03 july 2023, Wouter van den Eijkel
Het atelier van... Ruben Raven
Schilder Ruben Raven gaat graag de samenwerking aan met collega-kunstenaars. Eerder dit voorjaar maakte hij samen met Kaspar Dejong een serie werken. De afgelopen weken was Ravens werk, samen met dat van Joeri Woudstra, te zien in 'Claire’s Palette' bij Josilda da Conceição Gallery. Een show waarvoor alle ideeën werden ontwikkeld met behulp van AI, inclusief de naam van de tentoonstelling. We vroegen Raven waarom hij zo graag samenwerkt en waarom hij inspiratie ontleent aan haakwerk. Deze zaterdag opent bij Da Conceição de zomertentoonstelling 'Connecting the future' met werk van vijf Servische kunstenaars en dat van Raven.
Waar is je atelier en hoe ziet het eruit?
Momenteel bevindt mijn atelier zich op een boerderij in Zeewolde, direct boven de werkplaats van mijn moeder, die een goudsmid is. Deze locatie biedt ons de kostbare gelegenheid om veel tijd door te brengen met het uitwisselen van ideeën en het bespreken van ons werk. Ik ben momenteel ook actief op zoek naar een werkruimte in Amsterdam, omdat ik graag dichter bij mijn collega's wil zijn met wie ik nauw samenwerk.
Hoe ziet een typische dag in je atelier eruit?
Ik streef ernaar om mijn werkdag zo gestructureerd mogelijk in te delen. Gewoonlijk begin ik rond 9 uur, hoewel ik vaak wat tijd nodig heb om mijn concentratie te vinden in het eerste uur. Om op gang te komen, geniet ik van een kop koffie terwijl ik de krant lees of het nieuws op internet volg om op de hoogte te blijven van wat er in de wereld gebeurt.
Daarna ga ik aan de slag met het uitwerken van mijn plannen en ideeën die ik al klaar heb liggen. Gedurende de dag werk ik constant door, meestal met achtergrondmuziek. Dat kan van alles zijn: een technosetje, hiphop, klassieke muziek of soms zelfs Rammstein of Alice in Chains, afhankelijk van mijn stemming. Ik sta open voor allerlei soorten muziek, zolang het maar geen top-40 is, omdat ik van mening ben dat deze vaak gebrek aan passie of oprechtheid vertoont.
Soms luister ik ook naar podcasts tijdens het werk, tenzij ik me in een complexe situatie bevind waarbij ik alle omgevingsgeluiden uitschakel. Op dat moment probeer ik me volledig te focussen en het probleem op te lossen. Ik merk ook op dat ik veel tijd besteed aan het facetimen met mijn vriendin, vrienden, of collega’s waarbij ik discussies voer terwijl ik aan het werk ben. Ik leg mijn telefoon dan schuin naast mijn penselen neer en geniet van het multitasken in de ruimte. Dit vind ik altijd heerlijk om te doen, vooral tijdens een lange dag.
Ruben Raven, Zero Can, 2020, Josilda da Conceição Gallery
Waar moet een goed atelier voor jou aan voldoen? Je bent schilder, maar doet ook veel met computers. Is natuurlijk licht een vereiste voor jou of heb je meer behoefte aan een grote ruimte?
Mijn streven is om in de toekomst een ruim atelier te hebben waarin ik mijn werk langdurig kan tentoonstellen in mijn eigen omgeving en regelmatig kan laten rijpen en aanpassen. Momenteel fungeert mijn huidige werkruimte ook deels als opslagruimte voor verschillende projecten waaraan ik werk, terwijl ik eigenlijk behoefte heb aan een geordende omgeving waarin ik gemakkelijk kan rondlopen en een duidelijk overzicht kan behouden van al mijn projecten. Om dit te realiseren, is de grootte van het atelier van essentieel belang. Daarnaast hecht ik veel waarde aan voldoende natuurlijk licht, en gelukkig heb ik op dit moment plafondramen die prachtig daglicht binnenlaten. Dit stelt me in staat om mijn schilderijen optimaal te beoordelen onder de beste belichting.
Je werk was onlangs te zien in 'Claire’s Palette', een duotentoonstelling met Joeri Woudstra. Kan je uitleggen waar de show over gaat?
Tijdens deze tentoonstelling bundelden wij onze vaardigheden voor een duopresentatie. Joeri is een meester in digitale toepassingen, terwijl ik me vooral richt op traditionele kunstvormen.
Samen besloten we een innovatieve expositie te creëren, waarbij we AI als hulpmiddel gebruikten bij het ontwikkelen van onze ideeën. Zelfs de titel van de tentoonstelling is met behulp van deze technologie bedacht. Ons basis thema was bloemen, omdat we allebei een grote interesse hebben in het uitwerken van dit onderwerp in onze kunstwerken.
Met behulp van AI hebben we composities gemaakt van bloemen, waarbij we tijdens het ontwikkelingsproces ontdekten dat het visuele proces veel interessanter was dan het uiteindelijke resultaat. In de serie "Unbloomed" tonen we dus bloemen die slechts ongeveer 10% van hun volledige ontwikkeling hebben bereikt. Daarnaast wilden we breken met de standaardpresentatie van een expositie in een galerie. Daarom besloten we zelfs de vloer te bedekken met een vinylprint gebaseerd op deze renders, in combinatie met andere visuele elementen die ons interesseerden.
Aan de muur hangen kunstwerken die gebaseerd zijn op het concept van stickervellen, waarbij de stickers ingekaderd zijn op een vel. Joeri heeft deze vellen ontworpen op de computer en ze vervolgens met een lasertechniek uitgevoerd in aluminium. Ik heb op mijn beurt de stickers in hun traditionele vorm geschilderd, gebruikmakend van olieverf. Het thema van stickervellen bleek een perfecte fysieke samensmelting van onze werken.
Claire's Palette, Josilda da Conceição Gallery
Hoe kwam de samenwerking met Joeri tot stand?
Ik kwam in aanraking met Joeri via Instagram, waar ik onder de indruk raakte van zijn bijzondere werk. We kregen wat contact via het internet en liepen elkaar tegen het lijf tijdens mijn groepexpositie op Art Rotterdam, daar werd zijn werk tentoongesteld in de Prospects-sectie van het Mondriaan Fonds.
We merkten al snel dat er sterke overkomsten waren tussen onze interesses en besloten daarom om samen te werken voor deze tentoonstelling en dat bleek supergoed te werken.
Eerder dit voorjaar had je nog een duotentoonstelling met Kaspar Dejong. Is de samenwerking of een duopresentatie iets dat je bewust opzoekt? Zit daar een bepaald voordeel aan voor jou?
Na mijn afstudeerperiode besefte ik sterk de individualiteit van het kunstenaarschap en miste ik de samenwerking met andere creatieve mensen. Toen ik voor het eerst met Kaspar ging samenwerken, ontdekte ik hoe stimulerend het is om met andere makers te kunnen brainstormen en samen tot geweldige ideeën en concepten te komen. Dit bracht me tot het besef dat dit een fantastische formule is om projecten uit te voeren en dat het verfrissend kan zijn voor mijn eigen praktijk om andere invloeden in mijn werk toe te laten en op die manier samen grote stappen te kunnen zetten.
Voor de show met Kaspar ondernamen jullie een aantal field trips naar minder aangeharkte steden in Europa. Welke voorbereiding had je voor 'Claire’s Palette'?
Aangezien dit een overlappende expositie betrof, stond er aanzienlijk meer tijdsdruk op ons en verliep de communicatie voornamelijk digitaal. We werkten onze ideeën vooral uit via spraakmemo's en spontane telefoontjes wanneer er belangrijke zaken besproken moesten worden. Gedurende de hele dag stuurden we elkaar afbeeldingen en schetsen als inspiratie en mogelijke creatieve mogelijkheden. Naarmate we het moment van realisatie naderden, begonnen we steeds meer samen te werken op locatie om het werk daadwerkelijk te produceren.
Je onderwerpen zijn vaak alledaags: voorwerpen die we niet meer gebruiken, zoals oude monitors, dvd's, maar ook haakwerk. Kan je vertellen waar je op aanslaat. Waarom zie je bijvoorbeeld potentie in het naschilderen van een haakwerk?
In mijn praktijk streef ik voortdurend naar innovatie door nieuwe ideeën en onderwerpen te verkennen. Afgelopen zomer, in 2022, maakte ik een reis door Kroatië en Bosnië, waar ik herhaaldelijk stuitte op een decoratieve kunstvorm die ik persoonlijk was vergeten, maar die veel herinneringen bij me opriep. Het betrof haakwerken, en ik werd geïnspireerd door de oneindige mogelijkheden die ermee gecreëerd kunnen worden. Deze fascinatie zette mij ertoe aan om dit thema verder uit te werken. Als schilder was ik op zoek naar een manier om het gevoel van deze techniek om te kunnen toveren op een canvas en zo dus veel nieuwe visuele concepten kan uitwerken in de toekomst, en ga hier nog veel mee experimenteren.
Ruben Raven, Brian Eno - Music for airports CD, 2021, Josilda da Conceição Gallery
Is er een ander medium waarin je graag een keer zou werken?
Tijdens mijn samenwerking met Joeri raakte ik geïnspireerd om diverse materialen te verkennen en ze te gebruiken als basis voor mijn kunstwerken. Dit heeft mij op het idee gebracht om een samenwerking aan te willen gaan met het textielmuseum van Tilburg. Het doel is om unieke ontwerpen voor geweven stoffen en gehaakte werken te creëren en deze vervolgens toe te passen op canvas om zo nog een stap verder te zetten.
Waar werk je op dit moment aan?
Op dit moment staat er heel wat op de planning en ben ik met meerdere dingen tegelijk bezig zoals een presentatie bij de aankomende beurs van unfair. In november van dit jaar neem ik deel aan een beurs in Barcelona, waar ik mijn allereerste solopresentatie zal geven. Daarnaast werk ik samen met Joeri Woudstra aan een duopresentatie voor Art Rotterdam. We hebben grootse plannen om daar een complete stand om te toveren en er iets bijzonders van te maken.
