28 december 2021, Wouter van den Eijkel
Inspired by Icons | De unieke samenwerking tussen Maayke Schuitema en Anouk van Tetering
Tijdens de eerste lockdown hadden de bevriende kunstenaars Maayke Schuitema en Anouk van Tetering opeens tijd over. Ze besloten een serie te maken over de voorwerpen en de personen die hen beiden inspireren. Van Tetering maakte foto’s van de voorwerpen, vergrootte die uit, en vroeg Schuitema er een verhaallijn bij te verzinnen en deze uit te werken op hetzelfde papier. “Een dergelijk project kan je ook alleen maar doen als je elkaar heel goed kent, want het gaat om vrijheid geven en ruimte nemen”.
Op het eerste gezicht zijn er weinig overeenkomsten tussen het werk van Anouk van Tetering en dat van Maayke Schuitema. De een is fotograaf en de ander werkt met linosneden en maakt tekeningen. Schuitema vertelt verhalen aan de hand van portretten. Doorgaans grote vrouwelijke naakten die ze maakt door enorme linosneden af te drukken op speciaal papier. De linoprints met toetsen van acrylverf en potlood refereren aan zwart-witfotografie, affichekunst en graphic novels.
Fotografe Anouk van Tetering verzamelt al heel lang kleine voorwerpen zoals parfumflesjes, -doosjes, sierraden en concertkaartjes, die een belangrijke plek innemen in de populaire cultuur, maar waaraan vaak ook een persoonlijk verhaal kleeft. De voorwerpen waren ooit van iemand voordat ze in onbruik raakten en ergens in een la slingerden totdat Van Tetering ze kocht.
Tijdens de lockdown besloten Van Tetering en Schuitema een serie werk te maken rond deze items. Samen vertellen ze documentaire-achtige verhalen over bekende iconen uit de geschiedenis die hen inspireren. Dat de samenwerking zo goed uitpakte, vloeit volgens galeriehouder Pien Rademakers voort uit de vriendschap tussen de twee kunstenaars. “Een dergelijk project kan je ook alleen maar doen als je elkaar heel goed kent, want het gaat om vrijheid geven en ruimte nemen. Dat maakt het ook interessant vind ik”, zegt Rademakers. “Je moet je voorstellen: dit gedeelte met alleen de foto op het papier ging van de studio van Anouk naar de studio van Maayke.” Zo werden ze elkaars inspiratiebronnen.
Maayke Schuitema, Anouk Tetering, Audrey, 2021, Rademakers Gallery.
De sleutel van Tiffany
Een van de voorwerpen die Anouk verzamelde is een sieraad in de vorm van een sleutel van de Amerikaanse juwelier Tiffany. Het sleuteltje is gebutst en is daarom minder waardevol. Voor Van Tetering is dat geen probleem; de buts is juist de persoonlijke toets. Ze blies de sleutel een nieuw leven door hem, inclusief buts, uit te vergroten en af te drukken. Schuitema kreeg vervolgens alle vrijheid om daar een verhaallijn bij te zoeken en kwam uit bij Breakfast at Tiffany’s, de beroemde film uit 1961 met Audrey Hepburn. Ze tekende Hepburn en de gestileerde tekst.
Rademakers: “Je koopt dit werk met de sleutel erbij. Je koopt eigenlijk een hele historie. Je vraagt je af: wie heeft die sleutel ooit gekocht? In Nederland of in Amerika? Wie heeft hem gedragen? Waarom is ie afgedankt? Die hele storytelling zit erin verwerkt.”
Maayke Schuitema, Anouk Tetering, Bob Marley, 2021, Rademakers Gallery.
Dat geldt ook voor het werk waarin het kaartje is verwerkt voor het laatste concert dat Bob Marley ooit gaf. Marley was op dat moment al ernstig ziek. “Je koopt het kaartje, je koopt de stolp waar in het kaartje ligt, en je koopt het werk. Wat je koopt, is in feite een stukje geschiedenis van een iconische artiest.” Omdat het kaartje vrij weinig ruimte inneemt op het papier, kreeg Schuitema hier veel ruimte voor haar ode aan Marley.
Maayke Schuitema, Anouk Tetering, History of Bottle Design, 2021, Rademakers Gallery.
Chanel No.5
In het werk History of Bottle Design wordt het ontwerp van het flesje van Chanel No.5 uit de doeken gedaan. Het flesje dateert net als het parfum uit 1921, maar aan het design van het flesje is sindsdien nog veel gesleuteld is. Het ontwerp gaat terug op de vorm van whiskyflessen, een symbool voor mannelijkheid. “Dat zoiets ten grondslag ligt aan een flesje voor een vrouw is natuurlijk al heel emancipatorisch. Het is dan ook geen een tuttig flesje, het is een heel stoer flesje. Mede daarom beeldde Andy Warhol het flesje in 1980 af op een van zijn silkscreens. Dit design heeft dus meerdere generaties kunstenaars geïnspireerd.”
