Hoe ziet het ideale atelier eruit? Hoeveel tijd spendeert een kunstenaar in zijn atelier? Is het een heilige plek? In de reeks ‘Het atelier’ deze week: Carmen Schabracq, van wie (samen met Dodi Espinosa) bij galerie Fleur & Wouter werk te zien zal zijn in de duoshow ‘Day of the Donkey’, die loopt van 13 augustus tot en met 11 September.
Gaat u iedere dag naar uw atelier?
Ja, ik ga meestal vijf of zes dagen per week naar mijn atelier. Ik heb een atelier in Amsterdam waar ik meestal werk, maar sinds ik ook een atelier in een schuur op de Veluwe heb, ben ik daar ook vaak. Ik wissel mijn intensieve atelierperiodes af met meer sociale- of samenwerkingsprojecten waardoor ik ook op andere locaties aan het werk ben. Afgelopen winter werkte ik bijvoorbeeld mee aan een opera ‘I have missed you forever’, waar ik de maskers en kostuums voor heb ontworpen. In die periode was ik veel aan het werk in de Stopera, in het kostuum-atelier van de Nationale Opera.
Hoe laat vertrekt u naar uw atelier, en hoe: te voet, per fiets, openbaar vervoer of auto?
Naar mijn atelier in Amsterdam ga ik op de fiets, of soms lopen. En naar mijn atelier op de Veluwe ga ik met de auto. Hoe laat verschilt heel erg; soms al om 09.00 uur, maar meestal rond 10.00 uur ’s ochtends, of soms pas in de middag.
Houdt u vast aan bepaalde rituelen in uw atelier? Muziek of juist stilte?
Om te schilderen zet ik vaak muziek aan, hoewel ik er ook heel erg van houd om in stilte alleen te zijn. Muziek of de radio helpt me om mezelf niet vast te denken tijdens het werken. Ik begin vaak met een beetje opruimen en klooien, ik kom vaak wat langzaam op gang en werk graag tot en met de avond.
Hoe belangrijk is licht voor u?
Heel belangrijk. Vooral om te schilderen is goed licht essentieel. Ik heb heel mooi licht in mijn atelier in Amsterdam, dankzij een groot dakraam, dat geeft heel constant en helder licht. Op de Veluwe werk ik meestal buiten, want in de schuur is het een beetje donker, maar zodra het donker wordt, werkt TL verlichting eigenlijk ook goed.
Hoe gaat u te werk? Begint het werk pas op het moment dat u uw atelier betreedt of gaat het werk altijd en overal door?
Het actieve werk begint in mijn atelier, mijn werk ontstaat door te doen. Ik blijf er wel veel over nadenken, ook buiten mijn atelier. Het belangrijkste gedeelte is uren maken in mijn atelier. Gewoon beginnen, veel kijken en doorzetten. Ook doe ik bijna ieder jaar voor een bepaalde periode een artist in residency in het buitenland, of op een plek in Nederland. Ik vind het belangrijk om soms van omgeving te veranderen, op nieuwe plekken inspiratie op te doen en je helemaal te kunnen concentreren en verdiepen in een werkproces. Tijdens die residencies doe ik veel onderzoek, door te lezen, veel te gaan zien en met mensen te praten uit de omgeving. Het masker is een terugkerend object en thema in mijn werk, ik doe graag onderzoek naar de lokale maskercultuur.
Hoeveel tijd spendeert u gemiddeld per dag in uw atelier?
Veel, ik maak de laatste tijd dagen van twaalf uur, maar gemiddeld is het denk ik acht uur per dag..
Is het atelier een heilige plek?
Heilig vind ik nogal een groot woord, maar het is wel een plek van mij, waar ik ongestoord in mijn eigen wereld kan zijn. Daar heb ik veel behoefte aan en ik kom er ook tot rust. En het is een plek waar ik heel veel tijd door breng, ik vind het heerlijk dat ik er bepaal hoe het er uit ziet, mijn eigen rommel mag maken zonder dat anderen er last van hebben, dat ik er mijn eigen ritme heb en ongestoord mezelf kan zijn. Ik ben vooral heel blij dat ik nu ook de plek op de Veluwe erbij heb, want ik houd heel erg van buiten in de natuur zijn en zo kan ik werken en buiten zijn combineren. In mijn atelier in Amsterdam kan ik me wel eens eenzaam voelen, maar in mijn atelier op de Veluwe heb ik dat nooit, daar ben ik omgeven met bomen, vogels en de ezels en varkens van de buren.
Ontvangt u er bezoek, van verzamelaars, curatoren of collega-kunstenaars?
Ja, vooral in Amsterdam, maar niet zo vaak. Ik zou eigenlijk wel actiever mensen willen uitnodigen. En op de Veluwe wil ik samen met mijn vriend een atelierdiner in de buitenlucht organiseren aan het eind van de zomer.
Wat is het mooiste atelier dat u ooit heeft gezien?
Oeh, moeilijke vraag; ik heb verschillende heel mooie ateliers gezien. Bijvoorbeeld van beeldhouwer Lorenzo Brinato in Italië, in de Chianti wijnstreek, in een oude boerderij, met een buitenwerkplaats en in een hele mooie schuur, met prachtig licht. In Mexico was ik heel erg onder de indruk van het atelier van Diego Rivera en Frida Kahlo, in het studiohuis waar ze beide hun eigen atelier en woning hadden, verbonden door een brug. En in Zundert deed ik in 2020 een artist in residency in het Vincent Van Gogh huis, waar ze een heel fijn atelier hebben gebouwd, met daklicht en vloerverwarming en veel ruimte, dat vond ik een heel prettig atelier om in te werken.
Hoe ziet het ideale atelier eruit?
Groot, hoog en heel licht, met dakramen, witte muren, een vloer die vies mag worden, planten, een grote werk tafel, goede opslagmogelijkheden en openslaande deuren naar een buiten gedeelte waar je ook kan werken. En met een keuken en een slaapkamer erbij, zodat je er ook kan blijven slapen.