In de rubriek ‘De keuze van…’ laten we een keur aan kunstliefhebbers (van incidentele kopers tot kunstprofessionals) aan het woord over hun beleving van kunst, en vragen we naar hun voorkeuren: waar zien ze het liefste kunst? Waar kopen ze, en vooral: wie kopen ze? In dit deel Kees de Koning (oprichter De Stroom ism Mediahuis, eigenaar Desmet studio en oprichter Top Notch)
Wat betekent kunst voor u?
Het beheerst een groot deel van mijn leven. Van kinds af aan heb ik alle vormen van kunst heel gulzig tot mij genomen, en vanaf mijn zestiende verdien ik er mijn brood mee. Ik heb op mijn twaalfde al mijn eerste cheque ontvangen, om tekeningen te maken voor de krant Trouw. Op mijn zestiende ben ik gaan werken voor de VPRO als correspondent op het domein hiphop, en vanaf mijn eenentwintigste werkte ik er als programmamaker. Op mijn vierentwintigste heb ik Top Notch opgericht, waar ik onder meer muziek van De Jeugd van Tegenwoordig, Lil Kleine en Ronnie Flex uitbracht; omdat ik veel mensen op mij hen zag die dingen maakten, zag ik voor mijzelf een rol als facilitator weggelegd, want ik ben geen maker. Voor mij is muziek absoluut een kunstvorm.
Op een dag zag ik een foto van de Russische dichter Vladimir Majakovski, gemaakte door Aleksandr Rodchenko, in boekwinkel Het Sinjaal in Amsterdam. Ik heb daar vervolgens drie jaar gewerkt, en recent die foto ook gekocht, maar ook werk van Jamel Shabazz. Fotografie was mijn eerste liefde. Ik maakte als veertienjarige al collages, ik vond het tof om die beelden om me heen te verzamelen.
Heeft u kunst van huis uit meegekregen of heeft u zelf uw pad moeten vinden?
Mijn moeder heeft mij altijd aangemoedigd om te tekenen, kleien, schrijven, toneelspelen en muziek te maken, wanneer ik daar ook maar een beetje interesse in toonde. Het ontdekken van de kunstenaars (daar schaar ik dus ook schrijvers en muzikanten onder) heb ik zelf gedaan. Ik kan mij nog herinneren dat mijn vader een 18e eeuws schilderijtje kocht bij een antiquariaat, niet perse een heel groot werk, en mij verbaasde over de hoeveelheid bankbiljetten die daarvoor werden neergeteld. Ik was zeven en vond dat heel interessant, dat iets zo duur was en heel bijzonder. Het hing tot zijn overlijden in mijn vaders huis.
Waar haalt u uw informatie over het wel en wee in de kunstwereld vandaan: krant, vakbladen, televisie, online?
Ik scharrel alles overal vandaan, maar voornamelijk online. Ik heb net een kunstwerk van iemand gekocht die gevolgd wordt door de rapper Mos Def; zo ontdek ik dan een kunstenaar, en als ik word gegrepen contacteer de kunstenaar, en die verwijst me dan of door naar zijn galerie of ik koop bij de kunstenaar zelf. Ik volg dus mensen die ik interessant vind, zoals Swizz Beatz. Hij deelt veel dingen die ik vet vind. Wat hij liked, zijn nu vaak trends. Veel kunstenaars uit West-Afrika zijn populair, mede omdat hij ze deelt.
Waar bekijkt u het liefste kunst? In een galerie, museum, een beurs of online?Ondanks dat je een kunstwerk natuurlijk het beste in real life moet zien, kijk ik het meest online. Op een beurs of in een galerie voel ik altijd een enorme druk. Niet te lang kijken, want dan komt er iemand meteen een praatje maken. Bij een museum kan ik nooit langer dan uur kijken. Alles slaat daarna een beetje dood. Ik zie het niet meer.
Ik kan maar zoveel processen, ik ga dan liever vaker terug om te kijken, wat ik echt voel. Zelfde op beurzen: ik moet het eerst een plek geven, een aankoop is een heel persoonlijke beslissing. Op een beurs zijn er heel veel prikkels, de hele ambiance is gericht op verkoop.
Hoe vaak per jaar koopt u kunst? Koopt u werk in oplage of liefst uniek werk?
Dat wisselt heel erg, de laatste jaren koop ik denk ik vijf tot tien werken per jaar. Wat ik koop, wisselt. Ik heb veel fotografie gekocht, en dan bij voorkeur vintage prints, dus afdrukken gemaakt door de kunstenaar zelf. Maar natuurlijk ook in oplage. De afgelopen twee jaar koop ik steeds meer uniek werk. Mijn eerste unieke werken waren schilderijen van Pieter Jennes en Bendt Eyckermans; het geeft een unieke lading als je als enige een werk aan de muur hebt hangen. Je committeert je nog meer aan een kunstenaar.
En waar koopt u dan: in de galerie, op een kunstbeurs, op een veiling of online?
Ook dat verschilt. Het meeste online. Althans, daar ontdek ik een kunstenaar of een werk en dan vind ik via DM of research wel de galeriehouder die er bij hoort. Maar uiteraard heb ik ook wel eens op een beurs of galerie gekocht. Nog nooit op veiling, dat lijkt me heel eng. Ik ben momenteel erg bezig om mezelf te kaderen, enigszins te beperken, dus wat voor collectie ik wil opbouwen, en hoeveel geld ik er aan wil spenderen. Tot nu toe was alles gebaseerd op nostalgie.
Is het belangrijk dat u en uw partner het altijd eens zijn over een aankoop? Hoe beslist u/jullie?
Ik ben momenteel zonder partner, maar hecht nog steeds veel waarde aan de mening van mijn ex over mijn aankopen. Het is leuk om je enthousiasme te delen, met als risico dat zij iets afgrijselijk lelijk vind waar ik verliefd op ben. Mijn kinderen betrek ik ook graag bij het maken van mijn beslissingen. Maar laat er geen misverstanden over bestaan: als ik mijn oog op iets laat vallen, dan maakt het mij ook niets meer uit wat een ander vindt.
Is er een galerie waar u een speciale band mee heeft?
Yaki Kornblit was in de jaren tachtig in Amsterdam voor mij heel belangrijk, een galerie waar graffiti kunst werd getoond, een soort mini-museum, het is daar dat voor het eerst in een galerie kwam. Cokkie Snoei in Rotterdam vind ik heel bijzonder, en interessant in de keuzes die ze maakt. En de galerie van Sofie Van de Velde, daar heb ik te maken met mensen die mij niet perse iets willen verkopen maar een gids willen zijn op weg naar iets waar ik in ben geïnteresseerd. Dan ben ik gelijk ook geïnteresseerd in hun andere kunstenaars.
Als u een onbeperkt budget had, van wie zou u dan een werk aankopen?
Ik kan niet slechts één naam noemen: Bendt Eyckermans, Wim T. Schippers, Jordan Casteel, Rammelzee, Nina Chanel Abney.
Wie zijn uw favoriete kunstenaars (op Gallery Viewer), en waarom?
Voornamelijk jonge (Vlaamse) kunstenaars als Pieter Jennes, Valgerður ‘Vala’ Sigurðardóttir, Dittmar Viane, Flexboj & L.A., Soetkin Verlslype en uiteraard Bendt Eyckermans. Ik vind het moeilijk om onder woorden te brengen wat mij aantrekt in hun werk, maar deze jonge kunstenaars voelen als een generatie, zijn onderdeel van een movement, dat spreekt mij enorm aan. In stijl zijn ze allemaal anders, maar ze komen wel van dezelfde geografische plek.
Bekijk de Instagram van Kees de Koning & de website van Top Notch & De Stroom