05 october 2020, Oscar van Gelderen & Manuela Klerkx
De keuze van…Gisbert van Baalen
In de rubriek ‘De keuze van…’ laten we een keur aan kunstliefhebbers (van incidentele kopers tot kunstprofessionals) aan het woord over hun beleving van kunst, en vragen we naar hun voorkeuren: waar zien ze het liefste kunst? Waar kopen ze, en vooral: wie kopen ze? In dit deel Gisbert van Baalen (Ondernemer/Kunstadviseur (eigenaar galerie Café Pittoresk) en programmamaker (Podcast: ‘Dat kan m’n kleine nichtje ook’, 32 jaar)
Wat betekent kunst voor jou?
Kunst betekent voor mij veel dingen. Het geeft me inspiratie, ik raak er door gefascineerd, ik kan opgaan in de geschiedenis en het geeft me een nieuwe of andere kijk op de dingen. Ik word er blij van, dus geeft het mij zin. Kunst probeert ons het immateriële te laten zien en daarom kan het ons zo raken. Er zijn sommige dingen in de wereld die je zo mateloos fascinerend en tegelijkertijd onbegrijpelijk vindt, dat je daar je hele leven over kan nadenken, naar kan kijken en op verschillende manieren kan bestuderen. Lekker theatraal, maar dat is in essentie wat kunst voor mij betekent.
Stefan Peters, Untitled ( Chronicles series), 2020, Galerie Roger Katwijk.
Beide. Het belang van kunst, boeken, theater en cultuur in algemene zin heb ik wel van thuis meegekregen. ‘Zoo ik iets ben, ben ik een Hagenaar’: ik kwam als kind veel in het Gemeentemuseum, inmiddels Kunstmuseum, en zo, op jonge leeftijd al, in aanraking met Mondriaan. Daar is het vlammetje aangewakkerd, maar tijdens mijn studententijd sprong de vonk echt over. Ik zag tentoonstellingen en kunstwerken waar ik echt van ondersteboven was. Toen ben ik me er steeds meer in gaan verdiepen; musea, beurzen en galeries afstruinen, boeken lezen en uiteindelijk ook gaan verzamelen. Vorig jaar december besloot ik het roer om te gooien en heb ik me volledig op de kunst gestort. Samen met Maria Chailloux heb ik een galerieconcept opgezet onder de noemer Café Pittoresk en met Noortje Veldhuizen maak ik voor NPO Radio 1 de podcast ‘Dat kan m’n kleine nichtje ook’.
Waar haal je je informatie over het wel en wee in de kunstwereld vandaan: krant, vakbladen, televisie, online?
Overal en nergens. Kunstbladen als See All This of Kunstschrift blader ik graag door. Ook kijk ik elke week uit naar de column ‘Kijken’ van Rudi Fuchs, in De Groene Amsterdammer. Hij heeft zo’n bijzondere kijk op de dingen, daar leer ik veel van. De Kunstmeisjes en Ko & Kho zijn ook heel leuk om te volgen. Daarbij volg ik online verschillende galeries, beurzen en musea, en word via hun mailbestand op de hoogte gehouden van tentoonstellingen en openingen. Qua televisie kijk ik het liefst naar de programma’s van Jeroen Krabbé. Zijn laatste zoektocht naar Chagall was weer echt fantastisch, waardoor ik heel anders naar die kunstenaar ben gaan kijken. Daarnaast lees ik graag kunstboeken. Voor mijn podcast moet ik veel onderzoek doen en dan trek ik de hele OBA leeg aan materiaal. Ik vind het heerlijk om me in een kunstenaarsleven onder te dompelen.
Folkert de Jong, The Mover (Theo), 2017, Galerie Fons Welters.
Waar bekijk je het liefste kunst? In een galerie, museum, een beurs of online?
Uiteindelijk heeft het museum mijn voorkeur. Deels komt dat door de kunstgeschiedenis die ik mateloos interessant vind, maar ook de algehele sfeer in een museum vind ik heerlijk. Wekelijks loop ik wel een van de musea in Amsterdam binnen, zelfs als ik de collectie al tig keer heb gezien. Dan ga ik voor één specifiek schilderij, en soms dwaal ik gewoon beetje rond. Ook vind ik het ergens wel een fijn gevoel dat ik die werken daar niet kan kopen. Op een beurs of galerie word ik zo hebberig. Uiteraard ga ik ook graag langs galeries en beurzen. Mijn favoriete beurs is Art Rotterdam, waar veel galeries staan die ik interessant vind. Daarbij is het een feest om in die oude Van Nelle Fabriek rond te lopen.
Hoe vaak per jaar koop je kunst? Koop je werk in oplage of liefst uniek werk?
Ik koop drie à vijf kunstwerken per jaar. Mijn laatste aankoop is een tekening van Carlijn Kingma. Of het een werk in oplage of een uniek werk is, maakt voor mij niet zoveel uit. Een unicum heeft mijn voorkeur omdat de ziel van de schilder daar meer in zit, maar een oplage kan ook heel mooi zijn. Daarbij zijn oplages ook de perfecte manier voor jonge mensen om te beginnen met kunst verzamelen, het is vaak stuk goedkoper dan een uniek werk en je kan naar mijn idee niet vroeg genoeg beginnen met verzamelen. Maria Chailloux zegt vaak: ‘Ik heb nooit spijt van de werken die ik gekocht heb, maar wel spijt van de werken die ik niet gekocht heb.’ Het eerste werk dat ik ooit kocht was een zeefdruk van Robert Zandvliet en daar ben ik nog steeds waanzinnig trots op. Een uniek werk van Zandvliet was uiteraard ook niet gek geweest, maar dat had iets meer met budget te maken dan met voorkeur...
Harry Markusse, Dyptich painting, 2019, Galerie Bart.
En waar koop je dan: in de galerie, op een kunstbeurs, op een veiling of online?
Verschillend. Vaak op een kunstbeurs of bij een galerie, en een enkele keer koop ik van de schilder zelf in zijn/haar atelier. Ik vind het leuk om contact te hebben met de galeriehouder en/of kunstenaar, die me over het werk kan vertellen. Ik gebruik online media, zoals Gallery Viewer, wel om me te oriënteren, maar ik zal niet snel iets online aanschaffen.
Is het belangrijk dat jij en je partner het altijd eens zijn over een aankoop? Hoe beslis je/jullie?
Het is tot op heden nog niet voorgekomen dat ik een aankoop moest overleggen. In Café Pittoresk merk ik wel dat de smaken van een koppel erg uiteen kunnen lopen, dus ik voorzie dat toekomstige aankopen wellicht eerst besproken moeten worden. Hoewel ik van een vriend, Carel Alphenaar, een zin heb geleerd die je meteen schaakmat zet wat betreft kunst: ‘Als je smaak hebt, vind je dit mooi.’ Nou, zeg daar maar eens ‘nee’ tegen.
Is er een galerie waar je een speciale band mee hebt?
We Like Art draag ik altijd een warm hart toe, omdat ik daar m’n eerste werk heb gekocht, de zeefdruk van Zandvliet. Ze hebben een heel divers aanbod en verkopen hele mooie edities van goede kunstenaars. Daarnaast is er een aantal galeries dat ik graag volg en op beurzen bezoek: Fons Welters, Onrust, Lang Art, Rademakers, Bart, Boeske, Annet Gelink, Katwijk, Slewe, Van den Berge. Galerie Isabella Bortolozzi uit Berlijn vind ik ook een bijzondere galerie. Zij voeren een heel gevoelig en intellectueel programma, en hebben op dit moment een tentoonstelling met de fascinerende kunstenaar Seth Price. Multiplemadé is een nieuw concept in Amsterdam dat ik heel gaaf vind, mede omdat ik zelf niet zo lang geleden in de kunstwereld ben gestapt en het leuk vind als meer jonge mensen dit doen. Madé van Krimpen en ik zijn allebei relatief jong, dat schept een band.
Jus Juchtmans, 20201025, 2020, Galerie van den Berge.
Als je onbeperkt budget had, van wie zou je dan een werk aankopen?
Zonder twijfel een werk Mark Rothko. Ik zou een aparte kamer in mijn huis inrichten - dat ik dan tevens van dat onbeperkte budget heb gekocht - precies volgens de voorwaarden die Rothko stelde aan het ophangen van zijn schilderijen: 10 cm van de vloer, gebroken witte muur, gedimd licht. Volgens die regels het werk ophangen en dan in een Eames lounge chair daar elke dag even voor gaan zitten. Lekker theatraal weer, ik weet het.
Wie zijn je favoriete kunstenaars (op GalleryViewer), en waarom?
Lara de Moor’s schilderijen hebben iets mysterieus, en er hangt een ongrijpbare stilte. Ik heb een zwak voor schilders die stilte kunnen schilderen. De desolate ruimtes raken vaak meerdere emoties en de kalmte maakt dat ik er heel lang naar kan blijven kijken. Ook het werk geïnspireerd op El Greco (La Inmaculada Concepción) vind ik waanzinnig bedacht en uitgevoerd.
Harry Markusse is een kunstenaar die ik graag volg. Hij maakt abstract, minimalistisch kunst die met vorm, kleur en beweging te maken hebben. Daarnaast is hij ook een goede vriend, en kunnen we het daarom vaak over zijn werk hebben. Het is heel gaaf om een ontwikkeling van een kunstenaar van dichtbij mee te maken. Het overkoepelende thema in Jan van Munster’s werk is ‘energie’. Dat spreekt mij erg aan, en de materialen die hij gebruikt om dit concept tot een kunstwerk te maken vind ik bijzonder. Het werk ‘Lovers’ is bijvoorbeeld zo subtiel qua thema, maar tegelijkertijd ook zo hard en koud qua materialen.
Net als mijn favoriet Mark Rothko werkt Jus Juchtmans ook met veel lagen (verdunde) verf over elkaar. De kleur die je waarneemt is dan ook een vermenging van al die lagen, en hierdoor verandert het schilderij op elk moment je ernaar kijkt.
Fotografie is iets waar ik minder mee heb, misschien begrijp ik het niet zo goed, maar de foto’s van Danielle Kwaaitaal vind ik heel bijzonder. Het zijn vaak dromerige stillevens met prachtige kleuren, en dat vind ik erg mooi.
Lisette van Hoogenhuyzen’s werk doet me vaak aan doeken van Henri Matisse denken, en daar ben ik een groot fan van. Grote expressieve kleurvlakken met motieven die een zomers gevoel overbrengen. Ook haar ken ik van vroeger en ik vind het leuk om haar weg te volgen.
Folkert de Jong is beeldhouwer en maakt fantastische installaties uit verschillende materialen, met vaak een historisch thema dat mij erg aanspreekt. Ik vind het heel bijzonder om zijn installaties te zien. Je kan het alleen vaak niet in je woonkamer kwijt.
Op de laatste ‘Art on Paper’ beurs heb ik een werk van Carlijn Kingma gekocht. Ze maakt prachtig gedetailleerde tekeningen waarbij ze filosofische, architectonische en maatschappelijke thema’s en concepten onderzoekt. Daarbij kan ze heel enthousiast en gepassioneerd over haar werk vertellen en dat werkt heel inspirerend op mij.
Het werk Stefan Peters heb ik voor het eerst gezien op Art Rotterdam en sprak mij erg aan. Droomwerelden en realiteit verglijden in elkaar in zijn laatste werken. Van een afstand deed het mij denken aan de gedetailleerde berglandschappen die je op schilderijen als de Mona Lisa ziet, maar als je dichterbij komt zie je hoe relatief grof het werk is opgebouwd. Heel indrukwekkend.
Jochem Rotteveel vind ik interessant werk maken. De materiaalkeuze en de beperkingen die daarmee gepaard gaan vind ik een spannend uitgangspunt voor een kunstwerk. De kleuren en vormen spreken mij enorm aan.
Jochem Rotteveel, Pink ripples, 2019, Galerie Bart.
