03 september 2021, Oscar van Gelderen
De galerie van... Sofie Van de Velde
Heeft u kunst van huis uit meegekregen?
Wij zijn een tweede generatie galeristen: Galerie Ronny Van de Velde en Gallery Sofie Van de Velde. Mijn vader begon op jonge leeftijd zijn galerie, in de jaren zeventig. Hij begon met curiosa; strips, platenhoezen, en kreeg zo de smaak voor kunst te pakken. Mijn vader was in die jaren een visionair galerist. Hij toonde erg vroeg Gerhard Richter, Jef Koons, Braco Dimitrijević, Panamarenko en meer. Daarnaast maakte hij legendarische tentoonstellingen met werk van Man Ray, Marcel Duchamp, Marcel Broodthaers. Hij focust zich nu, de laatste twintig jaar, op de secundaire markt. Hij doet nog steeds onderzoek op collecties, ontdekt door de kunstwereld ‘ondergewaarde kunstenaars’, en toont ze in het hier en nu, in een nieuw kader. Hij zoekt en vindt bijzondere kunstwerken, verzamelt ze vaak zelf en verkoopt ze met een meerwaarde verder.
Hoe bent u in aanraking gekomen met de kunstwereld?
Kunst is al heel de tijd een rode draad in mijn leven. Het was er vanaf dat ik op de wereld kwam. Van kinds af aan waren er constant kunstenaars in ons huis: Fred Bervoets, Pierre Alechinsky, later ook Nam June Paik en zovele anderen. Kunst is voor ons zoals eten en drinken is voor anderen. Kunst was er altijd, het is een taal waarin we communiceren met heel de familie. We praten in beelden, in boeken, in filmfragmenten. Niet altijd evident voor zij die geen deel uit maken van onze familie.
Sofie met Panamarenko. Ronny Van de Velde Galerie, 1990 – 1998. Foto credits Cor Hageman.
Wat was uw eerste betrekking in een galerie? Of bent u gelijk zelf een galerie gestart?
Reeds tijdens mijn studies werkte in de galerie van mijn ouders. Op mijn 17e liep ik er in het kader van mijn opleiding handel ongeveer twee jaar. Aansluitend werkte ik als jobstudent in de galerie, of sprong ik bij waar nodig. Ik heb een lange carrière in de sociale sector achter de rug; ik deed onafhankelijk onderzoek naar grensoverschrijdend gedrag, groepsprocessen in de politiek, omdat ik ontzettend gefascineerd ben door intermenselijke processen.
Tien jaar geleden ben ik mijn ouders gaan ondersteunen in hun galerie, omdat mijn vader ziek werd (gelukkig is hij ondertussen genezen). De twintig jaar die vooraf gingen aan mijn terugkeer in de kunstwereld volgde ik wel de kunstwereld, ik vloog in het weekend naar tentoonstellingen, naar veilinghuizen.
Maar ik wilde meer met jonge kunstenaars werken daarom startte ik in 2012 mijn eigen galerie. Gericht op hedendaagse jonge kunstenaars en gevestigde mid-career artists en estates.
Hoe zou u het profiel van uw galerie willen omschrijven?
Wij zijn een galerie gericht op samenwerking, gevestigd in Antwerpen, maar met een blik en in contact met de wereld. Samen met PLUS-ONE Gallery van Jason Poirier zijn we gevestigd op één locatie in Antwerpen (Nieuw Zuid), maar hebben we recent ook een tweede plek geopend, op Zuid. We delen onze netwerken, onze back office, maar hebben ieder een eigen identiteit. Jasons vader en mijn ouders werkten in het verleden intens samen. We zijn opgegroeid met een rijke ervaring in de kunstwereld. Net zoals ik, koos Jason ervoor om de voorbije twintig jaar ervaring op te doen in een andere wereld. Dit gaf ons de mogelijkheid om afstand te nemen en met een hedendaagse – aan de huidige behoefte aangepaste – visie onze galeries te openen. We zijn gericht op samenwerkingen met een dertig tal galeries over heel de wereld. We geloven in samenwerking, waardoor kunstenaars uit ons netwerk in andere galeries ook een plek kunnen krijgen. We zetten hier actief op in. We zoeken zorgvuldig naar galeries die qua dna dicht bij de kunstenaar in kwestie ligt, en bereid is om te delen, zoals wij dat ook doen. Vanwege dit model hebben we in 2018 in Basel de prijs gewonnen voor ‘Meest innovatieve galerie van Europa’.
Performance door Joris Van de Moortel en A.F.Vandevorst ‘Slagerij Van de Velde’, Lange Leemstraat, 2015.
Wat vindt u het mooiste aspect van het vak galeriehouder?
Het mooiste is dat we samen met onze kunstenaars het verschil kunnen maken in hun leven, in de stappen in hun carrière. Dit is voor mij puur geluk. Tijd doorbrengen, kansen faciliteren, kunstenaars tentoonstellen op diverse, verschillende plekken wereldwijd. Verzamelaars zoeken – en vinden – die blij zijn met het werk van een kunstenaar.
Met welke galeries voelt u zich nationaal/internationaal verwant?
Met heel wat galeries: ik werk voor de Estates erg goed samen met Victoria Miro, Konrad Fisher, Mehdi Chouakri en Sean Kelly.
Voor onze jongere beloftes werken we samen met Vanessa Carlos Ishikawa, Nino Mier gallery, Vacancy Shangai, Cornelia Grassi, Stevenson, en anderen. Iedereen heeft zijn eigen DNA en identiteit. Het zijn allen galeries met een uitgesproken programma, en die erg gericht zijn op samenwerking. Ze delen, ze voelen zich niet snel bedreigd, en denken met ons in kansen. Dit zijn de galeries waarmee we langdurige contacten uitbouwen.
Opening Gallery Sofie Van de Velde, Nieuw Zuid, 2017. Foto credits: Joost Joossen.
In een ideale wereld: welke kunstenaar zou u het allerliefst vertegenwoordigen?
O, ik heb een hele bucketlist. Maar een samenwerking met een kunstenaar is een erg procesmatig, genuanceerd iets. Er zijn veel facetten die moeten kloppen, op heel veel vlakken. Eerst en vooral moet het werk van de kunstenaar iets toevoegen aan wat er reeds is, en is er een link naar de hedendaagse tijdsbeleving. Vervolgens moet er ook een wederzijdse goesting zijn om het verschil te maken en samen een traject aan te gaan. Dit gaat over vertrouwen, wederzijds respect voor elkaars vaardigheden, eigenheid, maar ook over een gedeelde ambitie. Tenslotte schat ik reeds bij de eerste stappen in of ik het verschil kan maken in zijn/haar verhaal. Er zijn heel veel goede kunstenaars in de wereld die reeds door gevestigde galeries worden vertegenwoordigd. De vraag is steeds: wat kunnen wij vanuit onze positie toevoegen aan hun verhaal? Vaak is dit een luisterend oor bieden, samen nieuwe interpuncties leggen in hun vaak gevestigd verhaal, nieuwe invalshoeken aanbieden.
Opening Gallery Sofie Van de Velde, Nieuw Zuid, 2017. Foto credits: Joost Joossen.
Wat is er veranderd in de kunstwereld sinds u uw eerste stappen zette?
De wereld van nu is vergeleken met de jaren zeventig totaal veranderd. Eerst en vooral waren er toen veel minder galeries. Het was een wereld gebaseerd op kennis en macht, waarbij de kennis slechts bij enkele individuen lag. Maar het was in dat opzicht ook eenvoudiger. De huidige wereld is genuanceerder, democratischer, maar daardoor ook minder transparant dan ervoor. Als galerie stellen wij ons tot doel om mee bij te dragen aan de transparantie van deze wereld. We willen drempels weghalen door met ons team bezoekers te informeren, open te zijn 6/7 per week, online en in real life open te communiceren.
De kunstwereld is een stuk complexer geworden, maar daarom niet minder boeiend. Ikzelf ben voorzitter (president) van alle galerieassociaties van Europa en zit in verschillende overlegorganen. Hierdoor houden we een vinger aan de pols, en voelen we welke uitdagingen op korte en lange termijn ons handelen zal beïnvloeden.
Opening Gallery Sofie Van de Velde, Nieuw Zuid, 2017. Foto credits: Joost Joossen.
Wat/wie verzamelt u zelf?
Natuurlijk verzamel ik de kunstenaars die ik zelf vertegenwoordig; Bendt Eyckermans, Pieter Jennes, Charlyne Tyberghein, Charlotte Posenenske, Felix Declerq, Ilse D’Hollander, Willy De Sauter… Daarnaast bezit ik diverse historische stukken, die symbool staan voor de evolutie die ik in mijn verzameling doormaakte. Deze verkoop ik niet, omdat het hier kunstenaars betreft die het verschil in de kunstgeschiedenis maakten (Goya bijvoorbeeld). Ze herinneren me eraan dat verzamelen een proces vol passie is.
Charline Tyberghein studio, 2020. Foto credits: Joost Joossen.
Heeft Corona uw denken over de kunstwereld beïnvloed?
Meer dan ooit zijn we overtuigd van onze visie. Omdat Corona het reizen nog een tijd zal belemmeren, geloven wij meer dan ooit in ons model van samenwerking; het delen van ervaringen met kunstenaars en met galeries over heel de wereld wordt crucialer. Tijdens Corona zijn we nog meer op twee sporen gaan werken. We blijven de fysieke ervaring van kunstbeleving promoten door zes dagen van de zeven open te zijn, maar daarnaast zijn we online op heel wat kanalen actief. We hebben de Corona crisis aangevat om meer dan ooit online in dialoog te gaan met collecties, verzamelaars, en onze collega’s over heel de wereld. De wereld wordt boeiender, gefaseerder, maar komt ook zo dichterbij Antwerpen en wij op onze beurt staan vanuit Antwerpen in deze boeiende kunstwereld!
Pieter Jennes studio, 2021. Foto credits Joost Joossen.
Bekijk hier de kunstenaars vertegenwoordigd door Gallery Sofie Van de Velde
