Het is op zijn minst opmerkelijk te noemen dat van de 97 deelnemende galeries aan Art Rotterdam 2021 er 18 uit België afkomstig zijn. Daarvan staan er tien op de ‘main section’ en negen doen mee aan de ‘solo-duo’ presentaties. De meeste galeries komen uit Antwerpen en daarna volgen Gent, Brussel en wat kleinere steden. In dit artikel beschrijf ik het profiel van de afzonderlijke galeriehouders zodat je, als je straks de beursvloer opgaat, het gevoel hebt ze al een beetje te kennen.
De meeste galeriehouders, vooral degenen die op GalleryViewer staan, ken ik persoonlijk. Ik bezoek hun galerie met grote regelmaat en ben altijd weer verrast door hun grote gedrevenheid, passie en ondernemingsgeest. Daarnaast zijn de hoge kwaliteit en de grote diversiteit van het aanbod een introductie in de Belgische kunstwereld meer dan waard.
Oliver Barbé en Christophe Urbain (Barbé-Urbain Gallery, Gent)
In 2018 openden de gastvrije companen Oliver Barbé (30) en Christophe Urbain (38) hun galerie in de Penitentenstraat in Gent, vlakbij de Vrijdagmarkt. Hier kun je nieuw talent ontdekken dat met veel ambitie en energie een kans krijgt om de wereld te veroveren. Maar geen haast. De heren weten dat wat ze tonen kwaliteit heeft en dat dat vroeg of laat komt bovendrijven. Op Art Rotterdam toont ze fotografisch werk van Middernacht & Alexander waarin ze de ongemakkelijke relatie tussen intimiteit en voyeurisme onderzoeken. Daarnaast is er werk te zien van Stan van Steendam waarin de intieme relatie tussen de kunstenaar en het materiaal waarmee hij werkt en dat hij vorm geeft centraal staat.
Op het trendy ‘Nieuw Zuid', delen Jason Poirier dit Caulier, oprichter van Plus-One Galerie, en Sofie Van de Velde, van de gelijknamige Galerie Sofie Van de Velde, een sterk en divers tentoonstellingsprogramma in één ruimte en met één filosofie, te weten die van een positieve en transparante manier van samenwerken. Op basis van hun reeds jarenlange vriendschap en hun gedeelde passie voor kunst durfden ze deze stap wel aan en met succes. In 2020 openden de galerie een nieuwe ruimte op één van de Kaaien, tegenover het M HKA, en op loopafstand van de eerste galerie. In deze kleinere en intiemere ruimte wisselen beide galeries elkaar af en focussen ze vooral op soloshows van jonge kunstenaars.
Op Art Rotterdam toont Plus One een selectie kunstenaars onder wie Nel Aerts, Ritsart Gobyn, Laurens Legiers, William Ludwig Lutgens, Carole Vanderlinden en Filip Vervaet en wijdt Sofie Van de Velde haar hele booth aan het werk van de veelbelovende schilder Amber Andrews die erin slaagt op een heel eigen manier figuratie en abstractie met verwijzingen naar de moderne kunst en andere culturen weet te combineren.
Bert & Elly Verlinden-Kog (Whitehouse Gallery, Loevenjoel)
De Whitehouse Gallery is gevestigd in een 18e-eeuwse gerenoveerde villa gelegen in de groene omgeving van Loevenjoel. Een plaats die waarschijnlijk niet op de route ligt - het ligt vlakbij de stad Leuven en dertig minuten rijden van Brussel - maar een bezoek aan de galerie is beslist het maken van een omweg waard. De tentoonstellingen staan in het teken van veranderende inzichten en benaderingen ten aanzien van heden en verleden, natuur en cultuur, lokaal en globaal, tijd en ruimte. Twee keer per jaar nodigt de galerie een curator uit om geheel naar eigen inzicht een tentoonstelling te maken. Tijdelijke en elkaar afwisselende samenwerkingen met curatoren en kunstenaars houden de galerie dynamisch en getuigen van een grote openheid ten aanzien van innovatieve en experimentele artistieke ontwikkelingen. Op Art Rotterdam toont de galerie werk van Stéphanie Baechler, Caroline Coolen, Isabel Fredeus, Stefan Serneels en Simona Mihaela Stoia.
Joris Van der Borght en Nancy De Vos (Bruthaus Gallery, Waregem)
Geheel in lijn met de definitie van Art Brut toont Bruthaus Gallery uit Waregem (bij Gent) sinds de oprichting in 2012 kunstenaars wier werk breekt met de regels van de conventionele kunstwereld en openstaan voor artistieke en functionele experimenten. Naast de gebruikelijke galerieactiviteiten biedt Bruthaus elk jaar een kunstenaar de mogelijkheid om één of meerdere grote installaties te creëren in de indrukwekkende, verlaten ruimtes van de voormalige Claessens Canvasfabriek naast de galerie. Op Art Rotterdam toont de galerie een reeks gewoven tapijten van kunstenaar Thomas Renwart (1995) - alias Les Monseigneurs - met voorstellingen gebaseerd op zijn herbarium van geperste bloemen en gevonden vlinders en een aantal industriële ijzer- en skeletstaalconstructies die getuigen van intensieve arbeid en repetitieve handelingen van de hand van Willem Boel (1983, Gent).
Tatjana Pieters (Galerie Tatjana Pieters, Gent)
In een interview met Oscar van Gelderen voor GalleryViewer antwoordde Tatjana Pieters, de Belgisch-Russische galeriehouder van de gelijknamige galerie op de vraag hoe ze haar galerie zou beschrijven met ‘visionair, eigenzinnig, betrokken, verantwoordelijk, fris, flexibel, DIY en divers.’ Ze heeft het vak van galeriehouder zichzelf moeten aanleren met vallen en opstaan maar inmiddels is haar galerie uitgegroeid tot één van de top drie galeries in Gent, samen met Kristof De Clercq en Barbé-Urbain. Alle drie galeries tonen lef door out-of-the-box te denken en met hun tijd mee te gaan. Begrippen als experiment, bewustzijnsverruiming en sociaal engagement zijn nauw verbonden met Tatjana’s kunstvisie en vormen de belangrijkste drijfveren bij het selecteren van de kunstenaars. Tatjana promoot talentvolle en gevestigde kunstenaars uit de hele wereld maar is tevens altijd op zoek naar sterk werk uit eigen land.
Eva Steynen (Galerie Eva Steynen.Deviations, Antwerp)
Eva Steynen begon haar galerie in 2013 in een statig 19e eeuws pand met aangrenzende tuin aan de oostkant van Antwerpen. Het huiselijke karakter van de expositieruimte - compleet met kamer en suite, open haard, hoge plafonds, en een krakende parketvloer - en de altijd zorgvuldig gecureerde tentoonstellingen creëren de perfecte setting voor het ontdekken van nieuwe kunst. Eva toont met name mid-career en opkomend talent uit België en daarbuiten. De kunst die ze toont is vaak gedurfd en daagt de kijker uit om nieuwe ontdekkingen in verschillende disciplines te doen. Op Art Rotterdam zijn abstracte aquarellen van Johannes Ulrich Kubiak (1961, Duitsland), beeldhouwwerk van Robert Soroko (1990, Antwerpen) en schilderijen van Jan Verbruggen (1980, Brussel) te zien.
Frederik Vergaert en Ferry Saris (Galerie Fred & Ferry, Antwerpen)
Je moet het maar durven, in Coronatijd een galerie openen, maar de vrienden Fred Vergaert en Ferry Saris gingen het avontuur en vestigden in 2020 hun inmiddels welbekende en geroemde galerie in de voormalige galerie van Marion de Cannière in Antwerpen. Hun programma is gedurfd en experimenteel en schuwt het grote gebaar niet. Op Art Rotterdam tonen ze werk van Thomas Verstraeten, Anne Van Boxelaere, Winnie Claessens, Zoro Feigl - die we oa kennen van de solo tentoonstelling in het Stedelijk Museum Schiedam - en Mirthe Klück. Fred is vooral het gezicht van de galerie en Ferry neemt de zakelijke kant voor zijn rekening. Maar de kunstenaars die ze representeren kiezen ze toch echt samen en aan ieder van hen vragen ze een betaalbaar werk in oplage speciaal voor de galerie te maken. Leuk weetje: de galerie heeft ook een eigen afspeellijst op Spotify die iedere maand door een andere kunstenaar van de galerie wordt gecureerd.
In de spotlight:
Annie Gentils (Annie Gentils Gallery, Antwerp)
Annie Gentils opende in 1985 de deuren van haar gelijknamige galerie en is sinds jaar en dag een begrip in Antwerpen. Annie staat bekend om haar grote kennis van en ervaring met kunstenaars en het cureren van tentoonstellingen. Vanaf het allereerste uur toont de galerie voornamelijk werk van kunstenaars die op conceptueel, architecturaal en/of wetenschappelijk gebied tot de absolute voorhoede behoren. Op Art Rotterdam toont ze werk van Wesley Meuris en Marc De Blieck, twee kunstenaars die het kijken naar kunst ofwel de manier waarop wij kunst ervaren centraal stellen, in combinatie met een licht romantische ondertoon en een groot gevoel voor esthetiek. Een combinatie die typerend is voor de galerie.
Marc De Blieck (1958)
Bij de Gentse fotograaf Marc De Blieck staat de optische ervaring van het ‘pure kijken’ centraal. Zo moet niet de hand van de meester, zijn of haar intuïtie en blik, maar specifieke procedures op het gebied van standpunt, kadrering en positiebepaling het eindresultaat bepalen. Deze stricte werkwijze - waardoor de fotograaf als het ware zelf naar de achtergrond verdwijnt - is typerend voor de werkwijze van De Blieck en levert vaak de meest bijzondere en onvoorspelbare beelden op. Of het nu plafondschilderingen, zaalzichten, stillevens of natuurbeelden zijn, wat de afzonderlijke voorstellingen met elkaar verbindt is het thematiseren van een fotografische manier van kijken. Zo kijken we bijvoorbeeld niet naar een paard maar naar een object - een foto - die ten gevolge van technologische beslissingen en ingrepen vervreemdende perspectivische en bewegende effecten vertoont. De prachtige grootformaat natuurbeelden bestaande uit verschillende, aan elkaar geplakte prints - afgedrukt op gevouwen, dun Japans papier - die aan de hand van verplaatsing en spiegeling gemonteerd worden, tonen een nieuw en onwerkelijk beeld ver verwijderd van het oorspronkelijke fotografische beeld. De illusie van een ‘waar’ beeld wordt daarmee voorgoed doorbroken.
Wesley Meuris (1977, Lier)
Evenals bij Marc De Blieck gaat het in het werk van Wesley Meuris niet zozeer om wat er tentoon wordt gesteld, als wel om de manier waarop. De Belgische kunstenaar is gefascineerd door de menselijke behoefte aan catalogiseren, rationaliseren en benoemen om tegemoet te komen aan het menselijk verlangen om te controleren en te beheersen. In zijn werk onderzoekt hij gestandaardiseerde architecturale ruimtes en bouwsels op het gebied van afmetingen, materiaalgebruik, proporties en verdeling van onze leefomgeving. Door hiermee te spelen brengt hij variaties aan in functionele constructies zoals zwembaden en sportterreinen op het gebied van kleur, vorm, lijn, patroon, gebruik, etc. Meuris maakt tekeningen, prints en maquettes voor mogelijke, nieuwe bouwsels zonder de herkenbaarheid en vertrouwdheid van gemaakte en heersende afspraken en protocollen met betrekking tot functionaliteit en gewenst of ongewenst gedrag. Zo werpt hij een ander licht op bestaande constructies met betrekking tot comfort, privacy, hygiëne en communicatie en de rol van de mens daarbinnen. In zijn meest recente serie werken zet Meuris niet langer de mens in relatie tot de aarde centraal maar zijn verhouding tot de ruimte waarvan hij ook deel uitmaakt. Met de technologische vooruitgang is onze blik niet langer horizontaal maar verticaal en met deze radicale verandering plaatst Meuris zich in de categorie van de avant-gardisten uit het begin van de 20e eeuw die eveneens onze blik op de wereld voorgoed veranderden.