In de rubriek ‘De keuze van…’ laten we een keur aan kunstliefhebbers (van incidentele kopers tot kunstprofessionals) aan het woord over hun beleving van kunst, en vragen we naar hun voorkeuren: waar zien ze het liefste kunst? Waar kopen ze, en vooral: wie kopen ze? In dit deel Elisah van den Bergh (Curator NN Group, 27 jaar)
Wat betekent kunst voor jou?
Ik vind kunst belangrijk door alles wat het in je oproept en losmaakt. Kunst en haar makers verwonderen me. Kunstenaars zijn pioniers en innovators, en zien details en patronen in de wereld die hun tijdgenoten nog niet eerder op die manier konden waarnemen. Kunst is persoonlijk, ongrijpbaar en roept een reactie in je op die je ook als spiegel van je gemoedsrust kunt beschouwen. Wanneer ik me blij, verliefd, gefrustreerd of onzeker voel, zal ik ook sneller zo reageren op een schilderij. Het helpt me in het verwerken.
De kunst in mijn huis is een sfeermaker en heel persoonlijk. Het eerste wat je ziet wanneer je de ruimtes in mijn huis binnenloopt, zijn de werken aan de muur. In mijn woonkamer is dit een werk van 160 x 130 cm van Jordy van den Nieuwendijk, dat hij speciaal voor die plek heeft gemaakt. Hier heb ik symbolen voor aangeleverd, die voor mij belangrijk zijn. Wanneer iemand mijn woonkamer inloopt, ontmoeten ze daar dus meteen een stukje van mij.
Heb je kunst van huis uit meegekregen of heb je zelf je pad moeten vinden?
Mijn ouders hebben altijd veel interesse gehad in kunst en cultuur, en wilden dat graag met ons delen. Als kind vond ik musea saai, statisch en werd er heel ongeduldig van. Mijn moeder maakt beelden in steen en klei. Ik denk dat mijn interesse werd gewekt toen zij zelf ging exposeren, op lokale evenementen en in galeries. Daar kon ik al jong rondleidingen geven, verkooppraatjes houden en mensen enthousiasmeren over de werken die zij voor zich zagen. Zo zag ik de markt in werking en maakte ik voor het eerst kennis met de emoties die kunstwerken kunnen oproepen in bezoekers.
Tijdens mijn BA op University College Roosevelt en MA Art Management in Maastricht ontdekte ik dat de wereld van bedrijfscollecties me heel erg aan sprak. Een droombaan, die veelzijdig, verantwoordelijk, zakelijk, creatief en zelfstandig is, en daarmee de perfecte stip op de horizon vormde. Toen ben ik me pas echt gaan verdiepen in de hedendaagse kunstwereld. Na een zomercursus Art Business bij Christies in Londen en stages bij verschillende Nederlandse bedrijfscollecties wist ik het zeker.
Waar haal je je informatie over het wel en wee in de kunstwereld vandaan: krant, vakbladen, televisie, online?
Instagram is voor mij een hele belangrijke informatiebron. Hier kan ik de ontwikkeling van kunstenaars in de gaten houden, galeries volgen en krijg ik alle informatie die ik nodig heb. Daarnaast vind ik nieuwsbrieven van het Mondriaan Fonds, Mister Motley en Gallery Viewer fijne bronnen, en lees ik kunst-gerelateerde artikelen in kranten en tijdschriften.
Waar bekijk je het liefste kunst? In een galerie, museum, een beurs of online?
De leukste plek voor mij om kunst te kijken is bij een kunstenaar in het atelier. Dan krijg je de kans om even écht door hun ogen naar de wereld en hun werk te kijken. Het voelt persoonlijk en kwetsbaar en geeft me de kans om een band op te bouwen met de persoon en het werk. Galeries en beurzen bezoek ik ook graag, daar krijg ik het beste overzicht van het aanbod. Het liefst ga ik met een collega of vriendin, zodat ik kan sparren en we elkaar kunnen wijzen op werken of onopgemerkte details in een werk.
Ik heb het geluk dat ik voor mijn werk als conservator van een bedrijfscollectie voor interessante evenementen in de kunstwereld word uitgenodigd. Wanneer ik op deze plekken ben, ben ik daar in mijn rol als conservator. Voor de bedrijfscollectie van NN Group volg ik een beleid en de rode draad tussen de werken in de collectie. Daarin is het belangrijk dat kunstenaars een kunstvakopleiding in Nederland hebben gevolgd, en dat er experiment, onderzoek en innovatie blijkt uit hun werk. Voor mijn privécollectie volg ik mijn gevoel. Het zijn twee gescheiden werelden.
Hoe vaak per jaar koop je kunst? Koop je werk in oplage of liefst uniek werk?
Ik baseer mijn aankopen graag op de locatie waar ik het werk wil hangen. Ik ben net verhuisd, wat me weer lege muren heeft opgeleverd. Dat maakt dat ik dit jaar redelijk wat kunst heb gekocht. Het liefst koop ik uniek werk van kunstenaars die ik ken en voor mij de gunfactor hebben. Of ik iemand leuk vindt, is dus vaak doorslaggevend voor een aankoop. De werken aan mijn muren voelen nog verbonden met hun maker, en ik heb graag leuke mensen in huis. Fotografie, werken van kunstenaars buiten mijn budget, en klein werk vind ik niet erg om in oplage te kopen.
En waar koop je dan: in de galerie, op een kunstbeurs, op een veiling of online?
Ik heb zowel in galeries, op beurzen, op veilingen, online als bij kunstenaars persoonlijk gekocht. Ik ben heel blij dat al deze media beschikbaar zijn, vooral om mijn horizon te verbreden en nieuwe kunstenaars te ontdekken. Mijn hart gaat het snelst kloppen wanneer ik een werk bij een kunstenaar zelf koop, omdat de gunfactor dan is aangewakkerd.
Is het belangrijk dat jij en je partner het altijd eens zijn over een aankoop? Hoe beslis je/jullie?
Ik hoef (gelukkig) met niemand te overleggen voordat ik een aankoop doe. Ik vind het wel fijn als kunstwerken een reactie oproepen, dus met dat als basis in mijn collectie zal ik niet snel een werk in de kast laten verdwijnen.
Is er een galerie waar je een speciale band mee hebt?
Ik vind Galerie Bart een fijne plek om naar binnen te lopen, omdat je warm wordt ontvangen en er tijd wordt gemaakt voor een praatje. Ook bij Galerie Fleur en Wouter, Logman Gallery en Ron Mandos kom ik graag, om diezelfde reden. Ik vind het belangrijk dat ik me welkom voel, en toch ook de kans krijg om zelf op ontdekkingstocht te gaan in een tentoonstelling.
Als je onbeperkt budget had, van wie zou je dan een werk aankopen?
Met Mark Rothko had ik mijn eerste emotionele ervaring, en dat gevoel heb ik niet meer losgelaten. Kortgeleden gebeurde hetzelfde met de Chinese kunstenaar Liu Ye, toen ik zijn werk zag bij Fondazione Prada. Deze twee kunstenaars zal ik denk ik niet aan mijn muren krijgen, maar als ik onbeperkt budget had…
Wie zijn je favoriete kunstenaars (op GalleryViewer), en waarom?
De dromen wat dichterbij huis zijn ook eindeloos. De speelsheid en het handschrift van Koen Taselaar, de zachtheid en het levendige van Katarina Juričić, de techniek, balans en beheersing van Janine van Oene, het vervreemdende en innovatieve van Thom van Rijckevorsel, de humor van hardheid én gevoeligheid van Rogier Roeters, en de zachtheid en het speelse van Nazif Lopulissa. Daarnaast vind ik Said Kinos, Babs Bleeker en Tom van Veen interessante kunstenaars om verder te volgen in hun ontwikkelingen.