09 december 2022, Flor Linckens
Verken je ongemak in DMW Gallery
In DMW Gallery in Antwerpen is tot en met 17 december de groepstentoonstelling ‘Je t’emb(ar)rasse’ te zien, een titel die afhankelijk van de haakjes verschiet van ‘Ik kus je’ naar ‘Ik breng je in verlegenheid’. De aankondigingsposter van de expositie geeft twee heldere instructies “om jezelf op gracieuze wijze in verlegenheid te laten brengen”: laat ruimte voor bezinning en neem jezelf niet al te serieus.
De expositie werd gecureerd door kunsthistoricus Tamara Beheydt, die regelmatig schrijft over kunst in publicaties als H ART Magazine en De Tijd. In deze tentoonstelling introduceert ze een reeks kunstwerken die direct of indirect verwijzen naar het brede spectrum van ongemak. Veel van de deelnemende kunstenaars zijn millennials (1980-1996), die regelmatig tot de meest awkward generatie gerekend worden. Beheydt onderzoekt hier uiteenlopende aspecten van dit ongemak, van het fysieke en emotionele tot het psychologische aspect. In de tentoonstelling uit het zich in werken die speels, irrationeel en absurd zijn, maar soms ook pijnlijk en in alle gevallen intens menselijk. Ze gaan bijvoorbeeld over schaamte, ongeschreven sociale regels en grenzen, onbegrip en seksueel verlangen.
Zo zie je in ‘Je t’emb(ar)rasse’ onder meer een reeks artistieke memes van de Belgische kunstenaar Marijke De Roover. Het is onterecht om memes simpelweg af te doen als grappige plaatjes op het internet; het zijn visuele documenten die iets zeggen over onze samenleving en daadwerkelijk maatschappelijke veranderingen teweeg kunnen brengen. Onderzoekers van de HVA publiceerden onlangs een tweede Critical Meme Reader, waarin het culturele belang van memes geduid wordt. De Roover put voor haar praktijk uit een veelheid aan bronnen: van feministische en queer theorie tot populaire cultuur, romantische komedies, mental health en opera. Ze toont in haar werken een humoristische doch ietwat cynische en semi-autobiografische visie op haar frustrerende ervaringen als queer vrouw binnen een heteronormatieve en op mannen gerichte maatschappij. De titels van haar werken zijn vaak in gelijke mate ongemakkelijk en grappig, zo toont ze in deze expositie onder meer de werken 'once i was early for therapy and had to wait outside the house so i started singing “don't rain on my parade” and my therapist came out to ask if I was ok' en 'falling asleep with my vibrator on so it rocks me to sleep'. Het werk van De Roover was in 2020 nog te zien in Museum De Pont en het jaar daarvoor tijdens een performanceavond van de David Roberts Art Foundation tijdens Frieze Week in Londen.
De eveneens Vlaamse kunstenaar Vaast Colson staat bekend om zijn actiekunstwerken die kunst als medium op verschillende manieren in vraag stellen. Hij maakte vooralsnog duizenden acties en performances. In deze tentoonstelling toont hij twee werken die in hun grensverlegging lijken te verwijzen naar de blikjes poep van de Italiaanse kunstenaar Piero Manzoni. Colson maakt hier echter gebruik van een andere vorm van lichaamsuitscheiding: sperma.
Ook Messieurs Delmotte zoekt het ongemak op en toont in de expositie onder meer de tekening ‘Tinder Surprise’, uit zijn Fake Drawings serie. De K in Kinder Surprise is hier ingewisseld voor een T en het kinderei wordt vergezeld door de tekst “sex surprise inside!?”.
Charlot Van Geert presenteert in de tentoonstelling een sculptuur dat de ongemakkelijkheid van een ziekenbezoek visualiseert. In ‘A Speedy Recovery’ zien we een fruitmand op een tafeltje, uitgevoerd in zwart brons. Als je ongemakkelijkheid zou visualiseren dan zouden de cringey vormen van het tafeltje goed in de buurt komen.
