11 june 2021, Oscar van Gelderen
De galerie van... Frederik Vergaert
Openingsplechtigheid nieuwe locatie Lokaal 01 Antwerpen. Tentoonstelling: Something’s rotten in the state of Europe – 2001. Vlnr: Frederik Vergaert – Eric Antonis – Ger Adriaans.
Met op de achtergrond het werk van Peter Buggenhout. Foto: archief L01.
Heeft u kunst van huis uit meegekregen?
Niet specifiek, muziek en literatuur waren wel steeds ‘voorradig’, de beeldende kunst kwam slechts sporadisch aan bod.
Afsluitende sessie tentoonstellingsproject My Painting – 2010 (Breda) Foto: archief L01.
Op mijn zestiende ben ik in Gent gaan studeren: Architecturale Vorming, op de kunsthumaniora Sint-Lucas. Deze opleiding heeft mij enorm geïnspireerd, doordat daar een aantal fantastische docenten waren, zoals Gilbert Decouvreur en Ferdinand Schlich. Hier werd voornamelijk de nadruk gelegd op architectuur, maar ook beeldende kunst kwam aan bod, via bijvoorbeeld een andere docent en kunstenaar, Benoît van Innis. Van hedendaagse kunst was toen weinig sprake, ook niet tijdens de kunstgeschiedenislessen. Dit kwam pas later uitgebreider op het voorplan, tijdens mijn studies aan de Academie voor Schone Kunsten in Antwerpen, maar vooral tijdens mijn postgraduaatopleiding aan Post Sint Joost in Breda/Den Bosch.
The company of humour – Lokaal 01 Breda (23.09 t/m 18.12.2011) Werk: Jimmie Durham – Malinche & Guillame Bijl – Lustrerie Média (collectie S.M.A.K) Foto: Tomas Uyttendaele.
Wat was uw eerste betrekking in een galerie? Of bent u gelijk zelf een galerie gestart?
Tijdens mijn eindejaarstentoonstelling werd ik aangesproken door Ad van Rosmalen, die toentertijd bij Lokaal 01 betrokken was. Hij vond mijn werk interessant en nodigde mij uit om eens te komen praten. We konden het toen zo goed vinden, dat ik enerzijds uitgenodigd werd om een solotentoonstelling te maken en gaandeweg ook als artistiek medewerker bij de organisatie in dienst kwam.
Beoordeling ingekomen dossiers. Robin Vanbesien – Frederik Vergaert – 2011. Foto: archief L01.
Lokaal 01 was een heel bijzondere plek: het werd in 1981 op initiatief van een aantal Bredase kunstenaars opgericht. Een zaal in een ateliergebouw werd geschikt gemaakt voor, zoals dat toen heette, ‘De openbaarheid van het Kunstwerk’. Het initiatief ontwikkelde zich door de jaren tot een werk- en onderzoeksruimte voor jonge hedendaagse beeldende kunstenaars en opende in 1993 een tweede ruimte, in Antwerpen.
Na een aantal jaren werd ik gevraagd om Lokaal 01 te leiden en heb dit met veel plezier en enthousiasme gedaan, tot eind 2016. Tijdens de zeventien jaren dat ik betrokken was heb ik bijzonder veel kunstenaars leren kennen. Als team hebben we meer dan tachtig tentoonstellingen en concerten binnen en buiten de gebouwen van Lokaal 01 gerealiseerd, en werkten we samen met meer dan tweehonderdvijftig kunstenaars. We hebben ongeveer zeventig artist-in-residence periodes begeleid, en diverse publicaties en boeken samengesteld en geredigeerd. Dit steeds in samenspraak met alle medewerkers van Lokaal 01 en in het bijzonder met alle betrokken kunstenaars.
Foto tijdens het installeren van Lustrerie Média - Guillame Bijl (collectie S.M.A.K) – 2011 Foto: archief L01.
Na de sluiting van Lokaal 01 ben ik betrokken geweest bij verschillende projecten en initiatieven. Ik werk graag samen met geëngageerde mensen, met mensen die verandering willen brengen, die de kunsten en vooral ook de kunstenaars mee willen ondersteunen. Zo ben ik bijvoorbeeld in gesprek geraakt met Marion De Cannière en Louise Osieka, twee vrouwen die vanuit hun eigen perspectief hun bijdrage leveren aan de ontwikkeling van het kunstenlandschap. Met Louise heb ik in CIAP in Hasselt samengewerkt, met Marion in de galerie in Antwerpen die ik – nadat zij te kennen had gegeven er mee te willen stoppen – samen met mijn kompaan Ferry Saris heb overgenomen.
Ferry en ik hebben elkaar aan de schoolpoort van onze kinderen ontmoet. Op één van de obligate verjaardagfeestjes stond in de leefruimte van Ferry een prachtige sculptuur van Carel Visser te pronken en het gesprek kreeg vorm. Ferry is van jongs af aan een grote liefhebber van kunst en heeft op empirische wijze zijn kennis van de beeldende kunsten vergaard. Hij was een trouwe bezoeker van de tentoonstellingen en projecten van Lokaal 01 en heeft mij tijdens doen en laten steeds gevolgd. Zo vonden we elkaar, zowel in engagement als in belangstelling voor jonge kunstenaars.
Benjamin Greber – Mary Star of the Seas – Lokaal 01 Antwerpen – 2011. Foto: Tomas Uyttendaele.
Hoe zou u het profiel van uw galerie willen omschrijven?
Wellicht komt het door mijn voorgeschiedenis in de non-profitsector, maar experiment en onderzoek blijven van groot belang. Met name het initiatief van kunstenaars in tentoonstellingen maken is essentieel. Vandaar dat we tot volgende omschrijving zijn gekomen: ‘FRED&FERRY GALLERY is een artistiek gemotiveerde en aan kunstenaars gewijde galerie. Het tentoonstellingsprogramma biedt plaats aan nationale en internationale kunstenaars en omvat voornamelijk het werk van jonge en groeiende kunstenaars. Enerzijds is de presentatie prominent en hoe deze in dialoog met de galerieruimte wordt vormgegeven, anderzijds krijgen de geïnteresseerde bezoekers een unieke kans om kunstenaars in een vroeg stadium van hun carrière te ontmoeten.’
Presentatie tijdens Intersections op Art Rotterdam. Frederik Vergaert – Simona Denicolai & Ivo Provoost. Werk: Nicolas Lamas ‘Dynamic exchange between fragments’-2015. Foto: Tomas Uyttendaele.
Wat vindt u het mooiste aspect van het vak galeriehouder?
De dialoog. Zowel met de kunstenaars als met het publiek. De mooiste momenten zijn die waarop de passie voor kunst wordt gedeeld.
Opening presentatie Annabel Lange @Lokaal 01 Antwerpen - 2015. Foto: Tomas Uyttendaele
Met welke galeries voelt u zich nationaal/internationaal verwant?
Galeriehouders die zich niet door hypes laten meesleuren, zoals Ellen de Bruijne of Fons Welters uit Amsterdam vind ik persoonlijk heel interessant, Stella Lohaus haar parcours en keuze voor kunstenaars vond ik – in de tijd dat ze een galerie in Antwerpen had – ook heel bijzonder, maar om mij verwant te voelen met bijvoorbeeld een galerie als Zeno X, waarvoor ik veel bewondering heb, is misschien ongepast. Internationaal zijn galeries als Matt’s Gallery, Cell Project Space en Gasworks in Londen of in Berlijn, KW Institute for Contemporary Art, Johann König of Galerie Open, interessante plekken waar ik graag naartoe ga.
Ferry Saris en Frederik Vergaert tijdens performance van Katharina Zimmerhackl - Talking Tongues – 2016. Foto: Tomas Uyttendaele.
In een ideale wereld: welke kunstenaar zou u het allerliefst vertegenwoordigen?
John Cage, op jonge leeftijd. Of een collectief als The Guerilla Girls, die werkten aan een beter klimaat voor vrouwelijke kunstenaars, maar weinig actief in Europa zijn geweest.
Sluiting Lokaal 01 Breda – Once more unto the breach, dear friends, once more. 2016. Foto: Tomas Uyttendaele.
Wat is er veranderd in de kunstwereld sinds u uw eerste stappen zette?
Het aantal kunstenaars sinds mijn afstuderen en nu is enorm toegenomen, wat enerzijds goed is natuurlijk, maar anderzijds voor veel jonge mensen een probleem vormt. De noden en werkwijzen van artistieke praktijken zijn sterk veranderd, maar er is in België geen beleid dat daar op afgestemd is geraakt. Kunstenaars worden momenteel te vaak gedwongen om zich te voegen – of mee te denken – in bedrijfs- en marktmodellen. Maar gelukkig komen meer en meer kunstenaars op voor een meer fair en divers kunstenveld, ook al zijn de machtscircuits van de bestaande culturele sector naar mijn gevoel nóg sterker geworden dan voorheen.
Er wordt nog meer op kunst bezuinigd dan vroeger en ik heb het gevoel dat het te vaak een ideologische strijd is met politici, die graag standaardisering willen. Maar ik geloof wel sterk in de toekomst en wil die met ‘onze’ kunstenaars op een duurzame manier samen verder ontwikkelen.
Inrichting tentoonstelling met Antoine Waterkeyn. The Hour the Ships Come In. 2020. Foto: Tomas Uyttendaele.
Wat/wie verzamelt u zelf?
Mijn verzameling is eerder bescheiden en bestaat voornamelijk uit edities, magazines/fanzines en werken van bevriende kunstenaars zoals Adrien Tirtiaux, Winnie Claessens, Geert Goiris, Reinaart Vanhoe, Leigh Clarke, Aline Bouvy, Marc Nagtzaam, Bob & Roberta Smith, Denicolai & Provoost…
well 2020 – Zoro Feigl. (Tentoonstelling: Sea-change 25.10.2020 | 30.01.2021). Foto: Tomas Uyttendaele.
Heeft Corona uw denken over de kunstwereld beïnvloed?
Het heeft ervoor gezorgd dat ik zelf meer tijd kreeg om na te denken over welke positie we zouden moeten/kunnen innemen. Het heeft mij ook doen inzien dat vele kunstenaars nog meer werden teruggeworpen op een vaak moeilijke financiële situatie. Maar het heeft ook voor vele kunstenaars een positief effect gehad. Vele kunstenaars die ik sprak gaven aan dat ze eindelijk zich terdege hebben kunnen verdiepen in hun werk, dat de rust die hen verplicht werd ‘opgedrongen’ bijzonder welkom was.
Anne Van Boxelaere tijdens de opbouw van haar tentoonstelling ‘Urbanism’ (14.02 | 20.03.2021). Foto: Tomas Uyttendaele
Corona heeft ervoor gezorgd dat op alle vlakken over de dingen anders moest worden nagedacht en was het uitgelezen moment om eindelijk verandering toe te laten, in culturele, maar vooral ook politieke, economische, maatschappelijke en ecologische zin. Maar ik ben eerder pessimistisch of dit ook veel resultaat zal opleveren. Men heeft vrees ik deze kans voorbij laten gaan in België. Wat de kunstwereld betreft is er denk ik meer aandacht gekomen voor duurzaamheid en lokale verankering, en is er op hetzelfde moment ook meer digitalisering gekomen. Wat enerzijds heel positief is, maar ook op vele momenten een grote valkuil. Kunst moet fysiek worden ervaren; Instagram en andere sociale media zijn voor mij nog steeds handig, maar vooral als promotionele ondersteuning.
Frederik Vergaert – Ferry Saris. Laatste herstelwerkzaamheden voor de opening van Leyla Aydoslu’s tentoonstelling (13.05 | 19.06.2021). Sculpturen: Leyla Aydoslu – 2021 X – 2021 XII, 2021 XI. Foto: Tomas Uyttendaele.
Bekijk hier de kunstenaars vertegenwoordigd door FRED&FERRY.
