In de rubriek ‘De keuze van…’ laten we een keur aan kunstliefhebbers (van incidentele kopers tot kunstprofessionals) aan het woord over hun beleving van kunst, en vragen we naar hun voorkeuren: waar zien ze het liefste kunst? Waar kopen ze, en vooral: wie kopen ze? In dit deel Tristan Spits (CEO van Oedipus Brewing (bierbrouwerij), 38 jaar)
Wat betekent kunst voor jou?
Heel veel tegelijk, maar vooral: het leidt af, op de meest prettige manier die ik me kan indenken. Het is een spiegel en een escape tegelijk: het verbreedt mijn horizon en tegelijk leert het me meer over mezelf. Zo ervaar ik het ook echt. Ik ben geen fanaat, een verzamelaar die alles moet hebben of zien, iemand die rekening houdt met wat er allemaal binnen de kunstwereld gebeurt of wat er in de mode is. Het gaat me echt om de diepgevoelde persoonlijke ervaring van de verbinding tussen mij en de voorstelling, of het object. Dat verrijkt me en ik ben heel blij dat ik dat in mijn leven heb ontdekt.
Heb je kunst van huis uit meegekregen of heb je zelf je pad moeten vinden?
Ik heb het absoluut van huis uit meegekregen. Mijn grootouders – Alex en Jacobine Orlow – hebben indertijd de Peter Stuyvesant collectie opgericht en uitgebouwd. Hun leven was een leven vol kunst (en glamour). De Peter Stuyvesant collectie was de eerste grote verzameling in Nederland rondom kunst op de werkvloer. Vooral mijn grootvader heeft heel veel plezier gehad in wat de bedrijfscollectie voor hem heeft betekend. Vlak na zijn dood zijn alle werken geveild en heb ik uit de veiling wat gekocht ter nagedachtenis. Dat is gelijk de start geweest van mijn eigen collectie.
Waar haal je je informatie over het wel en wee in de kunstwereld vandaan: krant, vakbladen, televisie, online?
Voornamelijk online. Ik browse en volg veel: op Instagram bij galeries en kunstenaars, GalleryViewer en Patty Morgan, maar ook duik ik soms wat dieper in wat online allemaal geschreven is over een bepaalde kunstenaar. Daarnaast praat ik natuurlijk over kunst met mijn contacten in de kunstwereld. Zo blijf ik op de hoogte.
Waar bekijk je het liefste kunst? In een galerie, museum, een beurs of online?
Het liefst in het atelier van de kunstenaar zelf. Het verhaal erom heen en de verbinding met de plek waar het werk gemaakt is, maakt het voor mij extra waardevol. Zoals bij Daniel Mullen, waar ik ontdekte dat de sculpturen van de tape die hij gebruikt bij het afplakken bijna net zo veelzeggend waren als het werk zelf.
Beurzen ook, omdat het je een duidelijk overzicht geeft en je in staat stelt om veel tegelijk te zien. Dat kan ook wel een valkuil zijn: na twee uur op Art Rotterdam ga ik meestal op de automatische piloot en dat is niet bevorderlijk voor de kwaliteit die je kiest. Soms vraag ik daarom ook wel wat advies: dat helpt me om me te focussen en meer aandacht te hebben voor een paar dingen in plaats van weinig aandacht voor veel.
Hoe vaak per jaar koop je kunst? Koop je werk in oplage of liefst uniek werk?
Ik koop rond de vijf keer per jaar werk, soms wat meer. Als ik een kunstenaar volg, probeer ik vaak ook meerdere werken van dezelfde kunstenaar te kopen, maar dan uitgespreid over een wat langere periode. Ik koop alleen uniek werk: het is echt een persoonlijke relatie die ik aanga met de kunstenaar. Het voelt voor mij minder ‘echt’ als het een werk in oplage is.
En waar koop je dan: in de galerie, op een kunstbeurs, op een veiling of online?
Van alles een beetje: ik koop op de beurs, in de galerie, soms online en een enkele keer bij de kunstenaar zelf.
Is het belangrijk dat jij en je partner het altijd eens zijn over een aankoop? Hoe beslis je/jullie?
Het is overwegend mijn afdeling en hobby, dus ik beslis meestal zelf. Het is ook een collectie, geen muurvulling. Maar: wat er aan de muur in de woonkamer komt, moet door een strenge ballotagecommissie en die commissie heeft één lid: Inger, mijn geliefde en levenspartner.
Is er een galerie waar je een speciale band mee hebt?
Een aantal, maar in het bijzonder met Torch Gallery, waar ik werken van Thijs Zweers heb gekocht en later bevriend ben geraakt met Mo. Ik heb waardering voor hoe Mo de galerie van zijn vader heeft overgenomen en daar ondernemend een succes van maakt. Maar vooral voel ik me er altijd thuis: zijn blik op kunst is inhoudelijk, maar zonder al teveel pretenties.
Naast Torch Gallery, ben ik altijd erg onder de indruk van de kwaliteit bij Grimm Gallery.
Als je onbeperkt budget had, van wie zou je dan een werk aankopen?
David Hockney is voor mij #1: de kleuren, de veelzijdigheid, de plezier in het leven. Het werk van James Turrell is voor mij een bijna spirituele ervaring. Victor Vasarely: zat bij mijn grootvader in de bedrijfscollectie, en is nog steeds ontzettend relevant. En Loie Hollowell vanwege de kracht die van het werk uitgaat. Het is moederlijk, sensueel en filosofisch tegelijk.
Wie zijn je favoriete kunstenaars (op GalleryViewer), en waarom?
Het werk van Daniel Mullen is geometrisch, bouwkundig en architecturaal. Eerdere werken lijken dan een soort maquettes op doek, bij later werk is hij met zijn lijnen abstracter geworden. In eerste instantie lijkt het digitaal geprint, maar het is verf, het vibreert en is daardoor juist heel levendig. Wat ik zo bijzonder bij Daniel vind, is dat het werk dat hij maakt een bijna Oosterse repetitie vergt: lijn voor lijn plakt hij af, om uiteindelijk tot zijn fenomenale composities te komen. Noeste arbeid, maar dan in elegante vorm doorvertaald naar een rauw linnen doek.
Het werk van Dave McDermott is tijdloos zonder dat het verveelt. Hij refereert veel aan film en toneelgeschiedenis, als een soort verhalenverteller die oude verhalen oprakelt – bijna sprookjesachtig. Het is moeilijk online te zien, maar de combinatie van materialen is echt fenomenaal: de meeste van zijn werken combineren (donker) wol met bladgoud. Zijn werken krijgen daardoor iets mystieks, en dat maakt dat ik me keer op keer tot zijn werk aangetrokken voel.
Veel bewierookt: het werk van Frank Ammerlaan is – zeker in de werken waarin hij lood en koper verwerkt - door de tactiliteit heel volwassen en zelfverzekerd. Afgelopen Art Rotterdam heb ik een werk van hem kunnen kopen. De enorme tegenstelling tussen materiaal en vorm maakt het werk spannend: ik heb nog nooit een stuk lood willen knuffelen, maar bij het werk van Frank zat ik – na de aanvankelijke afstand die je er bij voelt – er op de beurs al bijna tegen aangeplakt.
Fris en vernieuwend: wat Kévin Bray laat zien is wat mij betreft écht veelbelovend. Voor Kévin lijkt niets vast te staan. Zijn werk is één grote collage, een soort vrij onderzoek naar media, materiaal en vorm. Volledig contrasterende beelden en technieken laat hij op een heel natuurlijke manier met elkaar in gesprek gaan. Zo slaagt hij er toch in om tot composities te komen die, ondanks de vele expressies, solide aanvoelen en aan het denken zetten. Heel bijzonder werk, ik blijf hem graag volgen.
En speciale aandacht nog voor Thomas Raat, Rafaël Rozendaal, Thijs Zweers, Lara Verheijden en William Monk.
Bekijk de LinkedIn van Tristan Spits