01 july 2020, Oscar van Gelderen & Manuela Klerkx
De keuze van.. Julia Kaiser
In de rubriek ‘De keuze van…’ laten we een keur aan kunstliefhebbers (van incidentele kopers tot kunstprofessionals) aan het woord over hun beleving van kunst, en vragen we naar hun voorkeuren: waar zien ze het liefste kunst? Waar kopen ze, en vooral: wie kopen ze? In dit deel Julia Kaiser (kunstenaar, 50 jaar)
Wat betekent kunst voor jou?
Kunst neemt mij mee in het verhaal en de wereld van een ander. Het idee dat ik voor een schilderij sta, precies op de plek waar de kunstenaar zelf ook heeft gestaan en ik als het ware door zijn of haar ogen kan kijken, vind ik fascinerend. Anderzijds kom je nooit alles te weten, en dat hoeft ook helemaal niet. Het intieme spel van blootleggen en verhullen, van weten en niet weten, van meevoelen en anders zien - dat is de aantrekkingskracht.
Ik vind het spannend om te ervaren hoe kunst en kunstenaar met elkaar verweven zijn. Ik ben benieuwd naar de tijd, het moment, de plek en de plaats waar een werk is gemaakt. Naar mijn gevoel kom ik dan dichterbij de intentie van de kunstenaar. Wat hij of zij heeft willen zeggen, ontkennen, doorbreken... Anderzijds geeft met name abstract werk mij als kijker veel ruimte om erin te leggen wat ik zelf wil. Ik kijk via het werk van de ander in mijn eigen ziel. Het gaat om de energie die het werk heeft en geeft, om de weerklank en de schwung ervan. Maar ook de herkenbaarheid van het maakproces en de zichtbare aanwezigheid van de hand van de kunstenaar trekken me vaak aan. Het ambachtelijke mag van mij spreken!
In mijn eigen werk ervaar ik door het schilderen een gevoel van totale vrijheid. Alles mag. Alles kan. Alleen het maken zelf. Volle energie! Intens geluk.
Charlotte Schleiffert, Girl with three birds, 2018, AKINCI.
Als kind uit de jaren zeventig groeide ik op met weinig regels en veel ruimte voor creativiteit. Kunst was er altijd en overal. Mijn opa was kunstenaar en mijn vader was kunstdocent. Wat ik vooral heb meegekregen is dat kunst wezenlijk is en vanzelfsprekend. Er was totaal geen Berührungsangst. Mijn besluit om zelf naar de kunstacademie te gaan werd dan ook ten volle gesteund!
Mijn vader kan ontzettend goed en enthousiast over kunst vertellen. We hebben er vaak eindeloze gesprekken over. Niets leukers dan met mijn vader door een museum te wandelen of mijn eigen werk op de studio te bespreken. Zijn reflecties zijn enorm waardevol voor me. Wij mailen elkaar beelden en artikelen van/over kunstenaars die we interessant vinden. De eerst volgende keer dat ik op bezoek kom ligt er dan een boek of catalogus van de desbetreffende kunstenaar voor me klaar. Heel bijzonder om dat te delen. Zo attendeerde mijn vader mij bijvoorbeeld op de naoorlogse kunstenaar Markus Prachensky, en ik op mijn beurt bracht het werk van Joanne Greenbaum onder zijn aandacht. Een wederzijdse ontdekkingsreis...
Waar haal je je informatie over het wel en wee in de kunstwereld vandaan: krant, vakbladen, televisie, online?
Ik volg veel op social media, en lees een aantal nieuwsbrieven en websites, zoals Mister Motley, Artsy, Juxtapoz, Gallery Viewer. Athenaeum op het Spui is een gevaarlijke plek voor me. Al die bladen als See All This, het Duitse BLAU en ART... Dan is het niet eenvoudig om me in te houden.
Maaike Schoorel, Rugen Sunlight, 2019, Galerie Stigter Van Doesburg.
Waar bekijk je het liefste kunst? In een galerie, museum, een beurs of online?
Het liefst in musea. Regelmatig ook in galeries. Grote beurzen vind ik vaak te druk, al zijn ze wel handig om in een keer een soort overview te hebben. Ik kijk graag op Unfair of This Art Fair. Ook loop ik het jaarlijkse rondje bij de Rijksakademie en De Ateliers. Verder ga ik regelmatig met de Young Collectors Circle op studiobezoek. Dat zijn de kersen op de taart!
Uiteraard zie ik van alles online, maar dat beschouw ik eerder als doorlopende stroom van informatie en niet zo zeer als manier van kunst kijken. Met virtual tours heb ik minder, dan blader ik liever door een mooi kunstboek!
Hoe vaak per jaar koop je kunst? Koop je werk in oplage of liefst uniek werk?
Ik ben eigenlijk pas de laatste jaren kunst gaan kopen. Oorspronkelijk omdat we in een groter huis zijn gaan wonen, maar ik kreeg de smaak al snel te pakken. Inmiddels moeten we al wat moeite doen om nog een mooi plekje te vinden. Daarvoor kocht ik af en toe een werk in oplage, de laatste tijd zijn het vooral unieke werken.
Rezi van Lankveld, Cherry, 2019, Annet Gelink Gallery.
En waar koop je dan: in de galerie, op een kunstbeurs, op een veiling of online?
Het liefst koop ik direct bij de kunstenaar, als ik die ken tenminste, of bijvoorbeeld tijdens de Open Studio Dagen. Soms in de galerie. Online koop ik alleen als ik een vergelijkbaar werk van een kunstenaar al eerder in het echt heb gezien. Ik vraag dan altijd wel detailopnames op, om een echt goede indruk te krijgen. Laatst kreeg ik zelfs een hele stapel werken op papier uit Ierland opgestuurd waaruit ik kon kiezen. Dat kost dan wel wat porto, maar dat was het driedubbel waard! Afgelopen jaar heb ik voor het eerst twee werken op een veiling gekocht. Ik kon niet in de zaal zitten en heb online geboden. Dat was echt super spannend!
Is het belangrijk dat jij en je partner het altijd eens zijn over een aankoop? Hoe beslis je/jullie?
Ik ben wel degene die op de hoogte is wat er te zien is en aangeeft waar we moeten gaan kijken. Over een groter werk beslissen we samen. Gelukkig hebben we een vergelijkbare smaak. Daarnaast koop ik veel werken van kunstenaars en fotografen met wie ik bevriend ben of via bijvoorbeeld Instagram in contact sta. Ik vind dit een mooie manier om mijn waardering uit te drukken.
Is er een galerie waar je een speciale band mee hebt?
Ik kijk eigenlijk altijd bij Gerhard Hofland en bij de Mini Galerie. Vaak loop ik een rondje langs de galeries in de Jordaan. Bij Annet Gelink, Fons Welters en Kersgallery loop ik regelmatig binnen. En ik ben blij dat ik bij Grimm naar het werk van Susan Rothenberg heb kunnen kijken. Maar ook alternatieve kunstplekken zoals De Apotheek of de Project Space On The Inside in Amsterdam-Noord zijn super leuk.
Jens Einhorn, UNDER THE VULCANO, 2018, Gerhard Hofland.
Als je onbeperkt budget had, van wie zou je dan een werk aankopen?
Op mijn wenslijst zouden Cecily Brown, Joanne Greenbaum, Melike Kara, Charline von Heyl en Jonathan Lasker staan. Oké, en vooruit dan: één Joan Mitchell.
Wie zijn je favoriete kunstenaars (op GalleryViewer), en waarom?
Mijn aandacht gaat in het bijzonder uit naar vrouwelijke kunstenaars. Ze worden naar mijn mening nog steeds onderbelicht op Art Fairs en in musea.
De tekeningen op groot formaat van Charlotte Schleiffert bezitten een immense power en zijn voor mij puur kijkplezier. Wezens – vaak half mens, half dier – in poses uit de reclame- en modewereld, met bizarre accessoires. Er gebeurt zo veel in één werk – ik kan er geen genoeg van krijgen!
Janine van Oene heeft een geheel eigen penseelstreek, stijl en kleurgebruik. Maar ook haar grafische structuren spreken mij erg aan. Haar beelden lijken op het eerste gezicht abstract, maar gaandeweg ontdek je ook figuratieve elementen. Schelpen, vruchten, groenten of planten. Liggen ze op een tafelkleed? Door een atelierbezoek bij haar weet ik dat zij haar palet vaak afleidt van foto’s uit oude kook- en interieurboeken. Dat is extra leuk.
Een bezoek aan Maaike Schoorel’s tentoonstelling in het GEM in Den Haag drie jaar geleden heeft me enorm gefascineerd. She just makes you stand still and look! Subtiele, gevoelig geschilderde beelden die zichzelf niet in een oogopslag prijsgeven. En zelfs niet binnen twee of drie oogopslagen…. Heel bijzonder in een tijd vol vluchtige swipes, likes & scrolls. Haar beelden onttrekken zich daar gelukkig volledig aan.
Jens Einhorn’s experimentele materiaalkeuze en ongewone composities raken me. Het zijn abstracte, grafische collages met verschillende stof- en verflagen. Heldere kleuren, patronen en sterke contrasten. Heel krachtig vind ik zijn werken met gescheurd bitumen (dakleer) op doek. Het zijn een soort grote tekens die iets willen zeggen – of schreeuwen – over het stadsleven.
Rezi van Lankveld maakt heel fijn en klein abstract werk. Ik heb ooit naar een documentaire over haar gekeken waarin te zien is hoe zij werkt. Fascinerend hoe haar beelden tot stand komen. Na zorgvuldig voorbereiden en mengen giet zij de vloeibare verf voorzichtig op het liggende doek. Ze laat verschillende kleuren door elkaar vloeien. Met een kwast verschuift, bewerkt en manipuleert zij vervolgens de nog natte verf. Dit is een spontaan en intuïtief proces. Er ontstaan uiteindelijk heel verrassende vormen en fijne schakeringen.
Van de installaties en driedimensionale objecten van Maartje Folkeringa word ik heel blij. De humor daarin spreekt me erg aan. Zij speelt met iconen uit de consumptiemaatschappij en de wereld van glitter en glamour. Eigenzinnige, touwachtige slangen die gepresenteerd worden op een soort etalage rekken. Bizar.
Janine van Oene, Untitled, 2020, Gerhard Hofland.
