18 september 2025, Indra Devriendt
Vijf jaar Fred & Ferry Gallery: een trap naar de toekomst
Fred & Ferry Gallery viert haar vijfjarige bestaan. De galerie kiest al jaren voor een eigenzinnige koers, gericht op verbinding, experiment en duurzame samenwerkingen. De wervelende installatie, Grand Chambord Interchange van Adrien Tirtiaux, belichaamt die aanpak treffend.
Grand Chambord Interchange hertekent de galerieruimte letterlijk en figuurlijk. De trappenconstructie van Tirtiaux verbindt twee verdiepingen. De ene trap brengt ons naar boven, de andere weer naar beneden. Ze draaien rond een cilindervormige basis. Het is een indrukwekkende, transparante, houten constructie. De circulatie doorheen de galerie verandert en de doorkijk brengt een nieuw perspectief op de ruimtes. Bezoekers op de trappen ontmoeten elkaar. Dat weerspiegelt meteen de open blik van de galeriewerking. De architecturale ingreep van Tirtiaux blijft minstens een jaar staan. Kortlopende en langlopende tentoonstellingen zullen elkaar kruisen. Er volgen wisselende opdelingen van de ruimtes en er wordt ook verdieping doorbrekend gewerkt. Verder is er variatie tussen opkomende en gevestigde kunstenaars en diverse media. Het programma blijft bewegen en de installatie van Tirtiaux biedt continuïteit.
Adrien Tirtiaux, Grand Chambord Interchange, 2025, FRED&FERRY. Foto: Lynn van Oijstaeijen
Grand Chambord Interchange laat zich lezen als een manifest. Het weerspiegelt waar Fred & Ferry Gallery voor staat: een plek waar kunst groeit en waar netwerken en oeuvres elkaar versterken. De kracht van Frederik Vergaert als artistiek leider ligt in het verbinden van mensen. Hij stimuleert zowel proces als presentatie en creëert ruimte voor ontmoeting en uitwisseling. De galerie is geen commerciële snelweg, maar een kruispunt van ideeën. Grand Chambord Interchange symboliseert dat: een fysieke en mentale verbinding tussen kunstenaars, projecten en perspectieven. De installatie is modulair en meervoudig, schept mogelijkheden tot interpretatie en samenwerking. Het werk opent nieuwe mogelijkheden om de visie van de galerie verder te dragen.
De titel Grand Chambord Interchange verwijst naar de monumentaliteit van de installatie, de dubbele helixtrap in Château de Chambord en de uitwisseling. De helixtrappen in het Kasteel van Chambord in Frankrijk zijn een architectonisch meesterwerk, gemaakt naar een ontwerp van Leonardo De Vinci. Tirtiaux past een gelijkaardig principe toe, maar zet het naar zijn hand. Doorheen het jaar zal de wand rondom de trappen bij Fred & Ferry veranderen. Aanvankelijk wilde Tirtiaux het werk een groen omhulsel met openingen geven. Dat is een verwijzing naar een eerste belangrijke samenwerking tussen Vergaert en Tirtiaux. Vergaert runde de toenmalige ruimte Lokaal 01 in Antwerpen waar Tirtiaux in 2013 Office / Baraques realiseerde. In die voormalige garageruimte bedekten bielzen een smeerput. Tirtiaux gebruikte de bielzen om een trap te bouwen tot op het dak. De buitenkant van deze installatie was afgewerkt met een groene wand. Office / Baraques verwijst speels naar Office Baroque, een iconisch werk van Gordon Matta-Clark. Hij brak een gebouw open om nieuwe perspectieven te creëren. Grand Chambord Interchange noemt Tirtiaux al lachend Office Renaissance, een hergeboorte van zijn eerdere werk en een nieuwe fase voor Fred & Ferry Gallery.
De openingstentoonstelling Witboek van dit feestjaar cureren Vergaert en Bruno Devos. Ze ontwierpen een witboek en nodigden 56 kunstenaars uit om er een persoonlijke invulling aan te geven. Deze kunstenaars zijn aan de galerie verbonden of maakten al een publicatie met Devos en zijn uitgeverij Hopper & Fuchs. Op de benedenverdieping van de galerie zijn de witboeken te zien, boven tonen de kunstenaars werk gerelateerd aan de invulling van hun boek. De presentatie van de witboeken gebeurt op een publicatie van DD. Trans. De gele rug is een meerwaarde en zorgt voor een warme gloed. Tirtiaux vond deze boeken in het magazijn van Devos. Ze kunnen niet verkocht worden wegens fouten in de afdrukken. Na de tentoonstelling vormen de witboeken een bibliotheek. Devos reist daarmee de wereld rond naar boekenbeurzen en exposeert die daar ook. De foutieve publicatie van DD. Trans zal Tirtiaux na de eerste tentoonstelling nog gebruiken als wand voor zijn installatie. De houten trapconstructie vormt een centraal onderdeel in de presentatie. Het is visueel zo krachtig dat Tirtiaux het in deze eerste fase nog niet bedekte met een wand.
Het bureau van de galerie krijgt een nieuwe plek naast de trap. De tafel bestaat uit Tirtulles. Deze modules maakte Tirtiaux ooit tijdens een residentie in FLAC. Intussen kregen ze diverse toepassingen, zoals eerder als boekenrek in de galerieruimte. Net zoals de Tirtulles, is Grand Chambord Interchange veranderlijk. De trap fungeert als sculptuur, circulatiepunt en ontmoetingsplek. Het is geen eindpunt, maar een begin, een nieuwe trap naar wat kunst en de werking van een galerie kunnen zijn en betekenen.
Adrien Tirtiaux - Grand Chambord Interchange - 2025. Foto: Lynn van Oijstaeijen
