07 march 2019, Wouter van den Eijkel
Dan Walsh - Apostrophe bij Galerie Slewe
Voor recensenten met een naderende deadline moet de verleiding groot zijn geweest om Dan Walsh (VS, 1960) aan het begin van zijn carrière weg te zetten als epigoon van minimalistische grootheden als Sol LeWitt, Carl Andre. Zelfs een componist als Steve Reich is niet ver weg. Die verwantschap is er zeker, want net als LeWitt gaat Walsh uit van elementaire vormen als cirkels, vierkanten en rechthoeken. Anders dan LeWitt werkt Walsh met patronen die bij nader inzien niet helemaal kloppen en de kijker zo het bos in sturen.
Mandala’s en
Schietschijven
Al snel blijkt dat Walsh’
werkwijze een stuk intuïtiever is dan die van de minimalisten, die vaak met
mathematische precisie een vooropgezet plan uitwerkten. Gevraagd naar zijn
werkwijze, geeft Walsh te kennen dat hij weliswaar vanuit een elementaire vorm
vertrekt, maar daarna op intuïtie verder werkt. Voor zijn serie Discs, die bestaat uit vijf tableaus met
concentrische cirkels, is het vertrekpunt de Tibetaanse mandala.
Discs II, 2019
Hoewel Walsh geen
boeddhist is, is de vorm van de mandala belangrijk voor hem.
Een mandala is opgebouwd uit concentrische cirkels waarop tijdens meditatie de concentratie kan worden gericht. Het is een hulpstuk voor een heldere geest. Voor de kijker is het een herkenbare, neutrale vorm, ‘a frame of reference’, in plaats van een dwingend narratief. Als eerste maakte Walsh de vertaling naar een schietschijf zoals we die kennen van het boogschieten, om hem daarna uit te voeren in zwart vinyl, MDF met plexiglas ervoor, geschuurd MDF en koperdraad. “Ik wilde de definitie van deze vorm oprekken”.
Here and Now
Dit idee heeft Walsh in de volgende ruimte nog eens uitgewerkt aan de hand van de vorm van de piramide. Zelf spreekt hij over ‘three ideas on pyramides’ en dat is precies wat het is. Iedereen weet hoe een piramide er uitziet. Daarom maakt het voor de kijker niet uit dat Walsh’ piramides telkens een verschillende opbouw kennen en telkens uitgevoerd zijn in een ander materiaal. Dat het evengoed piramides blijven, hangt volgens Walsh samen met de tijdloosheid van deze vorm. Elementaire vormen als cirkels, vierkanten en rechthoeken zijn, om met Barnett Newman te spreken, ‘here and now’. Aan die vormen kleeft geen geschiedenis, waardoor de kijker ze in zich op kan nemen en zijn eigen verhaal kan vormen.
‘Sympathy with
opticallity’
Naast Apostrophe bij Slewe is in het Bonnefantenmuseum nog het gehele jaar Pressing Matter te zien. De tentoonstelling bevat behalve recent werk ook de meeste van de 36 kunstenaarsboeken die Walsh over de jaren maakte. Bij Slewe kun je een selectie zien, waaronder het Klimt Book (2016), waar Walsh bijna twee jaar aan werkte, en Blue Icon (2016). Met minimale en eenvoudige middelen wil Walsh het maximale effect bereiken en het liefst op een manier die prettig oogt. In het laatste boek toont hij op een speelse manier het verloop van lichtblauw naar violet door op elk van de telkens kleiner wordende pagina’s een kleurgradatie af te drukken.
Blue Icon is volgens Walsh ook indicatief voor zijn werkwijze op doek. Recent werk als Range (2019) bevestigt dat ook. Binnen een uiterst beperkte toonschaal van oker, bruin en terracotta speelt Walsh op even simpele als mysterieuze wijze met vierkanten die worden opgevuld met cilindervormen. Bovenaan het doek zijn de vierkanten nog leeg, maar laag voor laag lopen ze vol met cilinders. Onderaan zijn alleen nog hele dunne randjes van het vierkant te zien. Of hij voor zijn cilinders en cirkels sjablonen gebruikt? ‘Nee, op doek heb ik een vaste hand.’ Ook zonder vooropgezet plan.
Range, 2019
De tentoonstelling Apostrophe is nog tot 30 maart te zien bij Galerie Slewe te Amsterdam.
Bekijk hier de tentoonstellingspagina.
