26 april 2021, Oscar van Gelderen
De keuze van... Stefanie Francis
In de rubriek ‘De keuze van…’ laten we een keur aan kunstliefhebbers (van incidentele kopers tot kunstprofessionals) aan het woord over hun beleving van kunst, en vragen we naar hun voorkeuren: waar zien ze het liefste kunst? Waar kopen ze, en vooral: wie kopen ze? In dit deel Stefanie Francis (Docente NT2 in Brussel en leerkracht Nederlands en cultuurwetenschappen in Antwerpen, 48 jaar)
Wat betekent kunst voor jou?
Voor mij is kunst van levensbelang – en dat is het afgelopen jaar nóg duidelijker geworden – en dan heb ik het over alle vormen van kunst: zowel beeldende kunst als literatuur, muziek, enz. Wat mij betreft moet kunst me ontroeren, meer nog, me in extase brengen (huilen én lachen – humor is ook erg belangrijk), me aan het denken zetten, dingen in vraag stellen, kortom, verwonderen.
Kunst betekent schoonheid – die schoonheid kan echter ook in een soort van lelijkheid schuilen – die het decoratieve overstijgt, zo niet is het geen kunst. Kunst geeft me energie, maar evengoed rust; het is de (fantasie)wereld van de kunstenaar, waar geen enkele grens toelaatbaar is, die het zo boeiend maakt. En wanneer een kunstwerk me raakt, ervaar ik dit als een coup de foudre.
Mario De Brabandere, Zonder titel (Untitled), 2019, Kristof De Clercq gallery.
Van huis uit mee gekregen, maar omdat het zo’n evidentie was, besefte ik lange tijd niet wat een enorme rijkdom en privilege het was om in een dergelijke omgeving op te groeien. Die bewustwording kwam er pas rond mijn vijftiende, zestiende, denk ik. Ik bracht toen met mijn vader – die zelf een gekend kunstenaar was – een zomer in Londen door waar hij mij verschillende musea toonde: toen werd ik van mijn sokken geblazen door William Turner. Dat licht…
Waar haal je je informatie over het wel en wee in de kunstwereld vandaan: krant, vakbladen, televisie, online?
Zowel uit vakbladen als kranten, maar ook via sociale media, waar je de kans hebt om heel wat galerieën en musea – maar ook kunstenaars zelf – te volgen. En zeker ook van enkele vrienden die kennis van zaken hebben.
Wanneer ik iets nieuws ontdek, zal ik me er eerst in verdiepen door een boek te kopen over de kunstenaar of informatie op te zoeken op het internet, filmpjes te bekijken, etc. Als ik dan nadien een werk kan kopen van de kunstenaar in kwestie – lees: als het budget het toelaat - is dit de apotheose van die speurtocht die het geheel compleet maakt en dan is het fijn om er dagelijks mee geconfronteerd te worden, door het werk in huis te hebben. Maar het kan evengoed een omgekeerde beweging zijn: iets aankopen en me nadien informeren.
Werner Mannaers, Fucking Flowers (21), 2020, DMW Gallery.
Dat hangt er vanaf. Ik ga graag naar musea en ben heel blij dat die de afgelopen maanden zijn open gebleven – ik ervaar daar meestal een gevoel van opwinding en ontspanning, het is een soort van niemandsland waar ik een tijdje volledig tot rust kom en heel wat input krijg. Maar ik bezoek ook graag een galerie en de laatste tijd is er natuurlijk ook veel online te doen, wat op zich fantastisch is dat die mogelijkheid bestaat, maar uiteraard niet dezelfde ervaring oplevert als een fysiek bezoek.
Hoe vaak per jaar koop je kunst? Koop je werk in oplage of liefst uniek werk?
Daar kan ik geen cijfer opplakken. Gemiddeld twee werken per jaar? Ik ben soms nogal impulsief, dus het varieert, maar het hangt natuurlijk ook van het prijskaartje af.
Joris Ghekiere, Untitled, 2014, Kristof De Clercq gallery.
En waar koop je dan: in de galerie, op een kunstbeurs, op een veiling of online?
Ook dat is veranderlijk. Ik heb al werken in galerieën gekocht – en Kunst Aan Zet (waar je renteloos tot 7000 euro kunt lenen) is hier een fantastische opportuniteit – maar ook online heb ik al kunstwerken gekocht, of op een veiling, en dat vind ik heel tof; de spanning die ermee gepaard gaat kan ik wel smaken, zeker als je wint natuurlijk! Ooit volgde ik een veiling op mijn gsm en kocht een werk van Werner Mannaers terwijl ik me op de Sinksenfoor bevond, waar ik toen met mijn dochter was.
Is het belangrijk dat jij en je partner het altijd eens zijn over een aankoop? Hoe beslis je/jullie?
Nee, ik beslis dat zelf. Soms vindt hij het mooi en soms niet.
Is er een galerie waar je een speciale band mee hebt?
Niet echt, maar ik wil wel een paar galerieën vernoemen die ik om verschillende redenen bijzonder vind: DMW Gallery – trouwens ook een van de bezielers van het Ballroom Project, dat 12-16 mei plaatsvindt in Antwerpen. Dat is een project waarin een aantal galerieën uit België en Nederland de krachten bundelt en werk aanbiedt van jonge Belgische kunstenaars, en waar ik vorig jaar – toen er door gedwongen door Corona een online variant van het project plaatsvond – werkjes van Johan Gelper en Philip Collin kocht. Bij DMW kocht ik enkele maanden geleden een werk van Dries Segers. Ik kende zijn werk niet, maar het sprak me wel onmiddellijk aan, dat was een echte impulsaankoop. LLS Paleis vind ik ook een inspirerende en authentieke plek waar ik graag binnenspring. Kristof De Clercq Gallery in Gent, vanwege de keuze van de tentoongestelde artiesten. Ik vind het bijna altijd heel mooi werk dat er getoond wordt. Binnenkort vindt daar trouwens een tentoonstelling van Klaas Kloosterboer plaats – een kunstenaar met wiens werk ik via Galerie Annie Gentils in contact kwam – en dat ik ook meteen wist te appreciëren. Galerie Rivoli in Brussel wil ik ook nog vermelden.
Caroline Van den Eynden, Jeu de Mouchoir, 2020, DMW Gallery.
Als je onbeperkt budget had, van wie zou je dan een werk aankopen?
Om een Belgische hedendaags kunstenaar te noemen: met stip op 1 staat Francis Alÿs, en als ik dan toch mag dromen: Mark Rothko, Sean Scully, Giuseppe Penone, Richard Tuttle, Donald Judd, Rose Wylie, Agnes Martin, Leon Spilliaert, René Heyvaert, Lois Weinberger, Mario Giacomelli…en zo kan ik nog wel een tijdje doorgaan.
Wie zijn je favoriete kunstenaars (op GalleryViewer), en waarom?
Joris Ghekiere, van wie een heel mooie expo bij Kristof De Clercq te zien was. Ik kende zijn werk niet zo goed en vond het prachtig wat ik daar te zien kreeg: heel bijzonder vanwege de gelaagdheid, de kleuren (soms heel fel, dan weer somber), de enorme variatie in zowel het kleurgebruik als de thematiek en ook de techniek, vermoed ik – en toch hadden de schilderijen ondanks hun verscheidenheid ook een grote herkenbaarheid. Ik heb er al spijt van dat ik toen niets heb gekocht…
In diezelfde galerie kocht ik wel een werk van Mario De Brabandere – zo leerde ik de galerie kennen – en dit werk ontdekte ik via de mooie boeken van Uitgeverij Posture Editions. Het werk van Mario De Brabandere is eerder minimalistisch en abstract, maar ik vond het op slag erg goed. Ik kan het niet altijd verwoorden waarom ik een werk meteen goed vind – en dat hoeft misschien ook niet, ik ben geen kenner – maar ik denk dat er steeds een aantal wederkerende criteria zijn die maken dat ik iets goed vind: originaliteit, vakmanschap en virtuositeit, het mag niet te braaf zijn, en er mag ook een (politieke) boodschap van uitgaan, maar dat moet niet (niets moet!).
Om die reden is Francis Alÿs een van mijn favoriete Belgische hedendaagse kunstenaars: zijn werk is uniek, er gaat een ongelooflijke schoonheid, poëzie en kracht vanuit; vaak is zijn werk ook een politiek statement, maar zonder activistisch te zijn, en dat vind ik goed.
Werner Mannaers is ook zo’n ongelooflijk getalenteerd iemand: hij maakt prachtige schilderijen (en tekeningen) – hij is zonder meer virtuoos. Hij had tot voor kort een mooie expo in de Rode Zeven, het restaurant/de galerie van mijn partner, maar jammer genoeg was dit werk maar tijdelijk te zien vanwege de maandenlange sluiting van de restaurants.
Rein Dufait is een jonge Belgische kunstenaar wiens werk ik ontzettend knap vind en van wie ik ondertussen ook al een aantal werken kocht. Hij wordt momenteel niet vertegenwoordigd door een galerie, maar ik kon het niet nalaten hem hier te vermelden. Wat me in zijn werk aantrekt is de combinatie van hardheid en zachtheid, denk ik. En het feit dat hij veelal werkt met materiaal dat hij in de natuur vindt; vaak schelpen, hij is van Oostende, maar evengoed takken, stenen, enz. Met die materialen heeft hij onder andere een reeks heel mooie boekjes gemaakt. De titels van zijn werken spreken me ook aan.
Nog iemand die ik ontdekte via DMW Gallery is Caroline Van den Eynden. Dit is weer heel ander werk, het zijn eerder fictieve architecturale installaties, die weliswaar echt lijken, en die erg tot de verbeelding spreken omdat ze hiermee verlangens en herinneringen oproept; voor mij heeft dit werk te maken met melancholie, een gevoel waarin ik me af en toe graag wentel. Los daarvan ogen de maquettes gewoon ook heel mooi. Voorlopig kocht ik enkel een boek over haar werk. Ik vind het knap, ook weer uniek.
Van Nel Aerts kocht ik online een werk tijdens de lockdown vorig jaar. Dat was ook best spannend, omdat ik het kunstwerk pas na aankoop in het echt zag – in haar atelier. Haar werk getuigt ook van virtuositeit, en is zowel donker als licht tegelijkertijd, vaak is het humoristisch en heel kleurrijk.
Om te eindigen wil ik zeker nog de volgende Twee Belgische kunstenaars vermelden omdat ze zo uniek zijn: Philippe Vandenberg en René Heyvaert. En zeer recent ontdekte ik Peter Morrens – ook vertegenwoordigd door Kristof De Clercq – wiens erg prikkelende expo nog tot 9 mei te zien is in De Warande in Turnhout.
Peter Morrens, Dead End, 2019, Kristof De Clercq Gallery.
