25 august 2025, Flor Linckens
Inner Landscapes bij Galerie Helder: van kartonnen maquettes tot sterrenlicht
Vanaf 30 augustus presenteert Galerie Helder in Den Haag de tentoonstelling ‘Inner Landscapes’, met werk van Lisanne Hoogerwerf en Vincent van Gaalen. Beide kunstenaars onderzoeken het landschap als een plek waar de menselijke aanwezigheid is teruggedrongen of volledig afwezig is. Op die manier ontstaat er ruimte voor een andere ervaring van natuur en verbeelding.
Galerie Helder brengt met deze tentoonstelling een dialoog op gang tussen twee kunstenaars die allebei op hun eigen manier de grenzen van fotografie verkennen: Hoogerwerf vanuit een schilderend oog dat ruimtelijk werkt en Van Gaalen vanuit een fotografische blik die zich overgeeft aan het duister. Beiden delen een fascinatie voor wat er zichtbaar wordt zodra de mens een stap terug doet. Hun werk laat zien dat landschappen niet enkel geografische locaties zijn, maar ook mentale en emotionele ruimten.
Lisanne Hoogerwerf werd in 1987 geboren in Den Haag. Ze studeerde er Schilderkunst aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten en verdiepte zich vervolgens in de Film- en Literatuurwetenschap aan de Universiteit Leiden. Hoewel ze haar carrière begon als schilder, vond ze in fotografie en film een medium waarin haar innerlijke beelden beter tot uitdrukking kwamen. In haar Haagse atelier bouwt ze miniatuurwerelden uit karton, hout, zand en verf. In deze zorgvuldig gecomponeerde decors vangt ze een spel dat wordt getekend door licht en kleur. Het beeld wordt geregistreerd, maar verdwijnt direct daarna weer in het ontastbare. Het resultaat is een reeks dromerige en melancholische beelden waarin de mens consequent afwezig is. Waar de een die leegte beangstigend vindt, ervaart Hoogerwerf juist rust en troost in die stilte. Haar beelden leggen de kwetsbare verhoudingen bloot tussen mens, natuur en cultuur, zonder ze expliciet te duiden. Hoogerwerf beschouwt de aarde niet als iets dat door de mens moet worden beheerst of gered, maar als een autonome entiteit die ons voorafging en ons ook zal overleven. Die visie verleent haar werk niet alleen een poëtische lading, maar ook een confronterende actualiteit: het roept vragen op over de mogelijkheid van een wereld waarin de mens geen rol meer speelt. Het werk van Hoogerwerf maakt deel uit van de collecties van het LAM Museum en de Aegon Art Collection.
Vincent van Gaalen kwam in 1984 op aarde in Delft en volgde de opleiding Fotografie aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. In tegenstelling tot Hoogerwerf zoekt hij het landschap juist buiten de studio, in de nachtelijke natuur van Europa. In zijn doorlopende serie ‘Absence’ (2020-) onderzoekt Van Gaalen hoe de natuur zich openbaart in de afwezigheid van de mens. Gewapend met een tent, een camera en veel geduld trekt hij naar de weinige plekken die op de lichtvervuilingskaart nog donker kleuren. Daar wacht hij tot maan en sterren het landschap langzaam prijsgeven. Zijn foto’s tonen bomen, rotsen en rivieren die oplichten in het zwakke licht. Deze beelden roepen een ervaring op die tegelijkertijd beklemmend en subliem aanvoelt. Het is een werkwijze die vraagt om overgave: waar de dag beheerst wordt door de ratio, nodigt de nacht uit tot intuïtie. Voor Van Gaalen is dit niet zozeer een geruststellende ervaring, maar wel een wezenlijke, die ons eraan herinnert dat de mens niet het middelpunt van het bestaan is. Zijn werk werd onder meer bekroond met de BBA Berlin Photography Prize (2022) en de prijs van Stichting Oog op de Natuur.
GalleryViewer-redacteur Wouter van den Eijkel bezocht eerder de studio’s van beide kunstenaars. Lees hier de interviews met Lisanne Hoogerwerf en Vincent van Gaalen.
