06 march 2020, Flor Linckens
Pieter Henket | Congo Tales
Tot en met 5 april is in Kahmann Gallery in Amsterdam de solotentoonstelling Congo Tales te zien van Pieter Henket. Deze foto’s hebben een haast schilderachtige kwaliteit met een vleugje magisch realisme. Je kijkt hier naar een reeks bijzondere fotografische verbeeldingen van Congolese mythen.
Het concept van Congo Tales werd bedacht door de Nederlandse filmproducent Eva Vonk. Het is onderdeel van het educatie- en conservatieproject Tale of Us, dat ons de verhalen laat zien van mensen die in afgelegen en bedreigde ecosystemen wonen. In deze eerste reeks staat het Mbomo district in Congo centraal. Dat gebied is misschien niet zo bekend, maar het gaat om het op één na grootste tropische regenwoud ter wereld, waar naast mensen ook duizenden planten- en dierensoorten leven. Het Congobekken, dat een kwart van het regenwoud op aarde vertegenwoordigt, wordt bedreigd door mijnbouw en het op grote schaal kappen van bomen. Maar de natuur is ontzettend belangrijk voor deze gemeenschap en speelt daarom ook een belangrijke rol in de mythes en geschiedenis van deze mensen. Dit is een orale traditie waarbij verhalen van generatie op generatie verteld worden. Vonk wilde deze verhalen - samen met producent Stefanie Plattner - vastleggen om aandacht te vestigen op dit kwetsbare ecosysteem en de mensen die er wonen. Het totaal aan verhalen, muziek en toneel dat het team te zien kreeg in verschillende dorpjes komt samen in het boek Congo Tales. De 24 mythen werden vertaald in het Engels, Frans en Lingal (een Bantu taal). Ze werkten hiervoor samen met een lokale radioproducer, een activist, tolken en twee Congolese broers: de filosoof S. R. Kovo N’Sondé en de schrijver Wilfried N'Sondé. Alles om een zo getrouw mogelijke weergave te waarborgen. Want Vonk en Plattner zijn idealistisch in hun hoop om deze mensen, hun cultuur en bedreigde leefomgeving op de kaart te zetten. Maar ze realiseren zich ook dat lokale stemmen nodig zijn om de verhalen zo goed mogelijk te kunnen vertellen. Na het afronden van het eerste deel van het project werd Pieter Henket gevraagd om de vastgelegde mythen en verhalen te voorzien van beeld.
Pieter Henket, The Rainbow Python, 2017, Kahmann Gallery.
Bird, 2017, Kahmann Gallery.
Voor deze omvangrijke serie voor Congo Tales ging Henket voor een gestileerde look, effectief gebruik makend van het imponerende landschap. Gewapend met een stroboscoop op batterijen wist hij een dramatisch effect te creëren dat laat denken aan Nederlandse schilderijen uit de 17e eeuw. Deze gemeenschap leeft in opperste harmonie met de natuur en dat komt goed tot zijn recht in deze foto’s. Lokale vrijwilligers, veelal kinderen, beelden de scènes uit. De verhalen gaan over thema’s als leven en dood, de schepping, de kracht van de natuur en rituelen die samengaan met de overgang naar volwassenheid, maar ook over het landschap en de dieren die er leven. Zijn hoofdpersonen dachten zelf mee over kostuums en over de uitbeelding van de verhalen. Het levert krachtige, filmische portretten op die soms een surrealistisch randje hebben. Henket weet het mysterie en de magie van deze - voorheen alleen doorvertelde – folklore en verhalen levendig te verbeelden op een moderne manier. Hij weet daarmee verschillende culturen te verbinden.
Pieter Henket, The River, 2017, Kahmann Gallery.
De tentoonstelling Congo Tales is nog tot en met 5 april te zien bij Kahmann Gallery, Amsterdam.
In januari 2019 werden enkele van Henkets foto’s uit deze serie geveild bij Christie’s om geld in te zamelen voor de voortzetting van het project, zodat ook andere verhalen, in andere gebieden, vastgelegd kunnen worden. Het Rijksmuseum en Museum de Fundatie kochten beide zes grote werken uit deze serie aan voor hun fotografie collectie.
