26 march 2024, Flor Linckens
Tussen kunst en kunstmatige intelligentie: de humanoids van Hans van der Ham
Galerie Stigter Van Doesburg in Amsterdam toont tot en met 13 april een solotentoonstelling van Hans van der Ham. In ‘Facing Humanoids’ gaat de Nederlandse schilder, beeldhouwer, curator en pianist dieper in op de vraag wat het betekent om mens te zijn in een periode waarin we zelf steeds meer humanoid worden.
Van der Ham: “Op het platte vlak, binnen die rechthoek, kun je een hele wereld oproepen. (…) Ik begin met een egale ondergrond, dan ben ik dat wit kwijt. Dat is een soort angst die ik dan overwonnen heb (lacht) en dan voeg ik wat kleur toe die een achtergrond zou kunnen vormen. Dat geeft al iets van een wereld aan. Dan gebeurt er iets en komt het [proces] in het onderbewuste terecht. Er verschijnt daar iets, een mogelijk uitgangspunt, maar bijna nooit letterlijk. Dan zou het vanuit de ratio komen en dat is nou net wat ik niet wil, want dan zou je een illustratie van een idee krijgen. (…) Als het niet relateert aan de werkelijkheid, dan komt het meer tot je innerlijk.”
In de tentoonstelling ‘Facing Humanoids’, die nu te zien is in Galerie Stigter Van Doesburg, bouwt Van der Ham voort op dit thema, waarbij de focus ligt op de vervagende grenzen tussen mensen en humanoïde robots. Deze schilderijen vragen de kijker om stil te staan bij wat het betekent om mens te zijn in een periode waarin we zelf steeds meer humanoid worden — door het gebruik van smartphones en, als het aan Elon Musk ligt, geïmplanteerde Neuralink brain chips.
Het werk van Van der Ham is opgenomen in de collecties van het Stedelijk Museum Schiedam, AkzoNobel, het Ministerie van Buitenlandse Zaken, Museum Beelden aan Zee, de Koninklijke Bibliotheek, de Rabobank en KPMG. Van der Ham maakte daarnaast ook verschillende sculpturen voor de publieke ruimte, zoals het werk dat in 2022 werd onthuld op de hoek van de Mathenesserlaan en Breitnerstraat in Rotterdam. Later dit jaar zal zijn eerste monografie worden uitgebracht bij Jap Sam Books.
