24 january 2025, Flor Linckens
Defiant Bodies in Contour Gallery
Tot en met 22 februari 2025 presenteert Contour Gallery in Rotterdam de tentoonstelling ‘Defiant Bodies’. Deze eerste editie binnen het Young Curators Program (YCP) biedt upcoming curatoren uit Rotterdam de kans om hun unieke visie vorm te geven. Curator Maja Šmon opent het door de galerie geïnitieerde programma met een spannende en poëtische selectie van drie jonge kunstenaars. “Ik zoek ervaringen binnen de kunst- en cultuursector waarin het overstijgende de grenzen van het denkbare verlegt,” zegt Šmon. “Hoe zijn onze lichamen verweven met onze verlangens naar vrijheid en zelfexpressie? Deze tentoonstelling presenteert foto’s van Elena Orta, schilderijen van Vera Kersting en performance- en videowerk van Kulshedra Dervishi.”
‘Defiant Bodies’ verkent thema's als lichamelijke transgressie en bevrijding, geweld en collectief verzet. Wat doen we als de buitenwereld botst met onze vrijheden of verlangens? Hoe onderhandelen we daarover of breken we los? Welke rol speelt verbinding met anderen hierin?
De term ‘Defiant Bodies’, opstandige lichamen in verzet, voelt bijzondere actueel in de wereld van dit moment. Geïnspireerd door het nieuws en sociaal-politieke spanningen in de maatschappij, stelt de tentoonstelling vragen over de uiteenlopende sporen die geweld achterlaat en hoe deze ervaringen zich vertalen naar protest en alternatieve vormen van verbinding. De expositie nodigt ons uit om na te denken over de effecten van macht en de rol die ons (individuele en collectieve) lichaam speelt in verzet en heling.
De kunstenaars benaderen dit verzet elk op hun eigen manier en vanuit hun eigen discipline. Bewegingskunstenaar Kulshedra Dervishi, schilder Vera Kersting en fotograaf Elena Orta onderzoeken verzet als een manier om te reageren op een omgeving die persoonlijke vrijheden of verlangens in de weg staat. Door op te gaan in een collectieve ervaring, overstijgt het individu de grenzen van het eigen lichaam.
Een deel van de tentoonstelling richt zich op de samenwerking tussen choreograaf Kulshedra, die een videowerk en solo-performance toont van hun project ‘Rebel Body Vol. 1’, en fotograaf Elena Orta, die foto’s presenteert die tijdens het videodansproject Rebel Body Vol.1 zijn gemaakt. Daarnaast toont schilder Vera Kersting schilderijen uit haar serie ‘Ik moest buigen zei ze’.
Kulshedra Dervishi (1998) beschrijft zichzelf als een bewegings- en gewaarwordingskunstenaar, choreograaf, performer, docent, plezieractivist en lichaamswerker. De kunstenaar komt uit Albanië/Italië maar woont en werkt op dit moment in Berlijn. Terugkerende thema’s in hun werk zijn onder meer de dynamiek binnen groepen, verschillende vormen van geweld, folklore, seksualiteit en psychologie, met een bijzondere focus op intersectionele bevrijding.
In het performancekunstwerk ‘Rebel Body Vol. I’ betrekt de kunstenaar dertien queer en trans performers bij een onderzoek naar hoe lichamen zich handhaven onder systemisch geweld en onderdrukkende regimes. Hen verkent daarbij hoe beweging kan dienen als een middel om de complexe dynamiek van deze onderdrukking te begrijpen en te doorbreken. Daarbij staat de collectieve kracht centraal, als aanjager van nieuwe vormen van lichamelijke expressie en veerkracht, waarbij universele emoties zoals rouw, woede en geweld worden omarmd.
Over 'Rebel Body Vol. I' zegt Dervishi: “Dit project is voortgekomen uit ‘Messpit’, een workshop die ik de afgelopen twee jaar heb verzorgd waarbij middels beweging overlevingsstrategieën worden opgebouwd. Voor het videoproject heb ik queer en trans performers uitgenodigd en aangestuurd die in steun en vertrouwen bij mijn praktijk zijn aangesloten om bewegingen te verkennen die ik heb ontwikkeld, zoals het gebruik van collectieve kracht om te bereiken wat alleen onmogelijk voelt. Het gaat erom dat we ons gesteund voelen door een groep die ruimte creëert voor emoties die vaak gestigmatiseerd worden, zoals woede, hopeloosheid en verdriet, en dat we onze lichamen en verhalen in beweging brengen door middel van lichamelijke veerkracht en authentieke expressie. Ik ben dankbaar voor het vertrouwen en iedereen die resoneert met mijn praktijken.”
Elena Orta (1995) werd in 1995 geboren in Italië. Na een periode in Amsterdam woont en werkt ze sinds 2023 in Berlijn. Orta werkt voornamelijk met fotografie en film, soms aangevuld met geluid, muziek en schilderkunst. Haar praktijk wordt gekenmerkt door samenwerkingen met andere kunstenaars en een diepgaande betrokkenheid bij de lokale queer en trans performancekunstscene van de Duitse hoofdstad.
De kunstenaar wordt naar eigen zeggen gedreven door een diepe behoefte om de diepte en complexiteit van menselijke handelingen, gevoelens, schoonheid en details vast te leggen. Haar werk richt zich in het bijzonder op thema’s als liefde, intimiteit, identiteit, queerness, verlies, nostalgie en diepgaande menselijke connecties. In haar fotografische praktijk onderzoekt Orta de balans tussen confrontatie en bescherming en legt ze de subtiele grens bloot tussen verzet en terugtrekking.
Haar gelaagde zwart-witfoto's tonen hoe lichamen een interactie aangaan met hun omgeving en onthullen een collectieve dynamiek. Ze weet momenten vast te leggen waarin individuele identiteit oplost in een gezamenlijke beweging, waardoor de spanning tussen persoonlijke en gedeelde ervaringen voelbaar wordt.
In de tentoonstelling ‘Defiant Bodies’ presenteert Orta een nieuwe fotoserie die voortkomt uit Dervishi’s project ‘Rebel Body Vol. I’. Orta laat hierin zien hoe individuele ‘body-psyches’ worden overschreden en worden getransformeerd tot een collectieve fysieke expressie van mededogen, die soms leidt tot een persoonlijke bevrijding. Door het gebruik van zwart-witfotografie creëert Orta een zekere afstand, waardoor de kijker zich kan verdiepen in de complexe dynamiek van verweven lichamen en beweging.
Over haar werk zegt Orta: “Als kunstenaar en fotograaf ben ik geïnteresseerd in het verkennen van de rauwe werkelijkheid van de menselijke conditie. In het project ‘Rebel Body Vol. I’ was ik getuige van een groep performers die de thema’s ‘geweld’ en ‘verzet’ verkenden door middel van beweging. Wat is geweld? En wie mag daarover oordelen? Hoe manifesteert en voelt een lichaam deze immense kracht in een maatschappij die de realiteit van gemarginaliseerde mensen niet rechtvaardigt of valideert. Gedurende de voorstelling botsen de lichamen en weerspiegelen hun onderlinge spanningen de onrust van innerlijke en uiterlijke werelden. Beweging wordt hier zowel de taal van verdriet als de manifestatie van verzet, waarbij lichamen samensmelten in collectieve steun en zo een krachtige, onderling afhankelijke entiteit vormen.”
Ook het werk van Vera Kersting laat op interessante manieren zien hoe onze geest en de taal van ons lichaam met elkaar verweven zijn. Kersting werd in 1997 geboren in Rotterdam. In haar multidisciplinaire praktijk komen schilderkunst, installatie, film, geluid, tekst en kostuums samen. Ze studeerde mode aan ArtEZ in Arnhem, gevolgd door een Master of Fine Arts aan het KASK in Gent. In haar werk richt ze zich op het overschrijden van grenzen en zet ze kleur in om de spanning tussen ogenschijnlijk tegenstrijdige emoties, zoals humor en lijden, troost en verlangen, zichtbaar te maken. Recentelijk bracht Kersting drie maanden door in Yogyakarta bij het kunstenaarscollectief Taring Padi, waar ze haar interesse in culturele narratieven verder verdiepte en onderzoek deed naar haar eigen connectie met de geschiedenis van Indonesië. Haar grootmoeder werd tijdens de Tweede Wereldoorlog geïnterneerd in een Japans concentratiekamp in Indonesië, een persoonlijke geschiedenis die een belangrijke rol speelt in haar werk. In de serie Ik moest buigen zei ze, waarvan enkele werken nu te zien zijn in Contour Gallery, vertaalt Kersting deze ervaringen naar een universeel verhaal. Hierin onderzoekt ze thema’s als vernedering, onderwerping en uitputting, maar ook fysieke en mentale veerkracht. Ze werkt daarbij vaak met felle kleuren en groteske, ietwat unheimliche elementen, waardoor haar schilderijen een zekere spanning oproepen. Haar composities balanceren ergens tussen het verleden en het heden, tussen werkelijkheid en fictie, en ademen zowel angst als troost.
Maja Šmon, de curator van ‘Defiant Bodies’, heeft met deze tentoonstelling een ambitieus kader neergezet. Haar zorgvuldige selectie van kunstwerken biedt boeiende perspectieven op lichamelijke bevrijding en collectieve weerstand. Door kunstenaars te selecteren die grenzen aftasten en overschrijden, nodigt Šmon bezoekers uit om op een nieuwe manier naar lichamelijke ervaring en collectieve kracht te kijken. Šmon: “Deze projecten voeden het gevoel van verzet, de gelaagdheid van menselijke emoties en de kracht van het lichaam.”
Programma
Naast de tentoonstelling biedt Contour Gallery een publieksprogramma dat zorgt voor extra verdieping en context:
- 1 februari | 16:00 Artist Talk: curator Maja Šmon gaat in gesprek met Vera Kersting en Elena Orta
- 7 februari | 19:00 Poetry Reading door Vera Kersting
- 22 februari | 16:00 - 18:00 Finissage en Curator Talk met Maja Šmon
