In de rubriek ‘De keuze van…’ laten we een keur aan kunstliefhebbers (van incidentele kopers tot kunstprofessionals) aan het woord over hun beleving van kunst, en vragen we naar hun voorkeuren: waar zien ze het liefste kunst? Waar kopen ze, en vooral: wie kopen ze? In dit deel Martijn Simons (schrijver, 35 jaar)
Wat betekent kunst voor jou?
Heel veel verschillende dingen. Het is een manier om naar de wereld te kijken, een vorm van zelfonderzoek, maar ook heel simpel: ervaringen opdoen en in aanraking komen met mooie en interessante dingen. Dat is van dezelfde orde als een briljant concert of een roman – ik maak wat dat betreft geen onderscheid.
Een tijd geleden was ik bij Gregor Schneider in ‘West’ in Den Haag, en sindsdien vertel ik mensen daar over. Ik heb daar iets ervaren wat ik met kunst niet eerder had meegemaakt. Tegen het einde van de tentoonstelling werd ik gewoon bang en wilde ik het liefst zo snel mogelijk weer naar buiten, weg daar.
Heb je kunst van huis uit meegekregen of heb je zelf je pad moeten vinden?
Wij gingen vroeger wel naar musea, dat zeker. Volgens mij zijn we overal wel geweest, in de loop der jaren. Er hing ook een en ander aan de muren bij ons thuis, maar tegenwoordig zijn mijn ouders er wat serieuzer mee bezig; ongeveer sinds de kinderen niet meer thuis wonen. Ik durf niet te zeggen of er een verband is tussen die twee.
Waar haal je je informatie over het wel en wee in de kunstwereld vandaan: krant, vakbladen, televisie, online?
Overal vandaan. Om snel veel te kunnen zien en een soort database op te bouwen, gebruik ik voornamelijk Instagram, GalleryViewer en sites van galeries, in Nederland en daarbuiten, dat maakt dus niets meer uit omdat het toch allemaal online is. Verder lees ik de kranten en magazines als Mister Motley en nog een stuk of wat nieuwsbrieven. En ik luister regelmatig naar Kunst is Lang, de podcast van Mister Motley en Luuk Heezen. Ook heb je veel goede documentaires over kunst en kunstenaars, zowel online als op televisie. Onlangs nog een goede film over Tracey Emin gezien, die werd gedeeld op de site van Xavier Hufkens, samen met nog negen andere films, om de laatste dagen van het jaar door te komen.
Waar bekijk je het liefste kunst? In een galerie, museum, een beurs of online?
Dat kan overal zijn, en hangt ook af van het doel van het bezoek. In een museum kijk ik anders dan op een beurs of in een galerie, omdat daar natuurlijk nooit – of in ieder geval zelden – de mogelijkheid bestaat om iets te kopen. Bovendien kijk ik in een museum ook naar de manier waarop de tentoonstelling is opgebouwd en vormgegeven en soms (dat hangt van de tentoonstelling af; bijvoorbeeld omdat die helemaal gehypet is, erg tegenvalt of juist belachelijk pretentieus is – of alle drie tegelijk!) zelfs naar de andere bezoekers. Prettig van een beurs is natuurlijk het grote aanbod. Je hoort wel eens dat mensen gehaast en opgewonden over beurzen rennen, maar daar heb ik zelf niet zo’n last van. Liever zie ik een paar dingen goed, dan veel dingen matig. Dat vind ik, naast het persoonlijke karakter, dan ook prettig aan een galerie: je zult er nooit overweldigd worden door het aanbod, zoals in (grote) musea of op beurzen soms wel kan gebeuren. Daarom houd ik ook van kleine exposities.
Hoe vaak per jaar koop je kunst? Koop je werk in oplage of liefst uniek werk?
Ik ben een beginnende verzamelaar, dus ik kan nog niet echt zeggen hoe vaak ik (ik moet trouwens zeggen: wij, mijn vrouw en ik) gemiddeld kunst kopen. Vorig jaar bijvoorbeeld waren dat bijvoorbeeld vier werken, en daar zat zowel werk in oplage als uniek werk bij, twee om twee. Ik heb (nog) geen voorkeur, en ik weet ook nog niet in welke richting onze verzameling zich gaat ontwikkelen. Wie weet beïnvloedt dat ook de voorkeur voor uniek werk of werk in oplage, maar nu geldt: we moeten allebei weg zijn van een werk, en het mag zich niet direct volledig prijsgeven. We willen het werk langzaam verder ontdekken vanaf het moment dat het bij ons thuis hangt. Daarom duurt het soms ook een tijd voordat iets een plek aan de muur krijgt. Je moet het werk eerst even de gelegenheid geven te wennen aan de nieuwe omgeving, of zo.
En waar koop je dan: in de galerie, op een kunstbeurs, op een veiling of online?
Kan overal zijn. Tijdens de eerste lockdown hebben we een werk uit de ‘Bills’-serie van Danielle van Ark gekocht, dat was online, maar in de galerie of op een beurs kan net zo goed, al is dat laatste nog niet voorgekomen. Onlangs kocht ik rechtstreeks bij de kunstenaar: een risoprint van Nazif Lopulissa. Die sprak ik aan via Instagram en een paar dagen later ben ik langs zijn studio gefietst om hem op te halen.
Ik heb trouwens ook wel eens iets van een andere verzamelaar gekocht. Ik werkte een tijdje voor oud-reclameman Paul Mertz, die zijn studio op de begane grond van de beroemde Wolkenkrabber aan het Victorieplein in Amsterdam moest verlaten. Ik hielp hem met het archiveren van zijn professionele leven. Hij had ook veel kunst in die studio en dat kon ook niet allemaal mee, dus hij moest gaan ‘ontzamelen’, en toen heb ik een werk van Ko Aarts hem overgenomen. Het hing aan de muur tegenover het bureau waaraan ik altijd zat te werken. Nu herinnert dat werk me aan die periode, en aan die plek.
Is het belangrijk dat jij en je partner het altijd eens zijn over een aankoop? Hoe beslis je/jullie?
Ja, dat is wel belangrijk. Ik zou ook niet willen dat er iets in mijn huis hangt dat mijn vrouw afzichtelijk vindt. Dan heb ik waarschijnlijk steeds het gevoeld dat ik iets aan het bewijzen ben, en dat wil ik helemaal niet.
We beslissen meestal als volgt: een van ons stelt voor om ergens te gaan kijken, of laat iets online zien. Tot nu toe weten mijn vrouw en ik wel van tevoren – zonder dat we dat per se hoeven uit te spreken – of we eventueel zouden willen overwegen iets aan te kopen. Zoiets voel je blijkbaar aan.
Is er een galerie waar je een speciale band mee hebt?
Zoals ik al zei: ik verzamel nog niet zo lang, dus ik heb ook nog geen jarenlange relaties opgebouwd met galeries en galeriehouders. Ik kan het inmiddels wel goed vinden met de mensen van Dürst Britt & Mayhew in Den Haag. Onlangs hebben we daar een werk van Marwan Bassiouni aangekocht. Dat ging heel organisch: mijn vrouw kende eerder van werk van hem, toen bleek dat hij een show had bij DB&M, die we al kenden. Wij erheen, koffie, kunstenaar opgetrommeld, werk bekeken, terug in de auto. Welk werk vind jij het mooist? En jij? Een weekje laten rusten en toen besloten iets te kopen.
Als je onbeperkt budget had, van wie zou je dan een werk aankopen?
Pff, te veel om op te noemen natuurlijk. Echt onbeperkt? Dan een van de kanonnen natuurlijk: Rothko, De Kooning, Newman, maar ‘Black Square’ van Malevitsj is ook goed, hoor. En dichter bij huis: Jan Schoonhoven. En dan alles ophangen in een villa van Frank Lloyd Wright.
Wie zijn je favoriete kunstenaars (op GalleryViewer), en waarom?
Rabi Koria maakt een soort tableaus van beschilderde tegels, zijn werk heeft een ambachtelijke kant met veel aandacht voor het materiaal. Heel mooi.
De schilderijen van Charlie de Voet zijn raadselachtig en vaak ook grappig. Ze roepen bij mij vragen op over wat een schilderij eigenlijk is en hoe je ernaar kijkt. Hij maakt vooral monochromen, maar doet ook zeer bijzondere dingen met het canvas, van loshangend op het spierraam, in repen gedrapeerd tot het een gezicht vormt, tot zelfs een tent op stokjes.
In de schilderijen van Erin Lawlor zit veel beweging, en aandacht voor de handeling van het schilderen. Haar werk blijft onthullen, ongeacht hoe vaak je het bekeken hebt.
David Noro: Heel lieve, avontuurlijke schilderijen waar je blij van wordt. Een schilderij als vriend.
Daniëlle van Ark maakt heel divers werk, van schilderijen tot installaties. Ze heeft een heel directe, aansprekende ‘stem’. Er zit een soort slimmigheid in haar werk waardoor ik altijd denk: shit, dat had ik willen verzinnen. Heel knap is dat.
Cristina Lucas vind ik interessant omdat haar werk een goed voorbeeld is hoe je als kunstenaar sociaal of politiek geëngageerd werk kan maken zonder prekerig of paternalistisch te zijn. Dat hoeft voor mij niet zo. En bovendien: een schilderij is in de eerste plaats een object, geen pamflet (al kan het dat óók zijn).
Jenny Brosinski maakt grote doeken met intrigerende kleuren, gecombineerd met schetsachtige krabbles, en bovendien veel aandacht voor de onbeschilderde delen. Ik ken haar nog niet zo lang, en bovendien alleen maar online, dus ik kan niet wachten om haar werk in het echt te zien.