtige gewaarwording. Vragen als: waar kijk ik precies naar? Waar komen al die gedetailleerde tekens, lijnen en sporen vandaan? Wat willen ze me vertellen? komen onherroepelijk in de kijker op. Maar een gevoel van verwondering en pure schoonheid overheersen. Want hoe perfect de uitvoering ook mag zijn, nooit ogen Roozen’s tekeningen en reliëfs in papier steriel. Haar liefde voor en kennis van het medium resulteren in een even ongrijpbaar als rustgevend oeuvre. In haar essay ‘Sensing Traces’ (2019) schrijft kunsthistoricus Nanette Kraaikamp over Roozen’s werk: ‘De haast machinale en beheerste uitstraling [van haar tekeningen, red.] wringt met de fysieke aanwezigheid, de sterke materialiteit van het papier en het grafiet, maar vooral met het ambachtelijke, lichamelijke maakproces dat aan de tekeningen ten grondslag ligt. Het zijn dan ook deze relaties, tussen het lichamelijke en het machinale, tussen het materiële en het analytische en tussen de inzet van regels en het optreden van onregelmatigheden, die in de artistieke praktijk van Roozen een wezenlijke rol spelen.’ In haar film ‘Seen by Hand’ (2017-2019) wordt het werkproces, mede dankzij het geluid van de materialen en gereedschappen die Roozen gebruikt, in beeld gebracht. Dankzij dit auditieve aspect krijgt het maakproces een extra zintuiglijke dimensie die de grenzen van het medium oprekt. Maar wat het meest blijft hangen na aanschouwing van Roozen’s werken op papier is het gevoel een blik te hebben geworpen in een wereld die weliswaar niet bestaat maar waarnaar we verlangen. In Roozen’s werk voel je je veilig omdat er niets aan het toeval lijkt te zijn overgelaten. Alles klopt, waardoor het werk de rust en ruimte biedt om als toeschouwer te zijn en te ervaren.
Vertegenwoordigd door Galerie Roger Katwijk, NL = US art, Galerie Wilms
Vertegenwoordigd door Galerie Roger Katwijk, NL = US art, Galerie Wilms