08 november 2021, Oscar van Gelderen
De keuze van... Christine Vermeire-Verbiest
In de rubriek ‘De keuze van…’ laten we een keur aan kunstliefhebbers (van incidentele kopers tot kunstprofessionals) aan het woord over hun beleving van kunst, en vragen we naar hun voorkeuren: waar zien ze het liefste kunst? Waar kopen ze, en vooral: wie kopen ze? In dit deel Christine Vermeire-Verbiest (Ondernemer in ruste, 68 jaar)
Wat betekent kunst voor u?
Kunst betekent voor mij ‘schoonheid’ in de ruimste zin van het woord, en die ontdek ik zowel in de beeldende kunsten, muziek, film, theater, dans als literatuur. Schoonheid heeft me altijd kracht gegeven, en troost geboden op moeilijke momenten. Kunst kan mij ontroeren, aanzetten tot reflectie, maar ik kan ook oprecht gelukkig worden door het aanschouwen van een schilderij, een beeld, een tekening, een foto, het beluisteren van muziek, het lezen van een buitengewoon boek.
Ik geniet het voorrecht dagelijks omringd te zijn door kunst en dat kleurt mijn leven. Ik sta heel dikwijls even stil bij een of meerdere werken die me omringen. Ik leef heel bewust met onze kunst en wordt constant getriggerd om weer nieuwe ontdekkingen te doen.
Onlangs gingen we kijken naar de documentaire Why We Fight? van Alain Platel. Dat is voor mij een echt feest: een combinatie van dans die ons confronteert met onszelf en de ander tot in het extreme, met de ontroerende muziek van Gustav Mahler, en de huiveringwekkende paarden van Berlinde De Bruyckere. Meer durf ik mij niet dromen.
Heeft u kunst van huis uit meegekregen of heeft u zelf uw pad moeten vinden?
Mijn ouders waren eenvoudige mensen; mijn vader werkte hard om ons te laten studeren. Maar als hij vrij was op zondag, nam hij ons mee naar de klassieke musea waar ik de grote meesters ontdekte. Er werd veel gelezen, en in de winter stond af en toe een matinée in de opera op het programma. Zo maakte ik kennis met klassieke muziek. Ik ben altijd gevoelig geweest voor het ‘schone’, ik tekende veel en snuisterde in boeken en tijdschriften op zoek naar mooie beelden. Maar het bewust kunst bewonderen en beleven is pas later gekomen, door samen met mijn man tijd te maken voor musea bezoeken, galerieshows te verkennen, vele boeken te exploreren, cursussen te volgen.
Waar haalt u uw informatie over het wel en wee in de kunstwereld vandaan: krant, vakbladen, televisie, online?
Ik lees heel wat over kunst en dat in hoofdzaak in kranten en vakbladen. Het internet gebruik ik vooral voor opzoekingswerk over kunstenaars die ons interesseren en/of de shows die galeries aanbieden. Sinds de coronaperikelen struinen we ook meer door de online previews van internationale galeries en beurzen. Televisie komt enkel aan bod in het kader van documentaires over – of gesprekken met – interessante kunstenaars. Ik denk bijvoorbeeld aan de aflevering van ‘Alleen Elvis blijft bestaan’ met Michaël Borremans.
Waar bekijkt u het liefste kunst? In een galerie, museum, een beurs of online?
We gaan graag en veel naar musea waar we van de meer gekende, gevestigde waarden genieten. Onlangs nog de soloshow van Berlinde DB in Bonnefantenmuseum en David Hockney in Bozar, maar ook een kleine tentoonstelling van Stefaan Vermuyten in De Markten, BXL. Niets is ons teveel om ergens een goede tentoonstelling mee te pikken of nieuwe ontdekkingen te doen. In november staan Artissima in Turijn en Parijs op het programma, met onder meer de Fondation Pinault en Georgia O’Keeffe in Centre Pompidou. Maar we bezoeken met evenveel interesse en passie heel regelmatig een galerieshow in binnen- en buitenland, en pikken ook ieder jaar een paar beurzen mee.
En waar koopt u dan?
Kopen doen we op beurzen en vooral in galeries in Gent (onze thuisstad), Antwerpen en Brussel. Tijdens de coronaperiode hebben we veel online gesurft en veilingen gevolgd, maar niet gekocht. Wij willen een werk ‘voelen’.
Hoe vaak per jaar koopt u kunst? Koopt u werk in oplage of liefst uniek werk?
We kopen bij voorkeur uniek werk en hebben onze collectie gedurende een tijdsperiode van ruim dertig jaar langzaam opgebouwd. Soms kopen we meerdere werken per jaar, afhankelijk van wat op ons afkomt. We hebben de laatste jaren versneld aangekocht: meer tijd? Meer middelen? Onze leeftijd?
Is het belangrijk dat u en uw partner het altijd eens zijn over een aankoop? Hoe beslist u/jullie?
Ik neig meer naar het ‘stille’, intimistische werk, mijn partner Luc kiest meer voor ‘rock ’n roll’. Ik houd van werken waar rust van uit gaat, die uitnodigen tot contemplatie, waar een verhaal achter schuil gaat. Een schilderij, tekening, foto of beeld moet mij op een of andere manier roeren (en dat geldt ook voor Luc). Meestal (hoewel we toch vrij verschillend zijn) vinden we ons in de keuzes die we maken. We hebben ook zelden spijt van een aangekocht werk. Het is wel opvallend dat we niet meer over een nacht ijs gaan. Sommige kunstenaars volgen we lange tijd vooraleer over te gaan tot een aankoop. Het voorbije jaar kon een werk van Patrick Van Caeckenberg bij Zeno X ons eindelijk bekoren. Een wandtapijt van Les Monseigneurs (= Thomas Renwart) bij Bruthaus (Waregem) liet ons even onze ‘omzichtigheid’ vergeten. Trouwens, we zien de voorbije jaren de ‘textielkunst’ snel de markt veroveren. Klaas Rommelaere is ook zo’n naam om niet te vergeten. Heel boeiend!
We hebben ons doorheen de jaren vaak laten verleiden door werk van jonge, beloftevolle kunstenaars. We durven vertrouwen op onze eigen smaak (we zien immers héél veel kunst en hebben hierdoor veel geleerd) en we laten ons graag adviseren door professionals.
Is er een galerie waar u een speciale band mee heeft?
We hebben een goede relatie met Kristof De Clercq gallery. We noemen hem wel eens plagend te voorzichtig en te ‘braaf’, maar hij brengt toch een mooi palet aan kunstenaars die niet voor de snelle roem kiezen: Mario De Brabandere, Johan De Wit, Jeff McMillan (een favorietje van mij), Tuukka Tammisaari (een ‘nieuwe schilder’ zoals wij dat omschrijven), om er maar enkele te noemen. Maar we kopen evengoed bij Barbé-Urbain, Tatjana Pieters, Sofie Van de Velde, BruthausGallery, Zeno X, Galerie Obadia, Keteleer (die tegenwoordig ook de estate van Deweer Gallery representeren), galerie Zink, Laurent Godin.
Als u een onbeperkt budget had, van wie zou u dan een werk aankopen?
Ongetwijfeld van Berlinde De Bruyckere. Wij hebben werk van haar uit de jaren negentig en we zijn haar altijd blijven volgen in binnen- en buitenland. Ik heb heel veel voeling met haar werk én met Berlinde als mens, haar filosofie, haar inzichten, haar benadering van ‘Het Zijn’. Ze slaagt erin het menselijk leed op een hoger niveau te tillen, zonder sentimentaliteit.
Berlinde heeft van mijn paard een beeld gemaakt dat te zien was in Maastricht. Mocht ik ruimte en budget hebben… Maar ik heb een afgietsel van zijn hoofd in was (het geliefde materiaal van de kunstenaar) dat mij iedere dag beroert.
Wie zijn uw favoriete kunstenaars (op Gallery Viewer), en waarom?
Mijn grote favorieten zijn Berlinde De Bruyckere (dat kon je al raden), Hans Op de Beeck, Mark Manders, Marlene Dumas… stuk voor stuk in mijn visie mijlpalen in de hedendaagse kunst. Zij maken, ieder op zijn manier, werk dat mij beroert, ontroert én gelukkig maakt.
Ik vernoem met opzet niet Luc Tuymans en Michaël Borremans, dat is hors categorie en door iedereen gekend.
Daarnaast zijn er tal van gekende en minder gekende goden die mijn waardering en oprecht respect krijgen en al dan niet in onze collectie een plaats hebben gekregen: Peter Buggenhout, Patrick Van Caeckenberg, Willy De Sauter, Mario De Brabandere, Dirk Braeckman, Vincent Gheyskens, Awoiska van der Molen, Koen van den Broek, Jeff McMillan, Thomas Lerooy, Joris Van de Moortel, Klaas Kloosterboer, Sanam Kathibi en het buitenbeentje Thomas Renwart (Les Monseigneurs).
Willy De Sauter blijft me beroeren door de manier waarop hij zijn monochromen laat ‘leven’, de subtiele gelaagdheid, het niet-aanwezig zijn van kleur: een streling voor het oog dat wil ‘zien’.
Mario De Brabandere is zowat het toonbeeld van rustige vastheid; hij slaagt erin met ‘niets’ een beeld te creëren dat op het netvlies blijft kleven. Wat op het eerste gezicht een simpel schilderijtje of collage lijkt, is met zoveel zorg en liefde gefantaseerd: ontroerend!
Patrick Van Caeckenberg is mijns inziens een zeer unieke kunstenaar. Hij is in de eerste plaats wetenschapper en onderzoeker; vrijwel alle werken die hij maakt worden voorafgegaan door een lang makingsproces, waarbij hij zich tot in het absurde documenteert en zichzelf blijft corrigeren. Het werk dat we van hem kochten is een collage (groot formaat) waarover hij ruim een uur heeft verteld. Dit houdt je bezig, zo lang je leeft. Verwondering is hét woord dat bij zijn werk past.
En er zijn er nog zoveel meer die hun plaats verdienen in de hedendaagse kunstscène. Ik kan iedereen aanbevelen: ga op zoek, stap een museum, een galerie binnen en laat je overrompelen, open je ogen en geest voor zoveel ‘schoonheid’!
