23 september 2025, Wouter van den Eijkel
Colorfield Painting anno nu
Galerie Roger Katwijk opent het seizoen met een vlootschouw van kunstenaars die werken in de traditie van colorfieldpainting. Wie dacht dat Rothko, Noland en Newman alle mogelijkheden van het monochromatische kleurvlak wel hadden verkend, komt bedrogen uit. We spraken Roger Katwijk over de samenstelling van de show en de nieuwe ruimte die hij aflopen april betrok.
Colour Field Explorations met werk van Erna Anema, Gijs van Lith, John O'Carroll, Gerard Prent, Alexandera Roozen, Dirk Salz is tot en met 11 oktober te zien bij Roger Katwijk in Amsterdam.
Nieuwe ruimte, zelfde blok
Jarenlang huisde Galerie Roger Katwijk in een grote ruimte een paar deuren verderop. Die ruimte moest Katwijk afgelopen voorjaar verlaten. Na een zoektocht vond hij een kleinere ruimte op hetzelfde blok aan de Prinsengracht. Katwijk verhuisde van nummer 737 naar 799, bijna op de hoek met de Nieuwe Spiegelstraat. De nieuwe ruimte zit iets meer in de loop, waardoor Katwijk meer aanloop heeft van voorbijgangers. Van de huidige show krijgt met name de blauwe wandsculptuur van Dirk Salz van passanten. ‘Men wil graag weten hoe het is gemaakt’, vertelt Katwijk. Begrijpelijk, want werk zoals dat van Salz valt op.
Dirk Salz, Galerie Roger Katwijk
Eindeloos politoeren
Van de zes deelnemende kunstenaars lijken Salz’ wandsculpturen visueel het meeste op de colorfield schilderijen van Mark Rothko, de naam die zowat synoniem is voor het genre. Salz’ werken komen alleen op een andere wijze tot stand.
Net als Rothko werkt Dirk Salz (DE, 1962) met talloze lagen waardoor diepte wordt gesuggereerd, alleen zijn Salz’ werken niet opgebouwd uit verf, maar uit epoxy en pigmenten. Salz brengt telkens een laag pigment en epoxy aan, laat deze uitharden en politoert deze vervolgens. Een arbeidsintensief proces dat hij zo’n dertig keer herhaalt. Het resultaat is een glad, spiegelend vlak dat aan de rand lichter blauw is dan in het centrum. “Als je er langer voorstaat, zie je je eigen spiegelbeeld niet meer, maar ervaar je alleen de diepte van het blauw. Het werk heeft een rustgevend effect”, aldus de galeriehouder.
Alexandra Roozen, Galerie Roger Katwijk
Een ander rustpunt in de tentoonstelling is de wand met werken op papier van Alexandra Roozen (NL, 1971). Rozen verkent thema's als stilte, traagheid en oneindigheid met niets meer dan een zwart potlood op papier. Kenmerkend voor haar werk is het gebruik van minimale visuele elementen, zoals stippen of lijnen. Als kijker verbaas je je over de precisie – één verkeerde beweging, één veeg over het grafiet, en je mag opnieuw beginnen – en de dichtheid waarmee de lijnen zijn aangebracht. Van de zijkant gezien kan je het grafiet op het papier zien liggen. Het zwart is zo intens donker dat de niet-betekende plekken licht lijken te geven.
John O’Carroll, Galerie Roger Katwijk
Net als bij Salz gaat de samenwerking met de Britse kunstenaar John O’Carroll al jaren terug. Net als Salz heeft O’Carroll inmiddels een internationaal naam. O’Carroll (1985, GB) woont en werkt in Cornwall, het schiereiland in het uiterste zuidwesten van Engeland. In het zuiden is de kust bijna subtropisch. Aan de noordzijde, waar O’Carroll woont, beukt de Atlantische Oceaan op de kliffen. Deze omgeving speelt een grote rol in zijn werk. In de drie werken die nu bij Roger Katwijk te zien zijn, zie je een wit, golfachtig vlak tegen een achtergrond van geoxideerd bladgoud en koper. De pigmenten voor het blauw en het wit in zijn werk zijn afkomstig uit Egypte, waar hij sinds jaar en dag als technisch tekenaar is verbonden aan een aantal projecten rond de Dakhla Oases.
Erna Anema, Galerie Roger Katwijk
De natuur is ook het uitgangspunt van Erna Anema’s doeken. Anema (1954, NL) is een fervent bergwandelaar en heeft een voorliefde voor bergen en gletsjers, en dan met name de gaten in eindmorenen (dat zijn de ophopingen van puin en gesteente die gletsjers achterlaten wanneer die afsmelten) die ontstaan door de klimaatsverandering.
De Rietveld- en Rijksacademie-alumnus schildert niet zozeer het landschap zelf, maar eerder het effect dat het op haar heeft. De morenen vormen een onderwerp dat zich leent voor de schilderkunstige vragen die ze zichzelf stelt. Haar ademhaling wordt letterlijk weerspiegeld in haar penseelstreken, zoals hoog op de morene en gletsjer in de ijle lucht: “adem in en adem weer uit”. Op deze manier onderzoekt ze de dynamiek van de morene - het breken en botsen van de ijsmassa's.
Gijs van Lith, Galerie Roger Katwijk
Voor in de galerie is werk te zien van Gijs van Lith. Van Lith is inmiddels 41, maar geldt als veelbelovend, mede omdat hij vooral bekend is in het zuiden van het land. Daar wil Katwijk verandering in brengen door Van Lith uit te nodig voor deze groepstentoonstelling.
Net als Salz bouwt Van Lith zijn werk op in lagen, maar dat doet hij wel op een andere wijze. “Gijs werkt in de schilderachtige traditie van heel lang naar de doeken kijken, dingen weghaalt en weer toevoegen. Dus uiteindelijk zijn het heel gelaagde schilderijen.” De werken die bij Roger Katwijk te zien zijn, zijn expressiever dan vroegere werken. Ook het kleurgebruik is uitbundiger.
Colour Field Explorations met werk van Erna Anema (NL), Gijs van Lith (NL), John O'Carroll (UK), Gerard Prent (NL), Alexandera Roozen (NL), Dirk Salz (D) is tot en met 11 oktober te zien bij Roger Katwijk in Amsterdam
