In TORCH is tot en met 9 januari 2021 ‘A Paper Perspective’ te zien, een solotentoonstelling met werk van Popel Coumou. Een aantal grotere werken zijn prachtig gepresenteerd in de bogen van de galerie, die voor de gelegenheid geschilderd zijn voor een diep contrast. Het werk van Coumou is tegelijkertijd ook te zien in het Fotomuseum in Den Haag, in de tentoonstelling ‘Papier en Licht’. Voor deze tentoonstelling is een speciaal lichtplan ontworpen, waardoor de werken steeds anders waargenomen kunnen worden.
Coumou: “Ik vind het belangrijk dat je langere tijd nodig hebt om het beeld te doorgronden, dat het zich niet meteen prijs geeft.”
Coumou staat bekend om haar analoge, tweedimensionale en maquette-achtige collages, waarbij ze niets meer dan papier en gericht licht nodig heeft om ruimte, diepte en perspectief te suggereren. In feite grijpt ze daarmee terug op de basisingrediënten van fotografie: papier, licht en de manieren waarop de maker de werkelijkheid interpreteert en vastlegt. Coumou: “Het gebruik van licht op de juiste manier maakt mijn werk realistischer. Als ik mijn werk zonder licht zou fotograferen blijft het beeld heel plat. Ik ontdekte het belang van licht bij het fotograferen van mijn vroege werk gemaakt van klei. Wanneer ik er licht op scheen werd het ineens driedimensionaal; het werd echt en het begon te leven. Zo balanceer ik een beetje op de grens van realiteit en fictie.”
Coumou stelt met haar foto’s vragen over de manieren waarop wij ruimtes waarnemen. Ze onderzoekt daarbij ook hoeveel ze weg kan laten zonder de essentie te verliezen, waardoor de resulterende grafische composities haast abstract ogen: zowel kil modernistisch als intiem. Ze nodigt de kijker uit in lege ruimtes, die door het gebrek aan personages zelf een hoofdrol vervullen. Zo was ze bijvoorbeeld lang gefascineerd door de anonieme eenzaamheid van hotelkamers. Coumou: “Ik zoek altijd naar ruimtes die iets met mij doen en een bepaalde onderliggende spanning dragen. Ik ben eigenlijk nooit bezig geweest met menselijke gevoelens. Ik ben meer bezig met de ruimte en de abstracte compositie ervan, om het terug te brengen tot de essentie. In de binnenruimtes die ik fotografeer speel ik voornamelijk met het gevoel van menselijke afwezigheid. Er zijn vrijwel nooit personages zichtbaar in mijn beelden. Toch merk je dat het een menselijke ruimte is en dat er iemand is geweest; door de aanwezigheid van een stoel bijvoorbeeld. En aangezien mijn beelden zo minimalistisch zijn is er genoeg ruimte om bepaalde herinneringen van de kijker op te roepen die zij op een bepaald moment in hun leven hebben ervaren. Het zijn vaak herinneringen waar ze eigenlijk nooit meer aan denken, maar die door middel van de ruimtes weer naar boven komen.”
Ze speelt daarbij met onze verwachting door daar op sommige momenten juist niet aan te voldoen. Je ogen verwachten dan bijvoorbeeld een extra lijn - en daarmee een hoek of een afbakening - om het beeld compleet te maken. Soms lijkt het alsof ze gebruik heeft gemaakt van Photoshop, maar achter haar praktijk schuilt juist een ambachtelijke aanpak, waarbij ze papieren lagen van verschillende diktes toevoegt aan het fotografische beeld, waarna ze het opnieuw analoog vastlegt. Ze blaast de negatieven vervolgens op tot een grote korrelige foto, waardoor er opnieuw een soort vervorming plaatsvindt. Daarnaast maakt Coumou ook gebruik van miniatuur stillevens van klei, waarvan alleen een klein detail soms de werkelijke grootte verraadt.
Het werk van Coumou is onder meer tentoongesteld in New York en Dubai en opgenomen in de collecties van Huis Marseille, Foam Amsterdam en het Kunstmuseum in Den Haag. In 2012 werd ze geselecteerd voor Foam Talent.
De tentoonstelling ‘A Paper Perspective’ is nog tot en met 9 januari 2021 te zien in TORCH in Amsterdam.